Tuesday, August 25, 2015

बिम्ब नेपाली साप्ताहिक, डोटी, मिति २०७२ साल भाद्र ८ गते



5f]/f / 5f]/LnfO{ ;dfg Jojxf/ u/f}+,  5f]/LnfO{ klg :s"n k7fcf}+ .
g]kfn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno
;"rgf ljefu
d'Vo ;dfrf/
o; sf/0fn] lnk'n]s g]kfnsf] xf] 
laDa ;fKtflxs ;dfrf/ k|d'v s0f{ rGbn] bfr'{nf k'u]/ kms{]kl5 tof/ kf/]sf] l/kf]6{ 
lnk'n]s bfr'{nf lhNnfsf] pQ/L lxdfndf /x]sf] Jof; uflj;–! cGt/ut kb{5 . lnk'n]ssf] pQ/df em08} kfFr lsnf]ld6/sf] b'/Ldf ltAatsf] k'/fË sfpG6Lsf] ;Ldf hf]l8G5 t/ lnk'n]saf6 ltAatsf] tfSnfsf]6sf] b'/L !^ lsnf]ld6/ kb{5 .
lnk'n]s b]lv em08} %%÷%^ lsnf] ld6/ klZrdlt/ ef/tsf] lkyf}/fu9 kb{5 . of] gfsf ef/tLo ;]gfsf] sAhfdf 5 . of] gfsf h'gb]lv ;]K6]Da/;Dd ef/tLox?n] ltyf{6g tyf Jofkfl/s p2]Zosf nflu k|of]u ub{5g\ . lxFpmsf sf/0f of] gfsf gf} dlxgf;Dd aGb /xG5 . ltyf{6gsf nflu hfg] dfG5]nfO{ ef/tsf] s]Gb|Lo ;/sf/n] /fxbfgL pkNJw u/fpg] ub{5 . lnk'n]saf6 cGbfhL tLg lsnf]ld6/ tn l6ª\s/ eGHofËdf dfq em08} aif{sf] b'O{ -tLg dlxgf dfq dfgj a;f]af; x'G5 . g]kfn ;/sf/sf] l6ª\s/ eGHofËdf 5f]6L eG;f/ /x]sf] 5 .
To;n] g]kfn ltAat ;Ldf gfsfnfO{ x]b{5 . 5f]6L EfG;f/ klg aif{sf]  b'O{ tLg dlxgf dfq a:5 / lxpF kg{ ;'? ePkl5 ;b/d'sfd lkmtf{ x'G5 . Tof] 7fpF ;b/d'sfd b]lv em08} (^ lsdLsf] b'/Ldf kb{5 . ToxfF k'Ug g]kfnsf] af6f]af6 k}bn lx8]/ s/La $ lbg nfU5 / ef/tsf] af6f] k|of]u u/]/ klg ToxfF hfg ;lsG5 t/ ef/tn] ToxfF hfg cfkm\g} gful/sx?nfO{ ;d]t  vf; cj:yfdf dfq cg'dlt lbg] u/]sf] 5 . g]kfnL gful/snfO{ eg] k|a]z ;d]t 5}g . 
