Tuesday, January 27, 2015

मिति २०७१ साल माघ १३ गते मंगलवार

/fli6«o cv08tf, ;fdflhs dof{bf, e]befj/lxt ;To tYo ;"rgfsf] ;Dk|]if0f, zflGt k|j4{gdf cu|;/ x'g' xfdL ;j}sf] st{Jo xf] .
g]kfn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno
;"rgf ljefu
d'Vo ;dfrf/
z}n]Zj/Ldf sf]6Lxf]d dxfo1 ;'?
pb\3f6gdf /y ;lxtsf] snz ofqf ul/of]
k|lz4 wfld{s Pj+ ko{6sLo :yn 8f]6Lsf] z}n]Zj/L dlGb/df !@ aif{df Ps k6s nfUg] sf]6L xjg dxfo1 cfO{tjf/jf6 k|f/De ePsf] 5 . dxfo1 k|f/Desf] cj;/df cfO{tjf/ 8f]6L ;b/d'sfd l;nu9Ldf z}n]Zj/Lsf] /y ;lxtsf] snzofqf ePsf] 5 .
Ps ;o !( j|fd0f, ;Gtx? / k~rsGof ;lxt ;'? ePsf] snz ofqfdf xhf/f}+ eQmhgx?sf] ;xeflutf /x]sf] 5 lyof] . snzdf ;]tL gbL ;lxt ;'b"/klZrddf d'Vo gbLx?sf] hn /flvPsf]  z}n]Zj/L If]q lasf; ;ldltsf cWoIf k|]dz+s/ e§n] hfgsf/L lbPsf 5g .
df3 @) ut];Dd ;~rfng x'g] pQm dxfo1df cfpg] eQmhgx?sf] :jfutfy{ lhNnf ;b/d'sfdsf 7fpF7fpFdf tLg bh{ga9L :jfutåf/ lgdf{0f ul/Psf 5g . l;nu9L If]q laleGg k|sf/n] ;lh;hfj6  ul/Psf] 5 eg] :yfgLojf;Lx?n] >4fn' eQmhgx?sf nflu ;8sdf ;d]t k]l06Ë u/]sf   5g .
Ps s/f]8 @% nfv xjg x'g] pQm dxfo1nfO{ ;kmn kfg{sf nflu ;b/d'sfd / cf;kf;sf ufpFjf;Lx?jf6 ct'ngLo ;xof]u k|fKt ePsf] ;ldltsf cWoIf e§n] jtfP . æ:yfgLojf;Lx?sf] dxTjk"0f{ ;xof]un]g} cfkm'x? cfh eJotfsf ;fy z'ef/De ug{ ;kmn ePsf 5f}+Æ cWoIf e§n] eg] æ@) ut];Dd pxfFx?n] lgoldt ?kdf ;xof]u ul//xg' x'g]5 eGg] cfzf /fv]sf] 5' .Æ cWoIf e§n] 8f]6Lsf k|d'v lhNnf clwsf/L nf]sgfy kf}8\ofnn] dxfo1sf nflu dxTjk"0f{ ;xof]u ul//xg' ePsf] jtfPsf 5g .
:sGb k'/f0fsf] dfg; v08df rrf{ ul/Psf] z}n]Zj/L If]q lasf; ;ldltdf o; cl3 nVoxf]d cfof]hgf ug]{ ul/Psf] ePklg @)%( ;fndf klxnf] k6s sf]6Lxf]d dxfo1 ul/Psf] ;ldltn] hgfPsf] 5 . dg, arg / sd{n] z}n]Zj/Lsf] bz{g u/L :t'tL u/]df cfkm\gf] dgf]sfdgf k'/f x'g] jtfpF5g eQmhgx? . æ8f]6L lbkfon l;nu9L gu/kflnsf-! sf nId0f hf]zL eG5g æåfk/o'udf eujfg /fdn] /fj0fsf] aw u/]kl5 pQm kfkjf6 d'QmL kfpgsf nflu o; If]qdf cfP/ hk u/]sf x'gfn] o;sf] lgs} 7'nf] wfld{s dxTj /x]sf] 5 .Æ xfn;Dd w]/} JolQmx?n] z}n]Zj/Lsf bz{g ubf{ cfTd;Gt'li6 ePsf] ;'gfPsf] ;d]t hf]zL jtfpF5g .
wfld{s b[li6n] dfq} geO{ o; If]qsf] ko{6sLo / Jofkfl/s b[li6sf]0fjf6 klg sf]6Lxf]dsf] dxTj /x]s]f jtfpF5g :yfgLojf;L clw/fh la;L . la;L eG5g ævKt8sf] d'Vo k|j]zåf/sf ?kdf /x]sf] z}n]Zj/Ldf bz{g ug{ cfpg] eQmhgx?n] vKt8sf] jf/]df ;d]t hfgsf/L kfpg]5g / o; If]qsf cGo wfld{s Pj+ ko{6sLo If]qx?nfO{ klg x]g]{ df}sf kfpg]5g .Æ ahf/df ePsf] rxn kxnjf6 Jokf/ Joj;fodf ;d]t a9f]Q/L x'g] la;Lsf] egfO{ 5 .
s/Lj tLg nfv eQmhgx?n] bz{g ug]{ cg'dfg ul/Psf] pQm dxfo1df cfpg'x'g] eQmhgx?nfO{ vfgf tyf cfjf;sf nflu plrt Joj:yf ul/Psf] ;ldltn] hfgsf/L lbPsf] 5 . 8f]6L SofDk; 8f]6L, kb\d klJns d'QmLgf/fo0f pRr dfla / z}n]Zj/L If]qd} klg cfjf;sf] Joj:yf ul/Psf] ;ldltn] hgfPsf] 5 .
o:t} 8f]6Lsf] Ps u}/;/sf/L ;+:yf ;dfh;]jf 8f]6Ln] b}lgs s/Lj ^) hgf eQmhgx?sf nflu cfjf; Joj:yf lgz'Ns ug]{ jtfPsf] 5 . ;+:yfsf cWoIf ;'lgn 3lt{sf cg';f/ klxnf] ;Dks{df cfpg] JolQmnfO{ cfjf;sf] Joj:yf ul/g]5 . æcfjf; Joj:yfkgsf nflu xfdLn] 5'§|} ;ldltg} u7g u/]sf 5f}+Æ cWoIf 3lt{n] eg] ævfgf klg ;:tf] d'Nodf z'4 ;fsfxf/L vfgf v'jfpg] k|jGw ldnfPsf 5f}+ .Æ pQm cfjf;df Ps eQmhg b'O{ lbg;Dd j:g ;Sg] cWoIfsf] egfO{ 5 .
o:t} sf]6L xjgsf] ;dodf x'g ;Sg] ;Defljt cfk/flws 36gfnfO{ dWoh/ ub}{ ;'/Iff Aoj:yf s8f ul/Psf] 8f]6Lsf k|d'v lhNnf clwsf/L nf]sgfy kf}8\ofn hfgsf/L lbPsf 5g . æzflGt ;'/Iffsf lx;fjn] ;j} eQmhgx?n] ;'/lIft eP/ cfphfp / k'hfkf7 ug{ kfpg] jftfj/0f jgfpg' :yfgLo k|zf;gsf] bfloTj xf]Æ k|d'v lhNnf clwsf/L kf}8\ofnn] eg] To;sf nflu xfdL k|ltj4g}    5f}+ .Æ
;DkfbsLo
k|lqmof / ;xdlt Ps;fy
;efd'v ;'jfzrGb| g]Djfª clxn] ;j{q rrf{sf] lzv/df 5g . pgsf] kl5NNff] sbdsf] kIf / lakIfdf g]kfnL /fhgLltdf laefhg ePsf] 5 . ;QfkIfsf /fhg}lts bnx?n] sbdsf] ;d{yg u/]sf 5g eg] lakIfLx?n] eg] ;efd'vn] dxfe'n u/]/ sn+ssf] l6sf nufPsf] l6Kk0fL u/]sf 5g . sf/0f xf] b'O{ ltxfO{ ;b:osf] ;dy{gdf lakIfLx?sf] ca/f]wsf lar cfO{taf/ ;efd'v ;'afzrGb| g]Djfªn] k|ZgfjnL ;ldlt u7gsf] k|:tfj u/]sf  5g .
lakIfLx?n] ;efd'vsf] sbdnfO{ dxfe'n eg]/ l6Kk0fL  u/]sf 5g eg] Pdfn] g]tf dfwas'df/ g]kfnn] klg ;Qf kIfaf6 uNtL ePsf] :jLsf/ u/]sf 5g . Pdfcf]jfbLs] g]t[Tjdf lakIfL df]rf{n] ;+lawfg;ef alx:sf/sf] 3f]if0ff u/]sf] 5}g t/ tTsfn k|lqmof g/f]lsP ;8s cfGbf]ng yfNg] s'g} klg jftf{df ga:g] lg0f{o u/]sf] 5 .
klxnf] ;+lawfg;efdf Pdfcf]jfbL nufotsf bn;+u ax'dt lyof] cfh sf+u|]; / Pdfn];+u 5 . nf]stGq :jLsf/ ul/;s]kl5 ax'dt /x]sf zlQmx?sf] cNkdtdf zlQmn] :jLsf/ ug'{k5{ eg] cNkdtdf /x]sf zlQmsf] ax'dtdf /x]sf zlQmsf] sb/ ug'{   k5{ . sf+u|]; / Pdfn]sf] afx'Noftf 5 :jLsf/ ug}{k5{ g]kfnsf] lalzi7 /fhgLltdf cNkdt / ax'dt dfq} x]bf{ P]ltxfl;s lhDd]af/L k'/f x'g ;Sg] ca:yfdf 5}g . dfcf]jfbL ;z:q lab|f]x, !@ aF'b] ;dhbf/L, hgcfGbf]ng @)^@÷)^#, la:t[t zflGt ;Demf}tfaf6} ;+lawfg;efsf] hGd ePsf] s'/f kgL c:jLsf/ ug{ ;lsGg . laleGg ;dodf ePsf cfGbf]ng / alnbfgLsf] ;Ddfg ug'{k5{ .
nf]stflGqs zf;g Joj:yf :jLsf/ ul/;s]kl5 lalw / k|lqmof dfGb}gf}+ eGg] s'/f klg pko'Qm x'Fb}g . k|lqmof k|f/De ePkl5 ;xdltsf] s'/} ug{' x'Gg eGg] s'/f klg ;j{yf unt xf] . clxn]sf] ;+qmd0fsfnLg /fhgLlts kl/l:yltdf s'g} Ps larf/n] n]; ;+lawfg cfpg ;Sg] cj:yf 5}g, Tof] ;xdlt u/]/ xf] jf k|lqmofd uP/ xf];\ . To;sf/0f ;j}eGbf pko'Qm eg]sf] ;xdltsf] ;femf b:tfj]h cfpg' h?/L 5 . o;sf nflu ;j}n] cf–cfkm\g} 7fpFjf6 nlrnf] x'g' h?/L 5 . lakIfLn] cfkm'nfO{ k]n]sf] dx;'; u/]/ ;+lawfg;ef lax:sf/sf] clk|o lg0f{o u¥of]{ eg] d'n's emg cl:y/tftkm{ hfG5 .