laqmd\ ;Djt\ @))( ;fndf dft[sf k|;fb sf]O{/fnfsf] ;/sf/sf] sfo{sfndf g]kfnL ;]gfsf] k'gM;+/rgfsf nfuL   ef/taf6 Pp6f ;}lgs ld;g g]kfn cfPsf] lyof] / kl5 Tolx ld;g cGt/ut ef/tLo ;]gfx? g]kfnsf !* cf]6f pQ/L ;Ldf cyf{t rLg ltAat l;dfgfdf t}gfy ul/Psf lyP . bfr'{nf lhNnfsf] l6ª\s/ eGHofËdf klg ef/tLo ;]gfx? cfP/ a;]sf lyP . ;g !(^@ df rLg / ef/tsf aLr ePsf] ;Ldf o'4sf bf}/fg lrlgofF ;]gfåf/f nv]l6Psf ef/tLo ;]gfx? klg bfr'{nf lhNnfsf] l6ª\s/ eGHofË glhs cfP/ a;] . k~rfot sfndf sLlt{lgwL lji6 ;/sf/sf] sfo{sfndf pQ/df /x]sf ;Dk"0f{ r]s kf]i6x? x6fpg] sfo{ ePsf] lyof] t/ sfnfkfgLaf6 ef/tLo ;]gfnfO{ x6fpg] sfo{ ePg TfTsflng Joj:yfn] sfnfkfgLdf ef/tLo ;]gfsf] pkl:yltnfO{ df}g :jLs[lt lbPsf] kfO{G5 . em08} %* jif{ b]lv ef/tLo ;]gfn] sfnfkfgLsf] t'n;L, Go'/fË, gfle, u'~hL / 5f]6f s}nfz nufotsf 7fFpx?df ;}lgs SofDk v8f u/]/ sfnfkfgL, lnlDkofw'/f If]q cltqmd0f u/]/ a;]sf 5g\ . pQm If]q leq sfnfkfgL, lnk'n]s, t'nl; e~Hofu+, gfle, 8f8', u'~hL, gfaL, s'6L, lgxfn, ljn;f / lnlDkofw'/f ;Ddsf] em08} #&))) x]S6/ ;DDfsf] e'-efu kb{5 . olt 7"nf] e'efu cltsqmd0f u/]/ ljb]zL ;]gfn] nfdf] ;do;Dd sAhf hdfP/ a:bf klg g]kfnL zf;sx? df}g 5g . sfnfkfgLsf] cltqmldt If]qnfO{ j}wflgs agfpg ef/tn] nuftf/ k|oTg ul/ /x]sf] lyof] . 
ef/tn] nuftf/ ;g !*%^ b]lv g} g]kfnsf] klZrd l;dfgf lnlDkofw'/f xf]Og eg] k'li6 ug]{ k|oTg ub}{ cfO/x]sf] 5 . ;g\ !*!^ df g]kfn / la|l6; Ol08ofsf jLr ePsf] ;'uf}nL ;lGwn] g]kfnsf] klZrd l;dfgf dxfsfnL gbL tf]s]sf] 5 . ;'uf}nL ;lGw cg';f/ sfnL gbLb]lv klZrdsf] e'–efudf g]kfnLsf] bfjL gnfUg] k|i6 5 . Tf/ sfnL k"j{sf] e'–efu g]kfnsf] kb{5 . sfnfkfgL ;DalGw clxn]sf] ljjfb sfnL gbL b]lv klZrdsf] geP/ k"j{sf] xf] . of] ljjfbdf cfkm\gf s'/fnfO{ dfyL kfg{ ef/tLo kIfn] sfnL gbLsf] jf:tljs pb\udnfO{ 9f6\g] k|oTg ul//x]sf] 5 . sfnL gbLsf] pb\ud :yn lnlDkofw'/f xf] . xfn;DDf pknAWf em08} !) j6f gS;fx?n] sfnL gbLsf] pb\ud :yn lnlDkofw'/f elg pNn]v u/]sf 5g\ .
To; If]qsf ufFpx?sf] dfnkf]t lj=;= !(() ;Dd j}t8L dfnkf]t sfo{nodf a'emfOg] ul/GYof] . To;}u/L  lj=;=@)!* ;fndf ToxfF hgu0fgf ;d]t ePsf] kfO{G5 . lj=;= !(&&, !(*^÷*&, !((*, @))(÷@)!! df ;d]t ToxfF hgu0fgf ePsf] 5 . k~rfotsfndf  u'+hL ufFpsf jfl;Gbfx? dWo]af6 pDd]b\jf/ eO{ r'gfjdf cWoIf lgjf{lrt e} sfd u/]sf] kfOG5 .
@)%% ;fn c;f/ $ ut] dfq tTsflng k|wfgdGqL lu/Lhfk|;fb sf]O{/fnfn] sfnfkfgLdf ef/tLo ;]gf a;]sf] / lnk'w'/faf6 au]/ cfpg] vf]nf g} af:tljs sfnL gbL ePsf] ;/sf/L wf/0ff klxnf] k6s k|:t't u/] . ;g\ !*%% sf] cS6f]a/df ef/tsf] gfkL ljefun] klxnf] k6s agfPsf] gS;fdf  sfnLsf] pb\ud lnlDkofw'/f b]vfPklg l;df gbL lnk'n]saf6 lg:sg] vf]nf elg b]vfPsf] 5 . ef/tsf] gfkL ljefun] ;g\ !*&& df bf];|f] k6s / !()% df t];|f] kN6 gS;f k|sflzt u¥of] h;df lnk'n]saf6 lg:sg] vf]nfnfO{ l;df gbL tf]s]sf] 5 . h'g unt 5 .
sflnsf] d'xfg lnlDkofw'/f xf] eGg] y'k}| k|df0f x'bfFx'Fb} klg To;nfO{ ef/tn] nuftf/ pN6fpb} t'nl; Go'/fËdf sfnLsf] gSsnL dlGb/ agfP/ kxf8af6 lg:s]sf] lt/lt/] vf]nfnfO{ lnk'vf]nfaf6 lg:sg] gbLdf ld;fP/ sfnL gbLsf] pb\ud agfpg] sf]lzif ul//x]sf] 5 . ;g\ !(^! df g]kfn rLg jLr l;dfª\sg ubf{ g]kfnsf] klZrd / k"jL{ 5]pdf g]kfn, ef/t / rLg ltg cf]6} b]zsf] e'–efu e]l6g] 7fFp ePsf]n] o:tf] 7fFpdf lqb]zLo ljGb' sfod ug{ # j6} b]zsf k|ltlglw cfjZos kg]{ ePsf] / To;a]nf ef/t rLgjLr ;g\ !(^@ df 3df;g o'4 ePsf] sf/0f ;DaGw lju]|sf]n] ef/t pkl:yt x'g ;s]g / clxn];Dd klg lqb]zLo l;df laGb' sfod x'g ;s]sf] 5}g\ . lnk'n]snfO{ lqb]zLo ;LdfljGb' dfGg ;lsGg .
;DkfbsLo
dof{lbt xf];\ r'gfj
clxn] 8f]6Lsf Jofkf/ Jo;foLx? pBf]u jfl0fHo ;+3 8f]6Lsf] gofF g]t[Tj rogsf qmddf /x]sf 5g . Joj;foLx?sf] xs lxtsf nflu sfd ug]{ elg :yfkgf ePsf] ;+u7gn] Joj;flos g]t[Tj rog u/L ;+u7gnfO{ dhj't jgfpg] sfo{df nfUg' /fd|f] s'/f xf] . ;Ifd g]t[Tjn]g} ;+u7gnfO{ ;xL lbFzfdf 8f]¥ofpg ;S5 / ;+u7gn] lnPsf] nIf k|fKtLsf nflu klg ;Ifd g]t[Tjn]g} dxTjk"0f{ of]ubfg lbG5 . To;sf nflu g]t[Tj rogs} j]nf ;j}n] kxn ug'{ kg]{ x'G5 .
pBf]u jfl0fHo ;+3 Joj;foLx?sf] ;+u7g xf], o;sf] g]t[Tj rog ug]{ clwsf/ klg Jofj;foLx?sf] dfq} x'G5 . t/, b'Mvb s'/f Joj;foLx? eGbf u}/ Joj;foLx? g]t[Tj rogdf a9L bVvn lbO{/x]sf 5g . cem dfyL p7]/ eGg] xf] eg] s]xL /fhgLlts bnx? ;d]t pBf]u jfl0fHo ;+3sf] g]t[Tj rogsf nflu k|To]If ?kdf x:tIf]k ul//x]sf 5g eGg] s'/f jflx/ cfPsf] 5 . of] ;f¥x} nfhdbf]{ s'/f xf] . o;n] g t ;+u7gnfO{ kmfO{bf x'G5 g gofF jGg] g]t[TjnfO{g} kmfO{bf x'G5 . ;+u7gsf] cfkm\g} lawfg x'G5, dof{bf x'G5 . s'g} ;+u7gdf gofF g]t[Tj rogsf nflu lgjf{rgsf] lglZrt dfkb08 x'G5 / ;f]xL dfkb08 cg';f/ gofF g]t[Tj rog x'g] x'G5 . o;df jfx\o x:tIf]knfO{ lg?T;fxL kfg'{g} ;+u7gsf] lxtdf x'G5 .