;+lawfg lgdf0f{sf nfuL b]zdf b'O{ k6s;Dd ;+lawfg;efsf] lgjf{rg ePsf] 5 . klxnf] ;+lawfg;ef c;kmn ePkl5 Ps aif{leq} ;+lawfg lgdf{0f ug]{ k|lta4tf ;lxt csf]{ ;+lawfg;efsf] lgjf{rg ul/of . klxnf] ;+lawfg;efdf Pdfcf]jfbL nufot db]zafbL zlQmsf] afx'Notf lyof] eg] clxn] g]kfnL sf+u|]; / g]skf Pdfn]sf] afx'Notf 5 . klxnf] ;+lawfg;efdf ;xdlt x'g g;Sbf ;+lawfg lgdf{0f x'g ;s]g . csf]{ ;+lawfg;efsf] lgjf{rg ug'{ k¥of]{ .
clxn] klg ;xdltsf] cfaZostf xf] lakIfL df]rf{n] klg ;+lawfg;ef alx:sf/sf] lg0f{o ug'{ x'Gg / ;QfkIfn] klg k]n]/} ePklg hfg] dfgl;stf agfpg x'Gg ;xdltg} ;a}eGbf pQd lasNk xf] .
xnf] c8\sfP/ uf]? lk6\g] z}nLn] ;xdlt x'g ;Sb}g . ;Qf kIfn] klg cfkm\gf c8fgx?df nlrnf] x'g' h?/L 5, k|ltkIfL bnx?n] klg nlrnf] x'g' h?/L 5 . csf]{ s'/f ;+lawfg;efleq} csf]{ Ps zlQm 5 h;n] lxGb' /fHo x'g' kg]{ dfu ub}{ cfPsf]    5 . lglZrt ?kdf cj d'n's kZrudgtkm{ hfg ;Sb}g . @)^# ;fn h]7 $ ut] k|ltlglw;efsf] 3f]if0ffdfkm{t d'n'snfO{      wd{lg/k]If /fi6« 3f]if0ff u/]sf] 5 t/ klg Tof] zlQmnfO{ klg ;xdltdf Nofpg' ;j}sf] lhDd]jf/L xf] .  

yk ;dfrf/
b'O{ lbgdf kfFr k6s e'sDksf] em6\sf
dxfe'sDksf] ;+s]t x'g ;Sg] cfz+sf
s0f{ rGb
la;÷l;nu9L
;'b"/klZrd tyf 8f]6Ldf k6s–k6s e'sDksf] em6\sf uO{/x]sf] 5 . cfO{taf/ / ;f]daf/ u/L kfFr k6s;Dd e'sDksf] wSsf dx;'; ul/Psf] 5 . ;f]daf/ ;fFem ^ ah]/ @ ldg]6df # bzdna @ /]S6/:s]nsf] e'sDksf] em6\sf dx;'; ul/Psf] lyof] .
o:t} * ah]/ * ldg]6df # bzdna @, /ftL !! ah]/ %$ ldg]6df #, / dWo/ftL !@ ah]/ ( ldg]6df @ bzdna * /]S6/:s]nsf] e'sDk uPsf] 5 . laxfg * ah]/ @& ldg]6df wSsf dx;'; ul/Psf] 5 .  t/ /]S6/:s]n eg] dfkg ePsf]  5}g . lalxaf/ laxfg * ah] klg vKt8nfO{ s]Gb|laGb' agfpFb} $ bzdna $ /]S6/:s]nsf] e'sDk uPsf] e'sDk dfkg s]Gb|n] hfgsf/L lbPsf] 5 .
k6s–k6s u/L cfPsf] e'sDksf] s]Gb| vKt8 /fli6«o lgs'~h cf;kf;df /x]sf] hfgsf/L lbOPsf] . k6s–k6s e'sDksf] wSsf hfg' eg]sf] kl5 7'nf] e'sDk hfg ;Sg] ;+s]t klg x'g ;Sg] hfgsf/x? atfp5g .
clxn];Dd cfPsf e'sDkn] s'g} ef}lts tyf dfgaLo If]lt gePsf] 8f]6Lsf k|d'v lhNnf clwsf/L nf]sgfy kf}8\ofnn] hfgsf/L lbP . pgn] eg] æclxn];Dd cfPsf] e'sDksf] s]Gb|laGb' vKt8 cf;kf;df 5 eGg] s'/f cfPsf] 5, o;/L w]/} k6s wSsf lbg' /fd|f] ;+s]t xf]O{g .Æ
e'sDkn] o;/L w]/} k6s wSsf lbO{/x]sfn] :yfgLodf qf; 5fPsf] 5 . lbkfon l;nu9L gu/kflnsf–! sf dgf]x/ af]x/fn] eg] æ7'nf e'sDk cfpg' eGbf klxnf] o:t} ;fgf e'sDkx? cfpF5g /] ÛÆ

x6\b}5g 6x/f aGb}5g dxn 
;'b"/klZrdsf] If]qLo ;b/d'sfd lbkfondf laut s]xLjif{ otf nufgL a9\b} uPsf] 5 . If]qLo ;b/d'sfd ePklg If]qLo sfof{nox? s}nfnL / s~rgk'/df ePsf sf/0f ef}lts ;+/rgfx? lgdf{0fdf k5f8L k/]sf] lbkfondf clxn] gLlh If]qjf6 Jofks nufgL  eO{/x]sf] 5 .
If]qLo ;b/d'sfd x'Fbf klg ef}lts lasf; x'g g;s]sf] lbkfon /fHo ;+3Lotfdf hfg] ePkl5 ;'b"/klZrd k|b]zsf] /fhwfgLsf] ?kdf k|:tflat ePkl5 7'N7'nf eagx?, k;nx?, xf]6nx? aGg yfn]sf 5g . ;'b"/klZrdsf kxf8L lhNnfx?df ;8s la:tf/ x'g'k"j{ 8f]6L, c5fd, aemfª / jfh'/f u/L rf/ lhNnfsf] d'Vo Aofkfl/s s]Gb|sf ?kdf lbkfonsf] lkkNnf ahf/ /x]klg ef}lQs ;+/rgf c:yfoL dfq /x]sf lyP . sf7 tyf l6gsf 6x/fdf ahf/ rNb} cfPsf]  lyof] . t/ s]xL aif{otf ahf/sf] d'xf/ g} km]l/g] u/L wdfwd ejgx? aGg yfn]sf 5g\ .
k|To]s lhNnf tyf ufp;Dd ;8s la:tf/sf sf/0f lbkfonsf] Aofkfl/s dxTj / cfjZostf 36\b} uPklg ;+3Lo /fhwfgL x'g ;Sg] cfzfaf6 kSsL ejgsf] lgdf{0f a9]sf] xf] . ;+3Lo /fhwfgL;+u} vKt8sf] ko{6sLo lasf; / klZrd ;]tL lgdf{0f x'g ;Sg] cfzfn] klg ejg lgdf{0ftkm{ clwsf+; nufgLstf{x? cfslif{t /x]sf] 8f]6L pBf]u afl0fHo ;+3sf dxf;lrj g/]Gb| v8\sfn]    atfP .
xfn}dfq /fhk'/ lbkfonsf lbk]Gb| zfxn] lkkNnf ahf/sf] d'vd} tLg tnfsf] ;lkË sDKn]S; lgdf{0f u/]sf 5g\ . pgn] ;lkË sDKn]S;df xf]6n, sDKo"6/ OlG:6Ro'6, ls/fgf tyf t/sf/L k;n /fVg ldNg] agfPsf] atfP .  xf]6n k|of]hgsf nflu Ps b]lv tLg s/f]8s;Ddsf] nufgLdf cfwf bh{geGbf a9L ejg alg;s]sf 5g\ . cem} s]xL lgdf{0ffwLg 5g\ . tLg s/f]8sf] nufgLdf la;/fd sfsL{n] xf]6n l/e/ ;fO8sf nflu ejg lgdf{0f ul//x]sf 5g\ . gLlh a}+sx?sf] :yfkgf a9\b} uPkl5 :yfgLodf sf/f]af/ a9]sf] dflnsf lasf; a}+ssf k|jGws z'af; zfxL atfp5g\ . …Ps s/f]8;Dd Pp6} JolQmnfO{ ejg lgdf{0fsf nflu C0f lbPsf 5f}+Ú, zfxLn] eg] …klxnf otf /sd ;+sng u/]/ cGoq nufgL ug]{ rng lyof], clxn] otfsf] /sd ot} nufgL ul//x]sf 5f}+, crn ;DklQ ePsfnfO{ C0fsf nflu vf;} ;d:of 5}g .Ú a}+s tyf ;+:yfx?sf pkof]usf nflu klg ejg tof/ eO/x]sf 5g\ .
xf]6n aiff{, ;Tsf/ xf]6n, xf]6n l;+x uf8]{g, lgd{n Kofn];, ofqL Knfhf b'O{ b]lv tLg tnfsf] ejgdf ;~rflnt 5g\ . zx/Ls/0f a9\b} uPkl5 8fF8f l5rf]n]/ tyf vf]N;f k'/]/ hldg ;Dofpg] sfd lta| x'Fb}5 . 
/fhk'/–s'nkft]–lkkNnf hf]l8g] u/L hldgsf] a]rlavg tyf ejg lgdf{0f sfo{ a9]sf] 5 . d'n ;8sdf l;ldt AolQmx?sf] hldg ePsf sf/0f vl/b lalqm gx'Fbf ahf/ k5f8L klg rsf{] d'Nodf hldgsf] sf/f]af/ eO/x]sf] 5 . ahf/sf] d'Vo nfOgdf k|ltcfgfsf] !) b]lv !@ nfv ?k}ofF;Dd 5 eg] lelq If]qdf krf/ nfv b]lv kfr nfv ?k}ofF cfgf ;Ddsf] sf/f]af/ 5 . hldg ePsf clwsf+;n] cfjfzLo tyf Aofkfl/s ejg agfO ;s]sf 5g\ .
zx/Ls/0f x'Fb} uPsf] lbkfonsf] Jojl:yt k"jf{wf/sf nflu gu/kflnsfn] of]hgf NofPsf] lbkfon l;nu9L gu/kflnsfsf sfo{sf/L clws[t ltnv v8sfn] jtfP . pgn] kmf]xf]/ Joj:yfkg, a;kfs{ lgdf{0f b]lv lbkfondf zfvf ;8sx?sf] lgdf{0fdf lta|tf lbPsf]   atfP .

l;l8kmf]/ ub}{gg\ ;+qmldtx?
n hubLz /f]sfof÷aemfª
     !! df3
sf]6b]jn uflj;–% 3/ ePsf dx]z v8\sf PrcfO{eL ;+qmldt x'g . pgn] n] l;8Lkmf]/ r]shfFr gu/]sf] em08} Ps jif{ x'gyfNof] . ltg jif{ cuf8L b]vL Pcf/6L vfO{/x]sf v8\sfn] k|To]s tLg dlxgfdf l;8Lkmf]/ sfpG6 r]s ug'{ kg]{ ePklg Ps jif{;Dd pgn] pgn] r]shfFr u/fPsf 5}gg\ . l;8Lkmf]/ ! ;o () ePkl5  Pcf/6L cf}ifwL vfg ;'? u/]sf v8\sfn] ut h]7df l;8Lkmf]/ r]shfFr u/]kl5 xfn;Dd u/]sf 5}gg\  .