;+u7gsf] g]t[Tj ug]{ JolQmnfO{ /fhgLlt larf/ kIfsf] jf lakIfsf] eGbf klg Jofkf/L xf] jf xf]O{g, Jofkf/Lx?sf] ;femf ;+u7gsf] g]t[Tj ug{ ;Sg] v'jL /fV5 jf /fVb}g eGg] s'/fnfO{ dxTjsf ;fy x]l/g' kg]{ x'G5 . To;}n] 8f]6L pBf]u jfl0fHo ;+3sf] gofF g]t[Tj e/;s Jofkf/Lx?sf] cfk;L ;dembf/Ldf x'g' k5{ . lglj{/f]w g]t[Tj rog ug{ ;s] Jofkf/Lx?df klg gofF hf]; cfpg]5 / jflx/ klg o;sf] /fd|f] ;Gb]z hfg]5 . olb Tof] x'g ;s]g eg] klg g]t[Tj rogsf nflu x'g] lgjf{rgnfO{ dof{lbt jgfpg' k5{ . xfdL nf]stflGqs d'No dfGotfnfO{ :jLsf/ ug]{ ePsf x'gfn] lgjf{rgdf hfg'nfO{ cGoyf dflgg' x'Gg t/ lgjf{rgsf] kl/0ffdnfO{ xfdLn] ;xif{ :jLsf/ ug{ ;Sg' k5{ . lgjf{rgdf uPsf kIfx?df Ps kIfdfq} xfg]{ jf lhTg] x'G5 eGg] ;fj{ef}d ;TonfO{ xfdLn] Wofg lbg' h?/L x'G5 . o;sf nflu ;j}n] cf–cfkm\gf] 7fpFjf6 h'6\g' h?/L 5 . Jofkf/Lx?n] lgZkIf ?kdf cfkm\gf] laj]s k|of]u u/L lgjf{rgdf dtbfg ug{ kfpg] Joj:yf ldnfpg' k5{ . oxL dfGotfdf olb xfdL cuf8L j9\of}+ eg] lglZrt ?kdf klg cfufdL g]t[Tjn] ;+u7gnfO{ dhj't jgfpg] 5 . ;+u7g dhj't eP Jofkf/Lx?sf xs klg ;'/lIft x'g]5 .
ug'{ kg]{ sfd y'k}| 5g . clxn] /fHon]g} ;fj{hlgs–gLlh ;fem]bf/Lsf] cjwf/0ff NofPsf] 5 . cj /fHosf x/s] If]qdf gLlh If]qsf] klg ;fem]bf/L x'g] 5 . o; cy{df pBf]u jfl0fHo ;+3nfO{ Ps 7fpFdf Nofpg ;Sg' k5{ . ;';'Kt cj:yfdf /x]sf] 8f]6Lsf] lasf;nfO{ b|'t ult lbgsf nflu klg 8f]6L pBf]u jfl0fHo ;+3n] cu'jfO{ ug'{ k5{ . oxfFsf] ko{6sLo lasf;, wfld{s–;fF:s[lts If]qsf] lasf;df klg ;+3n] cu'jfO{ lng' kg]{5 . oBkL lautdf aif{x?df pBf]u jfl0fHo ;+3n] p7fg u/]sf] sltko laifox? lard} 5f]8]sf pbfx/0fx? klg 5g . Tof] x'g'sf] sf/0f klg Jofkf/Lx?df Pstf cefj xf] eGg] cg'dfg ug{ ;lsG5 . To;sf/0f clxn] eO{/x]sf] lgjf{rgn] e/;s gofF g]t[Tj ;j{;Ddt rog x'g] jftfj/0f jgfpg' k5{ . olb ;j{;Ddt g]t[Tj x'g ;s]g eg] klg Jofkf/Lx?n] ;xh jftfj/0fdf rog u/]sf] gofF g]t[Tj x'g' h?/L 5 . g]t[Tj rogs} laifodf lajfb eP/ lhNnfe/Lsf         Jofkf/Lx?df lr;f]kgf cfof] eg] h:tf];'s} g]t[Tj cfPklg sfd ug]{ jftfj/0f x'g] 5}g . of] cGo ;+u7gdf klg b]lvPsf] s'/f    xf] .

yk ;dfrf/
p7]g lhla;sf] ;f9] @& nfv afFsL
lgdf{0f Joj;foLx?n] lhNnf lasf; ;ldlt 8f]6Ldf a'emfpg' kg]{ /sd nfdf] ;do lalt;Sbf ;d]t a'emfPsf 5}gg\ . cfly{s jif{ @)^@÷)^# b]lv @)^(÷)&) ;Dddf lgdf{0f Joj;foLx?n] laleGg lzif{sdf lhla;nfO{ e'QmfgL ug'{ kg]{ /sd e'QmfgL gu/]sf] b]lvPsf] 5 .
lhla;sf] /fhZj zfvfn] lbPsf] hfgsf/L cg';f/ s/, b:t'/, ef8fsf] 7Ssf ;DjlGw cfly{s jif{ @)&)÷)&! ;Ddsf] k]ZsL jfFsL /sd lgdf{0f Jojf;Lx?sf !! sDkgL÷kmd{n] !@ lzif{sdf ltg{ jfFsL /x]sf] 5 . h; cg';f/ ;j} eGbf k'/fgf] cfly{s jif{ @)^@÷)^# sf] lu§L, jfn'jf, 9'Ëf lgsf;L s/ c;'nLsf] 7]Ssf sjf]n c+sdWo] %! xhf/ ?k}ofF 7]s]bf/ ch'{g v8\sfn] e'QmfgL ug{ jfFsL /x]sf] 5 . pgn] ;f] jif{sf nflu Ps nfv %! xhf/ ?k}ofFdf 7]Ssf sjf]n u/]sf lyP . h;dWo] pgn] Ps nfv ?k}ofFdfq sfof{nonfO{ a'emfPsf] b]lvPsf] 5 .
o:t} s[i0fjxfb'/ v8\sfsf] g]t[Tjdf /x]sf] s] P; kL sDkgLn] ;j}eGbf j9L ^ nfv $& xhf/ b'O{ ;o *$ ?k}ofF e'QmfgL ug{ jfFsL /x]sf] 5 . @)^^ ;fn h]7 @^ ut] lhla;;+u ;Demf}tf u/L PShfe]6/ ef8fdf lnPsf] pQm sDkgLn] 7]Ssf /sd !@ nfv *& xhf/ ;ft ;o %) dWo] ^ nfv $) xhf/ rf/ ;o ^^ dfq e'QmfgL u/]sf 5g . o;}u/L k|]dz+s/ e§sf] gfddf /x]sf] lk P; sG:6«S;gn] cfly{s jif{ @)^#÷)^$ sf] kfFr nfv ^* xhf/ rf/ ;o @* ?k}ofF lhla;nfO{ ltg'{ jfFsL 5 . …sÚ ju{sf] pQm sDkgLn] )^# ;fn h]7 !! ut] sfof{nosf] PShfe]6/ ef8fdf lng] ;Demf}tf u/]sf] lyof] . sjf]n /sd !) nfv ^* xhf/ rf/ ;o @$ dWo] sDkgLn] kfFr nfv dfq sfof{nonfO{ a'emfPsf] 5 . ;j}eGbf sd /sd sdnfb]jL xdfnsf] gfddf !# xhf/ cf7 ;o ^) ?k}ofF /x]sf] 5 . pgn] cfly{s jif{ @)^^÷)^& df lhla;sf] Sof06]g @# xhf/ ;ft ;o ^) df ef8fdf lnPsL lyO{g .