;'gs'8f uflj; wf/Lsf csf{ ;+qmldt gf/fo0f lji6n] klg b'O{ jif{b]lv l;l8kmf]/ sfpG6 u/]sf 5}gg\ . pgn] t emg} lhNnf c:ktfn aemfªjf6 lgz'Ns k|fKt x'g] cf}ifwL Pcf/6L ;d]t vfg 5f]8]sf 5g . v8\sf / lai6 h:t} lhNnfdf #% hgfn] lgoldt ?kdf l;l8kmf]/ hfFr ug{ ;s]sf 5}gg\ .
PrcfO{eLsf ;+qmd0f lgsf] eP/ jf pgLx? lx;6k'i6 eP/ xf]O{g pgLx?n] l;l8kmf]/ r]shfFr gu/]sf], cfly{s cefjsf sf/0f xf] . ;+qmldt v8sf eG5g æul/aL cj:yf 5 Ps ?k}ofF st}jf6 kfO{b}g rf/÷kfFr xhf/ ?k}ofF s;/L h'6fpg] < wgu9L cfpg] hfg] vr{ h'6fpg g;Sbf pgL cfkm\gf] :jf:Yo cj:yf af/] cglj1 5g\ .
cfkm' ;+qmdLt ePsf] s'/f ;fj{hlgs ub}{ cfPsf dx]z v8\sf wgu9L hfgsf nflu cfpg hfg rf/÷ kfFr xhf/ nfUg] x'Fbf cfkm';+u gePsf] /  C0f ;fk6L dfUbf klg s;}n] gkTofPsfn] pgn]  :jf:Yo r]shfFr ug{ gkfPsf] b'v];f] kf]v]   .
ufFpjf6 z'qmjf/ ;b/d'sfd r}gk'/df cfPsf ;+qmldt v8\sfn] ahf/df e]6 x'bfF eg] ævr{ h'6fpnf eGbfeGb} Ps jif{ x'g yfNof], cfkm'n] k};f hf]8\g klg ;s]g ;fk6 klg gkfpbfF o:t} j;]sf] 5' .Æ pgn] vfg] u/]sf] Pcf/6L cf}ifwL ;lsPsfn] lhNnf c:ktnfjf6 lng pgL ;b/d'sfd cfPsf  lyP .
b}lgs !@ 306fsf] km/sdf ;+qmldtx?n] vfg' kg]{  Pcf/6L cf}ifwL kl5Nnf] ;do lhNnf c:ktfnjf6} pknJw x'g u/]sf] 5 . t/ k|To]s tLg dlxgfdf r]s ug'{ kg]{ l;l8kmf]/ sfpG6 lhNnfdf ;'ljwf gx'Fbf ;+qmldlx? o:tf] ;'ljwfjf6 alGrt 5g\ .  æul/aL cj:yf 5 Ps ?k}ofF st}jf6 kfO{b}g rf/÷kfFr xhf/ s;/L h'6fpg] <Æ ;g's'8fsf ;+lqmldt lai6 eG5g æ3/jf6 lhNnf ;b/d'sfd hfg];Dd klg vr{ gePsf sf/0f lhNnf c:ktfnjf6 lgz'Ns kfO{g]  Pcf/6L cf}ifwL klg vfg kfPsf] 5}g .Æ
æ%÷^ jif{ cuf8L s]o/ g]kfnsf] e/f];f kl/of]hgfaf6 s]lx /fxftsf sfo{qmd kfPsf lyof}+Æ lai6n] eg] æt/  Tof] sfo{qmd uPkl5  st}jf6 ;xof]u ePsf] 5}g .Æ l;l8kmf]/ r]shfFr ug]{ wgu9L c~rn c:ktfndf dfq ;'ljwf 5 . ;+qmldtx?n] aemfª Kn; gfds ;+:yf :yfkgf u/]klg st}jf6 ;xof]u gkfpbfF of] ;+:yf klg x/fPsf] 5 . ;+qmldtx?nfO{ lhljsf]kfh{gsf nfuL ;Lkd'ns tfnLd cfocfh{gsf sfo{qmd lbg' cfjZos ePsf] ;+qmldtx?sf] ;+:yf aemfª Kn;sf cWoIf k':s/ axfb'/ l;+xn] jtfP .  lgoldt Pcf/6L cf}ifwL ;]jg ;lxt kf}li6s vfgkfg / cf/fd ePdf ;+qmldt JolQmsf] l;l8kmf]/ sfpG6 a9\b} hfg] x'bfF ;+qmldt nfdf] ;do;Dd afFRg ;S5g\ . t/ l;l8kmf]/ ;o  k'u]kl5 eg] ;+qmldt Hofg hfg] ub{5 . aemfª  lhNnfsf PrcfO{eL ;+qmdLtx?sf] :jf:Yo pkrf/ ;fy} lhljsf]kfh{gdf ;d:of kb}{ cfPsf] pgLx?n] k6s k6s u'gf;f] ub}{ cfPsf  ePklg o;sf] ;'g'jfO{ eg] x'g ;s]sf] 5}g .

c:t' ;]nfpg ;'b"/klZrdsf lty{:ynx? dxTjk"0f{
n nfn dx/f÷wgu9L
df3 !@ 
g]kfnsf k|yd hut u'? cgGt >L lae'lift >L afn;Gt df]xgz/0f b]jfrfo{ dxf/fhn] ;'b"/klZrdsf laleGg zlQmlk7 tyf wfld{s :ynx? >f4 tyf c:t' ;]nfpgsf nfuL lgs} dxTjk"0f{ /x]sf] atfPsf 5g .
;'b"/klZrdsf uf]bfj/L, dxfsfnL gbL, ;]tL gbL ef/tsf laleGg wfld{s :yn  eGbf pko'Qm /x]sf] pgn] atfPsf x'g . oxfFsf wfld{s :ynsf] lasf; ePsf] v08df ef/tsf dfG5]x? klg oxfF cfpg] / oxfFsf] ko{6g lasf; x'g] b]jfrfo{sf] egfO{ 5 .
kl5Nnf] ;do kfFr dlxgf b]lv ;'b"/klZrddf /x]sf hutu'?n] kqsf/x?;+u s}nfnLdf s'/f ub}{ u'?n] pQm s'/f atfPsf lyP . pgn] eg] ædxfsfnL gbLdf :gfg ubf{ u+uf gbLdf :gfg u/]sf] eGbf bz u'0ff k'Go x'G5 eg]/  k'/f0f zf:qdf n]lvPsf] 5 .Æ pgn] yk] æTo;} sf/0fn] oxfF cfPsf] x'F .Æ
lasf;n] k5f8L k/]sf] ;'b"/–klZrdsf] P]ltxfl;s / wfld{s dxTj a'emfpg g;lsPsf] xf] . oxfFsf w]/} lxGb' wdf{jnDaLx? 7'nf] wg/fzL vr{ u/]/ ef/tsf] xl/åf/, lbNnL, agf/;, cof]Bf hfg] u/]sf 5g . >Ldbefujt dxfk'/f0fdf pNn]v eP cg';f/ dxfsfnL, u08sL/ sf]zL gbL ;j{>]i7 5g .
pgn] eg] æb]zsf w]/} wfld{s dxTjsf wfld{s :ynx? x'Fbf klg To;sf] dxTj a'emfpg g;Sg' g]kfnsf kl08tx? u'?x?g} To;sf] bf]ifL /x]sf] jtfP . gbLdf :gfg ubf{ klg ef/tsf gbLx?sf] j0f{g u/]sf] Znf]s jfrg ug]{ u/]sf /x]5g . o;n] dnfO{ ;f¥x} lk8f eP/ g]kfnL df6f]nfO{ 5f]P/ g]kfnsf ;j} gbL j0f{g ePsf] Znf]s jgfPF .Æ pgn] eg] ælxGb' zf:qdf pNn]v ePsf ;ft uf]bfj/LdWo] kfFr g]kfndf /x]sf 5g .Æ uf]bfj/Ldf lai0f'kfb'sf /x]sfn] dxf/fi6«sf] gfl;s h:t} oxfF >f4 ubf{ k'0o x'g] pgsf] egfO{ 5 .

lhla; la?4 ph'/L
:yfgLo zf;g tyf ;fd'bflos lasf; sfo{qmd -Pnlh;Ll8kL_ ;~rfngsf nflu :yfgLo ;fem]bf/ ;+:yf 5gf}6 ubf{ clgoldttf u/]sf] eGb} 8f]6L lhNnf lasf; ;ldltla?4 ph'/L k/]sf] 5 .
lhNnf lasf; ;ldlt 8f]6Ln] pQm kl/of]hgfsf nflu kfFr j6f :yfgLo ;]jfk|bfos ;+:yf 5gf}6 ug{ s]xL ;do cl3 ;fj{hlgs ;"rgf hf/L u/]sf] lyof] . ;f] ;"rgf cg';f/ lhNnfdf lqmoflzn !$ u}/;/sf/L ;+:yfx?n] cfj]bg lbPsf lyP .
cfj]bg lbPsf ;+:yfx? dWo] lhla;n] cf7 ;+:yfnfO{ 5f]6f] ;"rLdf 5gf}6 u/L k|flalws / cfly{s k|:tfj dfu u/]sf] lyof] . o;/L k|:tfj dfu ul/Psf cf7 ;+:yfx?dWo] cGtLd 5gf}6sf qmddf clgoldttf ePsf] eGb} lasf; ;d"x g]kfnn] lhNnf k|zf;g sfof{no 8f]6Ldf ph'/L lbPsf] 5 .
lasf; ;d"x g]kfnsf k"j{ cWoIf nfnjxfb'/ lai6n] lbPsf] hfgsf/L cg';f/ ;DjlGwt If]qsf nfdf] ;do;Dd sfd   u/]sf ;+:yfx?nfO{ 5gf}6 gu/L gofF ;+:yf 5gf}6 u/]sf sf/0f pQm ckm'x?n] 5fgljgsf] dfu ub}{ lhNnf k|zf;g sfof{nodf ph'/L lbPsf] jtfP . sfd} gu/]sf ;+:yfnfO{ 5gf}6 ug'{, Pp6} ;+:yfnfO{ gu/kflnsf / lhla;sf] :yfgLo ;fem]bf/ jgfpg' / ;DjlGwt If]qdf sfd u/]sf ;+:yfx?nfO{ cof]Uo jgfpg' Pnlh;Ll8kLsf] ;fem]bf/ ;+:yf 5gf}6 lgb]{lzsf lakl/t ePsf] yfkfsf] egfO{ 5 .
lhNnf lasf; ;ldlt 8f]6Ln] ;fem]bf/ ;+:yfsf] ?kdf ;[hglzn lasf; ;dfh, Plss[t ;fdflhs lasf; ;d"x, u|fld0f ;d'bfo lasf; s]Gb|, ;f];{ g]kfn / lg8\; g]kfnnfO{ :yfgLo ;fem]bf/ ;+:yfsf ?kdf 5gf}6 u/]sf] 5 eg] u|fld0f lasf; ;]jf s]Gb| / lasf; ;d"xnfO{ a}slNksdf /fv]sf] 5 .
lxdjGtLsf] 8f]6L lhNnf zfvf u7g
lxdfno u|fld0f k|fs[lts ;|f]t Joj:yfkg dlxnf ;d"x -lxdjGtL_ g]kfnsf] 8f]6L lhNnf zfvf u7g ul/Psf] 5 .
;+:yfsf s]Gb|Lo cWoIf /df cfn]du/sf] pkl:yltdf ;f]djf/ u7g ePsf] ;f] zfvfsf] tby{ ;ldlt gf} ;b:oLo /x]sf] jtfO{Psf] 5 . ;ldltsf kbflwsf/Lx?df zld{nf dnf;L cWoIf, 1fg' /fodfemL pkfWoIf, t'nIfLb]jL rGb dxf;lrj, aljtf ;]jf ;lrj / zfwgf zfxL sf]iffWoIf /x]sf 5g . o:t} ;b:ox?df sdnf jf]x/f, h'g'b]jL xdfn, kf? ;fpFb / dg'b]jL v8sf /x]sf 5g .
zfvf la:tf/sf] qmddf 8f]6L k'u]sL s]Gb|Lo cWoIf cfn]du/n] u|fld0f If]qsf dlxnfx?nfO{ k|fyldstf lbO{ ;f] If]qsf k|fs[lts >f]tx?sf] ;+/If0f / Joj:yfkg ug{ dlxnfx?nfO{g} ;+ul7t ug]{ nIosf ;fy lxdjGtL g]kfnsf] :yfkgf ePsf] jtfO{g . æk|fs[lts ;|f]t;fwgsf] ;+/If0f, ;+/If0f / ;b'kof]udf dlxnfx?sf] k|To]If ;+nUgtf x'g'k5{ eGg] dfGotfsf ;fy xfdLn] @)%@ ;fndf lxdjGtL g]kfnsf] :yfkgf u/]sf xf}+Æ cWoIf cfn]du/n] elgg\ æo; ;+:yfdf xfdLn] dlxnf ;fd'bflos jgx?, dlxnf s[lif ;d"x, dlxnf hl8j'6L ;d"xx?nfO{ ;b:otf lbg] u/]sf 5f}+ .Æ
xfn;Dd $$ lhNnfdf o; ;+:yfsf] zfvf la:tf/ eO{;s]sf] hfgsf/L lbFb} cWoIf cfn]du/n] elgg\ æcfh $% cf}+ zfvfsf] ?kdf 8f]6L zfvf u7g ePsf] 5, cfzf 5 o; zfvfn] ;dod} clwj]zg u/]/ ult lng]5 . tby{ ;ldlt u7g eO{;s]kl5 ^ dlxgfleq clwj]zg ul/;Sg' kg]{ a}wflgs k|fJwfg /x]sf] pgsf] egfO{ lyof] . ;f] cj;/df cWoIf cfn]du/n] 8f]6L lhNnfdf zfvf la:tf/ ug{ ;xof]u ug]{ ;fd'bflos jg pkef]Qmf dxf;+3sf s]Gb|Lo sf]iffWoIf d~h' dnf;L / dxf;+3sf] lhNnf zfvfnfO{ klg wGojfb lbO{g .
sfo{qmdsf lalzi7 cltly ;fd'bflos jg pkef]Qmf dxf;+3sf s]Gb|Lo sf]iffWoIf d~h' dnf;Ln] gofF rog ePsf] tby{ ;ldltnfO{ jwfO{ lbFb} cfufdL sfo{sfnsf] ;kmntfsf] z'esfdgf JoQm ul/g . 
8f]6L lhNnfdf /x]sf tLg ;o %# ;fd'bflos jgx?dWo] dlxnf ;fd'bflos jgx? !! /x]sf] hfgsf/L lbFb} ;fd'bflos jg pkef]Qmf dxf;+3 8f]6Lsf cWoIf s[i0f dnf;Ln] lt !! dlxnf ;fd'bflos jgdWo] gf} ;fd'bflos jgn] lxdjGtLsf] ;b:otf lbPsf] hfgsf/L lbP . æyk b'O{ ;d"xn] klg ;b:otf lng] O{R5f JoQm u/]sf 5gÆ dnf;Ln] eg] æt/ ef}uf]lns b'/Lsf sf/0f o; e]nfdf ;xeflu x'g ;s]sf   5}gg\ .Æ

kfFr xhf/nfO{ /f]huf/L lbg] tof/L
æax';/f]sf/jfnf ag sfo{qmdÆ cGt/ut 8f]6L / afh'/fdf kfFr xhf/ hgfnfO{ /f]huf/L lbg] tof/L eO{/x]sf] 5 .
kmjf{8 g]kfnn] 8f]6Ldf u|fld0f lasf; s]Gb| g]kfn / afh'/fdf dflnsf Plss[t ;fdflhs ;]jf gfdd u}/;/sf/L ;+:yf;+usf] ;fem]bf/Ldf ug{ nfu]sf] sfo{qmdn] b'O{ lhNnfdf kfFr xhf/ hgfnfO{ /f]huf/L ;[hgf ug]{ nIf tof/ u/]sf] 5 .
:yfgLo:t/df x'g] hl8a'6Lx? nfO{ ;+sng tyf k|;f]wg ug]{ sfo{df kfFr xhf/ hgf :yfgLox?sf] ;eflutf ug]{ sfo{qmdsf] p2]Zo /x]sf]  sfo{qmd ;+of]hs hgs cfrfo{n] atfP .
sfo{qmd dfkm{t ;ft cf]6f k'/fgf pBd ;~rfng ug{ ;xof]u ug]{ / ;ft cf]6f gofF pBd ;~rfngsf nfuL %) k|ltzt ;xof]u ug]{ ;+:yfn] hfgsf/L lbPsf] 5 . cfO{taf/ lhNnf ;b/d'sfd l;nu9Ldf cfof]hgf ul/Psf] lhNnf:t/Lo cled'vLs/0f sfo{qmddf ;f] hfgsf/L u/fO{Psf] xf] .
:yfgLo:t/df kfO{g] l;:g', b'gf–6k/L, sfpnf], lrp/f, l/7f, l6d'/, cdnf nufotsf hl8a'6L ;+sng ug]{ ;+:yfn] hfgsf/L lbPsf] 5 .
sfo{qmddf %) k|ltzt dlxnf / &) k|ltzt al~rtLs/0fdf k/]sf  ;fd'bfo sf] ;xefuLtf u/fpg] nIf /flvPsf] 5 . ;xefuLn] k|lt lbg sDtLdf Ps ;o @% ?k}ofFsf] cfDbfgL ug{ ;Sg] ck]Iff ul/Psf] kl/of]hgf clws[t z+s/ yfkfn] atfP .
a]/f]huf/L h:tf] ;d:of ;dfwfg ug]{ Psf tkm{ / csf]{ tkm{ :yfgLo txdf v]/ uO{/x]sf] ;|f]t ;fwgsf] pkof]u ug]{ u/L sfo{qmd lgdf{0f ul/Psf] eGb} ;xefuLx?n] k|z+;f AoQm u/]sf lyP .
sfo{qmdsf] ;efkltTj  u/]sf ;+:yfsf cWoIf bnaxfb'/ b]pjfn] ;a} If]qaf6 ;xof]u ePsf] v08df sfo{qmdn] ck]Iff u/] eGbf klg a9L ;kmntf k|fKt ug]{ bfjL u/]sf lyP .

5f]6s/L ;dfrf/
dlxnf ;Dd]ng x'g]
Plss[t g]skf dfcf]jfbL lgs6sf] clvn g]kfn dlxnf ;+3 qmflGtsf/Lsf] lhNnf ;Dd]ng kmfu'g @$ ut] x'g] ePsf] 5 . ;f]daf/ lhNnf  ;Dd]ng cfof]hs ;ldltsf] klxnf] a}7s a:b} dlxnf lba;sf] lbg ;Dd]ng ug{ nfluPsf] lhNnf ;Dd]ng cfof]hs ;ldlt ;+of]hs lutf g]kfnLn] hfgsf/L lbO{g .
a}7sdf Pdfcf]jfbL 8f]6Lsf cWoIf lqnf]rg e§, ;lrj lzjl;+ cf]nL, lhNnf sld6L ;lrjfno ;b:o 5aL cf]nL, clvn g]kfn dlxnf ;+3 qmflGtsf/Lsf 8f]6L lhNnf O{~rfh{ k|]df cf]nLsf] pkl:ylt /x]sf] lyof] . a}7saf6 ;+lawfg;ef cWoIf ;'jfzrGb| g]Djfªn] u/]sf] sbdsf] la/f]w ug]{  lg0f{o u/]sf] 5 .

lkkNnf jhf/ kmf]xf]/ y'lk|+b}
;'b"/klZrddfsf] If]qLo ;b/d'sfd lbkfonsf] lkkNnf ahf/df kmf]x/ y'lk|g yfn]sf] 5 . lkkNnf ahf/df lbkfon l;nu9L gu/kflnsfn] lgoldt ?kdf kmf]x/ gp7fpFbf lkkNnf ahf/ kmf]x/ y'lk|b} u/]sf] :yfgLo Aofkf/L t]haxfb'/ 8'd|]nn] atfP .
lkkNnf ahf/df xf]6n tyf ls/fgf k;naf6 lg:sg] kmf]x/ lar ahf/df kmfNg] u/]sfn] b'u{GwLt x'g] u/]sf] xf] .  ahf/ kmf]x/ ePsf] af/]df gu/kflnsfnfO{ hfgsf/L lbPsf] eP klg jf:tf gu/]sf] 8'd|]nsf] cf/f]k 5 .

n]v
Dff]km;n kqsfl/tf / hftLo lae]b\sf] kL8f
ldng kl/of/
gofF k|sfzg k|f=ln=4f/f k|sfl;t gofF klqsf /fli6«o b}lgssf] If]qLo sfof{no wgu9Ldf :yfkgf ul/Pkl5 )^( r}q @$ ut]b]lv wgu9L a:g ;'? ul/of] . 8f]6L b]lv !(% lsnf]dL6/sf] b'/Ldf /x]sf] wgu9Ldf slxn]sfFxL cfpbfsf avt d'l:snn] kfFr /ft sf6]sf] dfq} cg'ej lyof] d;+u . av]{ df};df crfSnL udL{ / lxpFbdf cTolws d'6' sfKg] lr;f] clg l;tnx/n] ;tfpg] x'Fbf wgu9L a;fO{sf] cg'ej w]/} nfdf] lyPg\ . gofF klqsfsf] 8f]6L ;dfrf/bftfsf ?kdf sfo{/t dnfO{ k|df];g / ;?jf u/L wgu9L If]qLo sfof{nosf] k|d'vsf] lhDd]jf/L lbOPkl5 wgu9L a;fO{sf] nfdf] cg'ej a6'Ng kfOPsf] xf] . ;'b"/klZrdsf] ljs6 kxf8L lhNnf 8f]6Lsf] ;fgf] e'uf]ndf a;L kqsfl/tf ub}{ cfPsf] d]/f nflu sd{ If]qsf lx;fjn] wgu9L gf}nf] clg r'gf}tL k"0f{g} lyof] . k"lj{ g]kfnb]lvdWo] tyf klZrd kxf8dfq xf]O{g v'Nnf l;dfgf ePsf sf/0f ef/tsf] lts'gLof, nlvdk'/, lv/L, klnof, lknlet, nvgpaf;Lx?sf] klg wgu9L a;f]af;sf] If]q ag]sf] 5 . g]kfnL tyf ef/tLx? aif]{gL xhf/f}+sf] ;+Vofdf a;fO{ ;/L cfpg] x'Fbf wgu9L kl5Nnf] ;do ;'b"/klZrdsf] k|d'v ;x/sf] ?kdf ljsl;t eO{ /x]sf] 5 . ;'b"/klZrdsf  ;x/L tyf kxf8L If]qdf klqsf lat/0f, la1fkg ;+sng, b}lgs laleGg ;ef ;df/f]x, a}7sdf pkl:ylt, sfof{no Aoj:yfkg nufot If]qLo sfof{nosf] ;Dk"0f{ lhDd]jf/L, 7'nf] ;x/ / gf}nf] 7fpF ePsfn] lgs} rgfvf] clg xf];Lof/Lk"j{s sfd ug'{ d]/f] b}lgsL lyof] .
k|;+u Ps
wgu9Ll:yt If]qLo v]ns'b ljsf; ;ldltsf] /+uzfnf glhs} sfof{no :yfkgf ul/Pkl5 wgu9L a:g ;'? ul/of] . sfof{nosf nfuL 3/ ef8f, cfaZos kmlg{r/sf] Aoj:yfkg ;a} PSn}n] ug'{kg]{ / klxnf] k6s If]qLo sfof{no :yfkgf ul/Psf] x'gfn] sfof{nonfO{ b}lgs ;~rfng ug'{kg]{ d'Vo sfd lyof] . ;'?tfsf b'O{ dlxg] wgu9L a;fO{kl5 h]7 !( ut] sfof{no ;xof]uL zflGt 9'+u]nnfO{ sfof{no /]vb]vsf] lhDdf nufP/ tLg lbgsf nflu 3/ kl/jf/ e]6\gsf nflu 3/ kms{b} lyP . 3/ hfg] qmddf ;'b"/klZrd oftfoft Aoj;foLåf/f ;+rflnt ;'b"/klZrd oftfoftsf] kxf8 ?6 rNg] ofq' a; ;fem %M#) ah] wgu9L a;kfs{af6 rl9of] . k"j{ klZrd dx]Gb| /fhdfu{ hf]8\g] s}nfnLsf] cQl/of ahf/df ofq' r9fpg !) ldg]6 /f]Sg] elgPsf] a; /ftL * ah];Dd rn]g .  t/fO{sf] crfSnL udL{, a; dhb'/sf] dgf]dfgL, ofq' x]kfxf k|a[lQn] d nufot w]/} ofq'sf] sG;L/L tft]sf] lyof] . tfltg'sf] csf]{ sf/0f lyof] . wgu9L a;kfs{af6} P ;fO{8sf] & g+= l;6sf] l6s6 sf6]/ cfPsf] d]/f] l;6df cQl/ofaf6 Ps cWa};] hf]8LnfO{ a;flnof] . d]/f] Aofu cl3lNt/sf] l;6df cnkq kmflnPkl5 d}n] ;xg g;sL Tof] hf]8LnfO{ d]/f] l;6 ePsf] hfgsf/L u/fpbf pN6} p;n] dnfO{ of] d]/f] l;6 xf] elg l6s6 b]vfpb} ysf{pg yfNof] . Tof] l6s6df klg P ;fO{8sf] & g+= n]lvPsf] /x]5 . dt wgu9L a;kfs{af6} r9]/ cfPsf] dfG5] eGbf dlb/f lkP/ nl7\7Psf] p;n] dnfO{ gfgfy/L eGg yfn]kl5 d}n] a; l6s6 sfp06/df cfkmgf] ;d:of b;f{P . sfp06/df a;]sf l6s6 a'lsª\stf{n] klg dnfO{g} cdof{lbt Aojxf/ ub}{ xsfg{ yfn] . pgsf] Tof] Aojxf/n] dnfO{ ;xg ePg / b'a} hgflar s]xL a]/ egfeg rNof] . ;fob g]kfnL ;]gfsf] hjfg lyof] Sof/] !&÷!* aif{sL s]6L 3'dfpg lbkfon hfFb} lyof] . tL hf]8Lsf nflu pg}n] l;6 ldnfO lbPsf /x]5g\ . ;'b"/klZrdsf] k|d'v ;x/sf] ?kdf lasl;t x'g yfn]sf] wgu9Ldf s]xL ;odotf of}g lqmofsnfk km:6fPsf] 5 . !^ aif{b]lv $) aif{;Ddsf dlxnfx?  wgu9L, cQl/ofsf xf]6n nhx?df lbp;} /ft kfg{ vKkL; 5g\ . kl5Nnf] k6s ;'b"/klZrddf of] Aoj;fo lta| utLdf km:6fPsf] 5 . lbg}lkR5] xf]6nx?df k|x/Ln] 5fkf dfbf{ /+u] xft ge]l6Psf] s'g} lbg 5}g\ . :yfgLo b}lgs kq klqsfx?df klg of}g wGbfsf] ;dfrf/ aflx/ cfO{g} /x]sf] 5 . wgu9Ldf k|x/Ln] ca}w of}g lqmofsnfk lgoGq0fdf s8fO{ ug{ yfn]kl5 clwsf+; ;]gf, k|x/Lsf hjfgn] s]6Lx?nfO{ a'lsËdf kxf8L lhNnf 88]Nw'/f / 8f]6Ldf s]xL /ft latfpg nUg] u/]sf 5g\ .
k|;+u a; dhb'/n] cGo ofq'nfO{ klg o:t} Aojxf/ u/]sf] lyof] . t/ pgLx? r'krfk lyP . ;r]t kqsf/ ePsfn] p;sf] cdof{lbt ceb| Aojxf/ ;xg ug]{ s'/f klg ePg\ . t/fO{sf] xkxkL udL{df tLg 306f a;leqsf] a;fO{ / a; dhb'/sf] b'Ao{axf/n] ubf{ d nufot w]/} ofq'x? a;leqaf6 aflx/ cfof}+ . xfdLn] gr9L a; rNb}g xfdLnfO{g} o:tf] cdfgjLo Aojxf/ u5{g\ elg ;'b"/klZrd oftfoftsf] dgk/L / ofq'x?nfO{ x]Kg] k|j[lQsf af/]df  yf]/} s] af]n]sf] lyP . ;f]xL a;sf ;xrfns @$÷@% aif{sf] r'N7], d'Gb|] s]6f] PSsf;L d glhs cfP/ bfO{ tkfO{sf] 3/ stf xf] < s] y/sf] kg'{ ef] < elg ;f]Wof] . p;sf] ;f]wfO{n] d lgs} a]/ 3f]lTnP, d]/f] gfd x}g hft yfxf kfpg] p;sf] lh1f;fsf] d;+u pQ/ g} ePg . $^ l8u|Lsf] udL{df cQflnPsf] dfG5] emg} tgfadf eP, kfFr aif{cl3 hfu/0f ldl8of ;]G6/sf] kqsfl/tf tflndf sf7df08f}+sf] ;'Gwf/fl:yt sfnLu08sL xf]6ndf tLg lbg] a;fOsf qmddf xf]6ndf e]l6Psf u'NdLsf Ps /]UdL y/sf Aofkf/Ln] eg]sf] emnSs} :d/0f eof] . ;'b"/klZrdsf af/]df cfkm\gf ;fyL;+u pgn] gsf/fTds ukm ul//x]sf a]nf pgL;+u d]/f] Tof] a]nf w'dwfd emu8f g} ePsf]  lyof] . pgn] Tof] a]nf eg]sf lyP ;'b"/klZrdsf dfG5] tLg lsl;dn] lrlgg] u5{g\ . klxnf], gfd x}g y/ ;f]W5g\ clg afx'g, 7s'/L, If]qL / blnt eP ToxL cfwf/df Aoaxf/ ug]{ . bf];|f], ?vf] :jefj af]nLdf ld7f;kg gePsf], 7f8f] z}nLdf af]Ng] . t];|f], 7fn'kg c;n dfgjLo :jefj geO{ cfkmgf] y/ k'v]{pnL ;fg ePsf] atfpg], cfkm' sfd gug]{ t/ sdhf]/ au{nfO{ sfddf 3f]6fP/ afx'g, 7s'/L, If]qL x'F elg hftsf] /jfkm b]vfpg] . Aofkf/ Aoj;fosf] lznlznfdf wgu9L, dx]Gb|gu/ / 8f]6Ldf cfPsf avt pgL :jo+n] oL tLg s'/fsf] cg'ej a6'n]sf /x]5g\ . 8f]6L b'O{ lbg] a;fO{df xf]6n]n] tkfO{ tNnf] hft xf] sL dNnf] hft xf] elg hft ;f]w]sf] s'/f ef]u]sf /x]5g\ . cfkm" afx'gg} ePklg dfG5] hftn] geO{ sfd / sd{n] 7"nf] x'G5 eGg] ;f]r ePsf pgn] hft eGg s/} nfPkl5 cfkm' a|fd0f ePsf] atfPkl5 dfq xf]6ndf af; kfPsf /x]5g\ .
)^@÷)^# sf] !( lbg] bf];|f] hgcfGbf]ng kZrft k'g{:yflkt k|ltlglw;efn] )^# d+l;/ # ut] b]z 5'jf5't d'Qm /fi6« 3f]if0f u/]klg ;'b"/klZrddf hftLo lae]b sfod} 5 . ;/sf/sf] 5'jf5't d'Qm b]z 3f]if0ff l;+xb/af/d} l;ldt 5 . ;'b"/klZrdsf ufpb]lv zx/;Dd 5'jf5'tsf] Aojxf/ blntx?n] rsf]{ ?kdf ;xb} cfPsf 5g\ . b]zdf 7"nf] /fhgLlts kl/jt{g x'Fbf klg oxfFsf blntn] of] lae]baf6 d'QmL kfPsf 5}gg\ . cfkm'nfO{ pkNnf] hftL xF' eGg]x?n] eGg] u/]sf] zAb ;fk6L lnP/ of] k+lQmsf/ klg blnt ;d'bfodf hGd]sfn] cGo blntn] em}F hftLo lae]b\ xhf/f}+ k6s em]Nb} cfPsf] 5 . ;'b"/klZrdsf] kxf8L lhNnf 8f]6Ldf hGd] x's]{/ s]xL aif{ otf d'nwf/sf] kqsfl/tfdf ;lqmo /x]sf] d hftLo lae]b\sf] ;d:of ef]Ug' d]/f] lgolt h:t} lyof] . Pp6} ;dfhdf a:g] cGo ;/x Ifdtfafg eP/ klg prlgrsf] Aojxf/ ;xg ug'{, lbge/ d;+u} latfpg] ;fyLn] 5f]O{l56f] xfn]/ cfkmgf] 3/leq k|a]z ug'{ / dnfO{ k|a]zdf /f]s nufpg' d]/f] afWotf clg sd{ h:t} lyof] . t/ 8f]6L aflx/sf] zx/ wgu9L hxfF k"jL{ la/f6 gu/b]lv klZrdf~rnsf] kj{t, ef/tsf] pQ/ k|b]z / pQ/fv08sf dfG5] a;f]af; ub{5g\ . zx/sf] ?kdf ljsl;t x'Fbf Aofkf/ Aoj;fo km:6fpg yfn]kl5 kl5Nnf] k6s wgu9L ef/tsf bh{g a9L lhNnf / g]kfnsf clwsf+; lhNnfsf dfG5]x? a:g] ynf] xf] .
d'n's ;+3Lo u0ftGqdf hfg] lglZrt ePkl5 ef/tsf] uf}/LkmG6f l;dfgf;+u} hf]l8Psf] wgu9L ;'b"/–klZrdsf] k|d'v zx/sf] ?kdf ljsl;t x'g] qmd a9]sf] xf] . b}lgs ;of}+sf] ;+Vofdf 3/ lgdf{0f eO/x]sf 5g\ . k"lj{ t/fO{b]lv klZrd kxf8;Ddsf afl;Gbf lbgxF' a;fO{ ;/L wgu9Ld} a:tL a:b} 5g\ . pBf]u, snsf/vfgf wdfwd ;+rfngdf cfPsf 5g\ . Aofkf/ Aoj;fo km:6fpb} 5 . Ps aif{ otf dfq wgu9Ldf !) xhf/ 3/ lgdf{0f ePsf 5g\ . *) xhf/ hg;+Vof ylkPsf] 5 . / klg oxfF cem} hftsf] cfwf/df Aojxf/ ug]{ rng oyfjt} 5 . pRr hftLafbL ;f]rsf sf/0f oxfFsf] ;+ls0f{ dfgl;stf, oyfl:yltafbL lrGtg lbg}lkR5] df}nfpbf] 5 . kl5Nnf] k6s wgu9Laf6 ;'? ul/Psf] cv08 ;'b"/klZrdsf] cfGbf]ngn] emg} hftLo ;f]r xfaL ePsf] 5 . 8f]6L, c5fd, aemf+u, afh'/f, bfr'{nf, a}t8L / 88]Nw'/fsf 7s'/L, afx'gx?sf] afSnf] a:tL /x]sfn] pgLx?s} wgu9Ldf cflwkTo 5 . x's'dL z}nL klg oyfjt} 5 . 7s'/LnfO{ e]6] æ/fhf ;fx]aÆ, afx'gnfO{ e]6] ækfpnfuL u'?Æ / blntnfO{ b]v] æPÆ ætÆ eg]/ ;Daf]wg ug]{ rng cem} oyfjt} 5 . 7fp km]l/P klg dfG5] km]l/Psf 5}gg\ . uf7L s'/f s] xf] eg] dflg; cfkm}df g/fd|f] x'Fb}g p;nfO{ ;dfhn] 7"nf] k|efj kf/]sf] x'G5 . p;n] hfgL jf ghfgL ;dfhsf] rNtLsf] ;+:sf/ c+ufn]sf] x'G5 . To;}sf] k|df0fsf] gfnLa]nL k+lQmsf/n] k|ltlglw 36gfsf ?kdf a]nL la:tf/ ug{ vf]h]sf] 5 .
k|;+u b'O{
Eff/tsf] l;df;+u hf]l8Psf] s~rgk'/ lhNnfsf] lqe'jga:tLdf ;of}+sf] ;+Vofdf a;f]af; /x]sf] 5 . tL k'/} k"lj{ g]kfnsf ;'s'Daf;L x'g\ . k"j{ /fhf dx]Gb| zfxn] )#) ;fndf g]kfnsf] l;dfgf /Iffsf nfuL eGb} h+un s6fg u/L kfry/, ef]hk'/, emfkf, w/fg, df]/ª, x]6f}8f, kj{t, afun'ª, :of+ªhf, u'NdL, c3f{vfrL, bfª, ;Nofg, Ko"7fg, ?s'dsf ;'s'Daf;LnfO{ NofP/ oxfF a:tL a;fn]sf lyP . oxfF u'?ª, tfdfª, /fO{, nfdf, afx'g / blnt ldl>t a;f]af; 5 . k'g{jf;sf @% aif]{ ;'dg 9sfn ut aif{ c;f/ $ ut] wgu9L dfnkf]t /f]8df gofF klqsfsf] sfof{no /x]sf] 3/df 8]/f u/L a:g] lbbL l/tf 9sfnnfO{ e]6\g cfPsf avt d;+u klqsfsf] sfof{nod} kl/ro ePsf] lyof] . kfgL k/L /x]sfn] lbbLsf] sf]7f ;fgf] clg r'lxg] xF'bf pgn] d]/f] sf]7fdf /ft latfpg] lgwf] u/] . xfdL b'a}aLr /ftsf] dWo ;do;Dd klg ukm rNb} lyof] . ukms} lznl;nfdf pgn] bfO{ kl/of/ y/sf] x'g' x'bf]/x]5, kl/of/ eg]sf] s'g hftdf k5{ ;f]wL xfn] . /ft l5lKkP5, lgb nfUof] ca ;'td eg]/ cfn6fn ul/ 6fl/lbP . Tof] eGbf klg a9L lk8fbfoL cg'ej t pRr lzIff xfl;n  u/]sf] AolQmaf6} ckdfg hgs lae]b\ ;xg' k/]sf] 36gf d]/f nfuL cem} tfhf ag]/ emnemnL cfpF5 . 8f]6Ldf /xFbf /fd|f] lrghfg /x]sf g]q kg]? ;/sf] 3/ d]/f] sfof{no glhs} /x]sf]n] pxfF;+u w]/} k6s emNofsem'n's dfq e]6 ePsf] lyof] afdkGyL larf/ glhs ePsfn] klg pxfFk|lt d]/f] w]/} ;bf;x]tf lyof] . ;fpgsf] cTof; nfUbf] udL{ lr;f] kfgL lkpgsf nfuL glhs}sf] xf]6ndf hfFb} lyP . cfkm\gf] 3/sf] a/08fdf al;/x]sf a]nf pxf;+u e]6 eof] . pxfFn] kl/of/ ;/ stf xf] < eg]kl5 d}n] glhs} xf] ;/ eg] . a;f}+ otf cfpg' . d a;]F .  lgs} kfgL Kof; nfu]sfn] ;/ lr;f] kfgL lkpg eg]kl5 pxfF h'?Ss p7]/ cfugLsf] kfO{ksf] 6'6L vf]Nb} kl/of/ ;/ kfgL cfPsf] /x]g5 elg hjfkm lbPkl5 r'krfk af6f] nfu] . 8f]6L SofDk; 8f]6Ldf laut @& aif{b]lv cWofkg/t lzlIft AolQmaf6} ckx]lnt x'g' k/]sf] 5 eg] c? AolQmaf6 Gofosf], ;fdflhs ;b\efj, dfg / cfTd ;Ddfgsf] s] cfzf ug{ ;lsG5 . d'n'sdf ePsf] nfdf] åGåkl5 b]z gofF ;+lawfg lgdf{0fsf] k|lqmofdf 5 . åGådf s/La !$ xhf/sf] /ut au]kl5 /fHosf] k'g{ ;+/rgf / klxrfg ;lxtsf] ;+3Lotfsf] d'4f hf]8bf/ p7]sf] xf] . d'n'sdf /utsf] cfxnaf6 of] ca:yf;Dd cfO{ k'Ubf klg cem} dfG5] r]ltPsf 5}gg\ . ltgsf] ;f]r k'/fg} dfgl;stfaf6 u'lh|/x]sf] 5 .       
k|;+u tLg
)&) c;f/ & ut] laxfg} d]/f] 8]/f glhs}sf] Ps ls/fgf k;ndf ;fj'g lsGb} lyP . k;n] ;fx'gLn] ;f]Wg' eof] ;/ tkfO{sf] 3/ stf xf] < d}n] 8f]6L elg hjfkm lbP . k'gxM pxfFn] ;f]Wg' ef] 8f]6Lsf] s] y/sf] kg'{ ef] < d}n] kl/of/ eg]F . km]/L pxfFn] ;f]Wg' eof] kl/of/ s'g hftL xf] / < pxfFsf] hft yfxf kfpg] k|Zgsf] d}n} hjfkmg} lbg ;lsg lsgsL d hxfFhxfF hfG5' tL ;a} 7fpFdf y/dfq} ;f]w]/ c5'tsf] Aojxf/ ;x]sf] 5' . gfd y/ atfpbf klg cem} s] kg'{ eof] elg ;f]Wbf dg lgs} s'l8P/ cfpFYof] . @! cf}+ ;tfAbLsf] of] kl/jlt{t ;dodf klg hft ;f]Wbf dg etetL kf]Ng] u5{ . ;fob d clxn]sf] ca:yfdf lyPg eg] l7s} x'GYof] xf]nf t/ gofF klqsfsf] If]qLo sfof{nodf sfd u5'{ eGbf P kqsf/ kf] x'g'xF'bf] /x]5 elg ;r]t eO{ c;n Aojxf/ ug'{ kg]{df cem} hft lsg ;f]wL /xG5g\ . kbsf] cfwf/df lsg c;n Aojxf/ / ;Ddfg ug{ rfxFb}gg\ . hxfF hfpF, h'g lgsfodf hfpF ;fdfGo dfG5]b]lv k9]n]v]sfn] klg lsg hft dfq} ;f]W5g\ o:t} o:t} s'/fn] of] dg ly/df 5}g\ . wgu9L a;fO{kl5 w]/} /ft eof] lgb gk/]sf] . w]/} lbg eof] hft atfpg g;s]sf] . d h:tf w]/} blntnfO{ ;'b"/klZrd] afx'g, 7s'/L / If]qLn] ;f]w]sf] k|Zgsf] hjfkm d}n] xf]O{g b]z 5'jf5't d'Qm /fi6« 3f]if0ff ug]{ clxn]sf ;/sf/df  /x]sfx?n] lbpg .

df]km;n kqsfl/tf
kqsfl/tf eg]sf] ;a}eGbf :jtGq k]zf xf] .
g'df l/hfn -cWoIf_
lqmoflzn dlxnf kqsf/ ;d"x ?s'd
tkfO+{sf] k'/f kl/ro kfpF g <
— d]/f] gfd g'df l/hfn xf] . d clxn] lqmoflzn kqsf/ dlxnf lhNnf zfvf ?s'dsf] cWoIf 5' .
tkfO{n] lsg kqsfl/tf k]zf /f]Hg' eof] <
— ;"rgf / ;dfrf/n] ;dfh ?kfGt/0f ug{ ;lsG5 / n}lËs lje]b Pj+ hftLo lje]b cGTosf nflu klg d}n] kqsfl/tf k]zf /f]h]sf] x'F .
slt ;do eof] o; k]zfdf nfu]sf] <
— sl/a !) jif{ eof] .
s:tf] vfnsf] kqsfl/tf ug{ ?rfpg' x'G5 <
— n}lËs / ;fdflhs If]q
Ps kqsf/ eP/ cfO{kg]{ ;d:ofx? s] s] b]Vg' ePsf] 5 <
— kqsf/nfO{ cfO{kg]{ ;d:ofx? cfly{s, kfl/jfl/s, c;'/Iff, ;fdflhs cflb . 
Ps kqsf/ eP/ cfpg] ;d:of t lo eP, Ps dlxnf kqsf/ eP/ yk ;d:of ef]Ug' k/]sf] 5 ls <
— 3/kl/jf/, ;dfh, /fi6«, sfdug]{ sfof{no nuftsf 7fpFdf dlxnf ePs} sf/0f lje]b ug]{ k/Dk/f xfd|f] lkt[;Ttfds ;dfhdf /x]sf] 5, h:sf sf/0f dlxnf kqsf/nfO{ ;d:of k/]sf] 5 .  k'?ifjfbL lrGtgsf sf/0f dlxnfn] lkmN8df uP/   l/kf]{l6ª ug{ gx'g] u/]tf klg ;'/Iffsf] Uof/]G6L 5}g . 3/df vfgf ksfpg]b]lv ;j} sfo{jf]em ;DxfNg' kg]{ x'G5 . g]kfnL ldl8ofx?sf] dlxnfk|ltsf] unt ;f]r, dlxnfd}qL ;~rf/ dfWod gx'g', ;'Ts]/L ljbf gkfpg' h:tf ;d:ofx? /x]sf 5g\ .
?s'd h:tf] las6 7fpFdf a;]/ kqsfl/tf ub}{ x'g'x'G5, s:tf] cg'ej ug'{ ePsf] 5 <
—?s'd lhNnf ljs6 ;fy} åG4 k|efljt lhNnf ePsfn] kqsfl/tf ug{ clxn  cK7]/f] g} 5 . To;sf ;fy} b'u{d / ef}uf]lns agfj6 cK7]/f] ePsf]n] lkmN8df hfg cln ufx|f] x'G5 .
?s'dsf] kqsfl/tf lasf;sf] cj:yf s:tf] kfpg' ePsf] 5 <
— bz jif{ klxn];Dd ?s'ddf s'g} ;~rf/ dfWodx? lyPgg\ . lhNnf aflx/ l/kf]l6+u ug]{ kqsf/x? klg b'O{rf/ hgf dfq x'g'x'GYof] . t/ clxn] w]/} kl/jt{g cfPsf] 5 . kl5Nnf] ;dodf ;~rf/dfWodx?sf] klg tLa| ljsf; eO{/x]sf 5g\ . clxn] lhNnfdf kfFr j6f /]l8of], rf/ j6f ;fKtflxs klqsf, b'O{j6f dfl;s klqsf / Pp6f Rofgn klg ;~rfngdf cfPsf 5g\ . clxn] lhNnfdf s/La tLg bh{g kqsf/x? lqmoflzn 5g\ . dlxnf kqsf/x? klg Ps bh{g lqmoflzn /x]sf 5g\ .
df]km;n kqsfl/tfsf r'gf}tLx? s] s] x'g h:tf] nfU5 tkfO{nfO{ <
— df]km;n kqsfl/tf ug{ w]/} r'gf}tLx? 5g\ . oxfF oftfoftsf] ;d:of 5 . ef}uf]lns cj:yfn] ;fy lbPsf] 5}g . /fhwfgLsf ldl8ofx?;Fu k|lt:kwf{ ug{ ufx|f] 5 . oxfFsf ;~rf/dfWodx?n] lj1fkg kfpg ;s]sf 5}gg\ . ev{/ dfq ;~rf/– dfWodx? ;~rflnt ePsfn] /fHon] lj1fkg ljt/0fdf lje]b\ ul//x]sf] 5 . To:t} ;/sf/L lgsfoaf6 x'g] ljleGg tflndx?, Ifdtf clej[l4 h:tf tflnd / ;Lk clej[l4 h:tf uf]i7Lx? ;~rfng gx'Fbf kqsf/x?sf] Ifdtf a9\g ;s]sf] 5}g . cfly{s ?kdf lhNnf / sfof{nox? sdhf]/ ePsf sf/0f kqsfl/tfnfO{ ;xof]u k|fKt gx'g', lj1fkg lbg], kqklqsf k9\g] kl/kf6L cemF} a:g ;s]sf] 5}g .        kqsfl/tfsf] dxTj klg emlNsg ;s]sf] 5}g . o:t} o:t} r'gf}tLx? 5g\ .
df]km;n kqsfl/tfsf ;d:of ;dfwfgsf nflu g]kfn ;/sf/n] s:tf lsl;dsf sfo{qmdx? Nofpg' knf{ <
— ljleGg lsl;dsf ;~rf/d}qL sfo{qmd Nofpg' kb{5 . kqsf/ / ;~rf/dfWodx?nfO{ k|;:t sfd ug]{ jftf/0f ;[hgf ug'{kb{5 . kqsf/x?nfO{ klxrfg ;lxt k"0f{ ?kdf Go"gtd xf]O{g clwstd kfl/>lds Joj:yf sfo{Gjog ug'{kb{5 . kqsf/x?sf nflu hLjg aLdf ul/g' kb{5 . ;~rf/dfWod / kqsf/x?sf] Ifdtf clej[l4sf nflu ljleGg tflnd, uf]i7L, ;]ldgf/ nufotsf tflndx? ;~rfng ug'{ kb{5 . ;fy} ;~rf/dfWod / kqsf/x?sf] Ifdtf clej[l4sf nflu /fHon] clwstd ah]6 5'6\ofpg' kb{5 . kqsfl/tf k]zfsf] dof{bf / kqsf/x?sf] xf};nf a9fpg ljleGg n]vgj[lQ k'/:sf/, kqsfl/tf k'/:sf/ :yfkgf, kqsf/x?nfO{ ljleGg lhNnf / b]zx?df cjnf]sgsf nflu cj;/sf sfo{qmd NofO{g' kb{5 . o;sf nflu tkfO{ xfdL ;a}n] ;/sf/nfO{ emSemSofpg' kb{5 .
df]km;ndf sfo{/t kqsf/x?sf ;d:of ;dfwfgsf nflu g]kfn kqsf/ dxf;+3sf] e'ldsf s:tf] kfpg' ePsf] 5  <
— klxn]sf] eGbf kl5Nnf] k6ssf] e"ldsf t ;sf/fTds g} 5 . t/ oltn] x'Fb}g . ;a} kqsf/x? ldn]/ Psh'6 eP/ ;/sf/ / /fHonfO{ ems\emSofpg' kb{5 . hgtfnfO{ lgz'Ns ;"rgf lbg] / /fHonfO{ ems\emSofpg] kqsf/x?sf nflu /fHon] s]xL lbg ;s]sf] 5}g ca lbg] agfpg' k5{ . clxn]sf] kfl/>lds / kqsf/x?sf lglDt eP u/]sf ;]jf ;'ljwfn] ca k'Ub}g, o;sf nflu kqsf/ dxf;+3n] g]t[Tj   u/L ;/sf/nfO{ dfu ug'{kb{5 . k|fKt geP cfGbf]ng g} ug'{kb{5 . ;fy} kqsf/x?sf] Ifdtf clej[l4sf nflu ljleGg tflndx?sf] cfof]hgf ug'{kb{5 . kqsf/x?sf ;d:of ;dfwfgsf nflu a]nfa]nf cGt/lqmof ug'{kb{5 .
df]km;nsf ;~rf/dfWod / ;~rf/sdL{x?sf] xs lxtsf nflu kqsf/x?sf a}rfl/s ;+u7gx?sf] e'ldsf s:tf] kfpg' ePsf] 5 <
— ;sf/fTds g} 5g\ . t/ klg hlt s/fP klg, hlt eg] klg of] /fHo / ;/sf/n] ;'Gb}g . ca l;Ëf] kqsf/x? Ps eP/ nfUg'kb{5 .
tkfOsf] ljrf/df kqsfl/tf s] xf] <
— d]/f] ljrf/df kqsfl/tf eg]sf] ;a}eGbf :jtGq k]zf xf] . ;a}eGbf 7'nf] ;fdflhs k]zf xf] . h;af6 hgtfn] ;"rgfsf] xs k|fKt ub{5g\ . hgtfn] ;"rgf, ;dfrf/ / dgf]/~hg k|fKt ug]{ k]zf h:tf] pQd k]zf c? s]xL x'g ;Sb}g . To;}n] kqsfl/tf ;r]tgfo'Qm k]zf xf] . o:tf] k]zfdf nfUg lgs} sl7g 5 .
clxn] kqsfl/tf If]q jb\gfldt x'Fb}5, kqsfl/tf If]qd} nfu]sf sltko JolQmx? laleGg u}/ sfg'gL lqmofsnfkdf ;+nUg ePsf] cf/f]k klg nfUg yfn]sf] 5, ?s'dsf] cj:yf s:tf] kfpg' ePsf] 5 <
— kqsf/x?n] k]6 kfNg plrt >d gkfPsfn] sltko kqsf/x? cGo k]zfdf klg cfa4 x'g' :jefljs xf] . t/ kl5Nnf] k6s s]xLn] cfkm'nfO{ kx'Frjfnf b]vfpg kqsf/sf] vf]n cf]9]sfn] o:tf] abgfdL u/]sf x'g ;S5g\ . ;Rrf kqsf/x?n] o:tf] ub}{gg\ . ?s'dsf] ;Gbe{df clxn];Dd s'g} klg kqsf/ u}/sfg"gL sfddf nfu]sf 5}gg\ .
tkfO{ t o:tf s'/fdf nfUg' ef 5}g xf]nf lg Û
— d dfq xf]O{g ?s'dsf sf]xL nfu]sf 5}gg\ .
k|;+u yf]/} df]8f}+, df3 * ut] gofF ;+lawfg cfpg g;Sg'sf] sf/0f s] xf] h:tf] nfU5 tkfO{nfO{ < 
— bnx?sf] cf–cfkm\g} x7sf sf/0f xf] . hgtf / b]zsf] :jfy{ eGbf klg cf cfkm\gf] :jfy{sf sf/0f ;+ljwfg gag]sf] xf] .
slxn];Dd jGnf gofF ;+lawfg <
— g]tfx?sf] o:tf] tfnn] ;+ljwfg agfpFnfg h:tf] 5}g . bnx?n] cf–cfkm\gf] x7 / :jfy{ 5f]8\g cFem} s]xL jif{ nfU5 .  logLx?sf] Dofb cFem} tLg jif{ 5 . tLg jif{;Dddf t agfpFnfg\ .
cGTodf s]xL eGg dg nfu]sf] 5 <
— d]/f] ljrf/ lng' ePsf]df oxfF / o; klqsf kl/jf/nfO{ wGojfb . k'?if kqsf/x?n] dlxnf kqsf/x? j[l4 ug{ / l/kf]{l6+udf ;xof]u ug'{ kb{5 . k'?ifdfq cuf8L a9\g' kb{5 eGg] dfGotf l7s xf]O{g . To;sf ;fy} ;~rf/dfWoddf dlxnfx?nfO{ klg cj;/ lbO{g'kb{5 . dlxnf lx+;f cGTo, dlxnf lzIff, hftLo lje]b\ cGTo h:tf ljifodf xfdL ;a}n] snd p7fpg' kb{5 . wGojfb .

nf]s;]jf cfof]u ;DaGwL hfgsf/L
!= g]kfndf k|ltlglw;efsf] :yfkgf slxn] eof] <
— hgcfGbf]ng @)^@÷)^# kl5 ldlt @)^# ;fn a}zfv !! ut] .
@= P]ltxfl;s k|ltlglw;efsf] 3f]if0ff kq @)^# k|ltlglw;efn] slxn] hf/L u¥of] <
— @)^# ;fn h]7 $ ut]
#= g]kfndf /fhtGqsf] lalwjt\ ?kdf cGTo slxn] eof] <
— @)^% ;fn h]7 !% ut]
$= ;+lawfg;ef @)&) sf] lgjf{rgdf k|To]Iftkm{ #^& dlxnf pDd]bjf/ lgjf{rgdf ;xeflu /x]sf]df  slt pDd]bjf/ lahoL ePsf lyP <
— !) hgf
%= g]kfnnfO{ !$ c~rn &% lhNnfdf slxn] laefhg ul/of] <
— @)!* ;fn a}zfv ! ut]
^= g]kfnnfO{ rf/ lasf; If]qdf slxn] laefhg ul/of] <
— @)@( ;fn c;f/ !# ut]
&= g]kfndf ;'b"/klZrdf~rn lasf; If]q slxn] yk u/L kfFr lasf; If]q jgfO{of] <
— @)#& ;fn c;f]h @^ ut]
*= blIf0fL ;'8fgnfO{ gofF :jtGq /fi6«sf] ?kdf slxn] 3f]if0ff ul/of] <
— ;g @)!! h'nfO{ ( tf/]v
(= ;+o'Qm /fi6« ;+3sf] !(# cf}+ ;b:o /fi6« s'g xf] <
— blIf0fL ;'8fg
!)= lnljofnL tfgfzfx k"j{ zf;s sg]{n dpDd/ u2fkmLsf] d[To' slxn] eof] <
— ;g @)!! cS6f]j/ @) tfl/v
!!= cfO{Pncf] dxf;GwL !&& s] ;+u ;DjlGwt 5 <
— 3/]n' >ldssf] ;Ddfg / klxrfg
!@= ;g @)!$ d] ! sf lbg dgfO{Psf] >lds lbj; sltcf}+ xf] <
— !@% cf}+
!#= "BRICS" s] ;+u ;DjlGwt 5 <
— laZjsf gofF / pbfpbf cfly{s /fi6«x? j|flhn, /l;of, ef/t, lrg / blIf0f clk|msfsf] ;d"x .
!$= g]kfnnfO{ rf/ j0f{ 5lQ; hftdf s:n] laefhg u/]sf x'g <
— hol:ylt dNn
!%= g]kfndf slt hfthfltnfO{ cflbjf;L–hghftLsf] ;"lrdf ;d]l6Psf] 5 <
— %(
!^= cflbjf;L–hghftLsf] ;"lr cg';f/ lxdfnL If]qdf !(, kxf8L If]qdf @# / lelq dw]zdf ;ft hghftL /x]sf 5g eg] t/fO{ If]qdf slt hghftLx? 5g <
— !)
!&= hftLo lx;fjn] g]kfn s:tf] /fHo xf] <
— jx'hftLo
!*= g]kfndf 5'jf5't k|yfsf] cGTo ug]{ klxnf] sfg'gL b:tfj]h s'g xf] <
— d'n'sL P]g @)@)
!(= k|To]s jif{ laZj /]l8of] lbj; slxn] dgfO{G5 <
— cS6f]j/ %
@)= xfn;Ddsf] P;Pn;L k/LIffsf] glthf cg';f/ ;j}eGbf a9L -^*=$&_ k|lt;t laBfyL{ pQL0f{ slxn] ePsf lyP <
— @)^% ;fndf
@!= cd]l/sL ;dfrf/ ;+:yf s]jn Go'h g]6js{ -CNN_ n] lx/f] @)!@ jf6 s:nfO{ ;Ddfg u/]sf] lyof} <
— k'ikf j:g]t
@@= k'ikf a:g]t sltcf}+ CNN lx/f] x'g <
— 5}6f}+
@#= k'ikf a:g]t CNN lx/f] @)!@ jf6 slxn] ;Ddflgt ePls lyO{g <
— ;g @)!@ l8l;Dj/ #
@$= a]nfotsf] O{ltxf;df Psdfq dlxnf k|wfgdGqL ædfu{/]6 Yofr/Æ laZje/ s'g gfdn] kl/lrt 5g <
— cfO{/g n]8L
@%= hLpbf zxLb eg]/ lrlgg] al/i7 /fhgLlt1 /fdx/L zdf{sf] lgwg slxn] eof] <
— @)%( c;f]h @$
@^= laZjsf] hg;+Vof slxn] & cj{ k'u]sf] xf] <
— ;g @)!! cS6f]j/ #! sf lbg
;|f]t ;+sns /fd lai6
;flxTo ;[hgf
lj8Djgf / z'esfdgf
lj8Djgf,
ltd|f] c§flnsfdf 3f]rfn] 5'Fb} 5'Fb}g,
xf]rfn] lrofpg] cfFlv‰ofn x'Fb}g,
;Ggf6fnfO{ cFWof/f] ;Dem]/ hfqf b]vfpg] 5'6 5,
lgwf{nfO es'g{] l6lnSs 6Nsg] a'6 5,
/fu, ljnfk / :t'lt sf] la:s'g ;'sfpg] sf};L;Fu},
jfl56fn] ge]6\g], l;/]6f]n] gb]Vg] leqL vf]kL klg 5,
;fFRr} eGg] xf] eg]
ljDj k'~h x'g ;s]g eg],
w'kf}/], x'Ss] / j}7s]x?sf yf]qf lalGtkqdf ?dlNnP/,
jl/kl/ ;njnfPsf p8'; / plkofFx?;Fudfq g8:g ldt]/L ufF:g] xf] eg],
sxfF s;n] jfrf ug{] xf] :ofnn] x'OofF ufpFb}g eg]/,
ljlGt 5, k|s[ltnfO{ ;fy glnO,
s[lqd xfF;f]sf] gf6s gu/,
lgK6f/f s]jn ltd|} ljzfn 5fltleq x'G5,
s;/L v'lDrG5 ltd|f] 5flt,
ltg} p8'; / plkofFx?sf] ;njnfx6n]
qmGbg / lalel;sfsf] km}nfj6n],
gfKg] s;n],
lgolt geP cf]vlt t lt+dL;Fu} x'g;S5,
To;}n] ltd|f] d}nf] w'g;S5
z'esfdgf
ltd|f] c;n ldq cfkm}+ leq vf]h,
j|Dxn] ;fFrf] b]v]s} /f]h,
cfFz'leq j]bgf dfq xf]Og efjgf klg x'g;S5,
lgik§ cFWof/f]df klg
cw/x? d':s'/fpg ;S5g,
ju/x? ;';fpg ;S5g,
v8]/Ln] ;'s]sf v]tx?df,
ltd|f kl/>dL xftx?n] jfnL nufpg] hdsf]{ u/]sf] xf] eg],
lbp;} d}gjlQ jfNg' kg{] ltd|f vf]kLx?df,
c§fxf; ug{} kb{}g,
dfof db{}g,
sfnf] 5fFof klg kb{}g,
ljZjf;;Fu} lgi7fx? knfpF5g,
/fk / >fkn] xf]Og g t cle;fkn],
v08x/ ePsf ;Gtfkn] klg xf]Og,
/fu, cfnfk / s/sfkx? cfkm}+ dfl;G5g,
ltd|f] d}nf] w'g l/Ýfsf] 9'6f] rflxFb}g,
sNkgfx? / ;kgfx? l/Qf] xft kms{Fb}gg\,
/ftx? 9Ng]5g, Oiof{x? uNg]5g,
ltd|f] j'9f] z/L/nfO{ km]/L lhlhlj;fn] lh:Sofpg] 5}g
km]l/ lhlhlj;fn] lh:Sofpg] 5}g
nf]sgfy kf}8\ofn
d'Qms
lagf sfd ahf/ 8'n]/ glxGg'
s'/f sf6\nfg c?n] v'n]/ glxGg'
zx/ k;]+ eGb} cfkm\gf] ufpF7fpF
d h:tf u/La e'n]/ glxGg'
5q af]x/f æ3fonÆ
nfgfs]bf/]Zja/ ufla; $ ;'g8f 8f]6L        
lzIfs cfjZostf ;DjlGw ;"rgf
k|yd k6s ;"rgf k|sflzt ldlt M– @)&!÷!)÷!@
          8f]6L lhNnf sfgfrf}/ uflj; j8f g+= % wf}nfj:tLdf   /x]sf] o; >L sfgfrf}/ dfWoflds laBfnodf tklzn cg';f/sf]  l/Qm kbdf v'nf k|ltof]lutfåf/f kbk'lt{ ug'{ kg]{ ePsf]n] of]Uotf k'u]sf, O{R5's g]kfnL gflu/sx?jf6 of] ;"rgf k|sfl;t ePsf] ldltn] & lbgleq b/vf:t cfAxfg ul/G5 .
tkl;n
la1fkg g+= )!÷)&!÷)&@
kb M– lzIfs, laifo M– ul0ft
b/jGbL M /fxt s/f/, ;+Vof M–  ! hgf, tx M dfWoflds
z}lIfs of]Uotf M– ;DjlGwt laifodf ;+gfts jf ;f] ;/x / :yfoL cWofkg cg'dltkq  ePsf] . 
k|fyldstf M– cg'elj, ;Ifd tyf of]Uo AolQmnfO{
pd]/ M– !* jif{ k'/f eO{ $) ggf3]sf]
cj]bg b:t'/ M– ?= @),))÷– dfq 
k/LIffsf] lsl;d M– lnlvt / cGt/jftf{
;Dk{s ldlt M– @)&!÷!)÷!( ut]
k/LIff ldlt M– lhNnf lzIff sfof{no 8f]6L;+u ;dGjo u/L kl5 tf]lsg]5 .
cfaZos sfuhft M–
g]kfnL gful/stfsf] k|ltlnlk # k|lt, z}lIfs of]Uotfsf k|df0f kqx?, # k|lt, tflnd k|fKt eP ;f]sf] k|df0fkq k|ltlnlk, x:tlnlvt lgj]bg

gf]6 M–  pDd]bjf/n] cGt/jftf{df ;Ssn k|df0f kq ;lxt pkl:yt x'g'kg]{5 . Dofb gfF3L tyf l/t gk'uL cfPsf lga]bg pk/ s'g} sf/jfxL x'g] 5}g .