e'QmfgL ug{ df]6f] /sd b]lvPsf] csf]{ sDkgL ;f]xgf hf]zLsf] gfddf /x]sf] laef]/ lgdf{0f ;]jf xf] . pQm sDkgLn] @)^( df3 !) ut] ;Demf}tf u/L lhlj;sf] PShfe]6/ k|of]u u/]sf] lyof] . ;f] jfkmtsf] ^ nfv &( xhf/ b'O{ %) dWo] pgsf] gfddf rf/ nfv (( xhf/ b'O{ %) ?k}ofF afFsL /x]sf] 5 . dx]Gb| v8\sfsf] gfddf /x]sf] Pd Pd sDkgLn] PShfe]6/ ef8fdf lngsf nflu )^$ ;fn h]7 !# ut] ;Demf}tf u/]sf] gf} nfv &* xhf/ ;ft ;o ?k}ofFdWo] pQm sDkgLn] kfFr nfv %) xhf/ dfq e'QmfgL u/]sf] 5 . rf/ nfv @* xhf/ ;ft ;o e'QmfgL x'g jfFsL 5 .
o:t} lblnk >]i7n] cfly{s jif{ @)^#÷^$ sf] lu§L, 9'Ëf, jfn'jf lgsf;L s/sf] sjf]n c+s b'O{ nfv !! xhf/ dWo] Ps nfv kfFr xhf/ kfFr ;o dfq lhla;nfO{ e'QmfgL u/]sf 5g . Ps nfv kfFr xhf/ kfFr ;o ?k}ofF pgn] e'QmfgL ug{ jfFsL /x]sf] 5 . c5fd lhNnf 3/ ePsf 7]s]bf/ /fd jxfb'/ a'9fsf] gfddf /x]sf] lutf~hnL uh'/d'vL h] eL n] lhla;sf] PShfe]6/ b'O{ k6s k|of]u u/]sf] s'n ^ nfv (( xhf/ kfFr ;o ## dWo] kfFr nfv ?k}ofF dfq lhla;nfO{ a'emfPsf 5g . pgn] Ps nfv (( xhf/ kfFr ;o ## ?k}ofF a'emfpg jfFsL b]lvPsf] 5 .
7]s]bf/ l8njxfb'/ adsf] gfddf /x]sf] sflnsf sDkgLn] @)^* ;fn c;f/ !) ut] ;Demf}tf u/L lnPsf] PShfe]6/ ef8fsf] Ps nfv @& xhf/ rf/ ;o %) ?k}ofF e'QmfgL x'g jfFsL b]lvPsf] 5 . b]j/fh e§sf] gfddf /x]sf] l8 cf/ sDkgLn] cfly{s jif{ @)^%÷)^^ sf] lu§L, jfn'jf, 9'Ëf lgsf;L s/sf] Ps nfv %) xhf/ Ps ;o sjf]n c+sdWo] &% xhf/ Ps ;o e'QmfgL x'g jfFsL /x]sf] 5 . 7]s]bf/ b]j]Gb| v8\sfsf] gfddf hl8a'6L lgsf;L s/sf] %% xhf/ %) ?k}ofF e'QmfgL jfFsL b]lvPsf] 5 . @)^*÷)^( df pgn] hl8a'6L lgsf;Lsf nflu Ps nfv !) xhf/ s/ sjf]n u/]sf lyP .
lhla;n] e'QmfgL jfFsL /x]sf sDkgL÷kmd{n] afFsL /sd e'Qmfg gu/];Dd gljs/0f gug]{ jtfPsf] 5 . …of] sfof{nodf /x];Dd d}n] sfof{nosf] lxtdf sfd ug]{ xf]Ú :yfgLo lasf; clwsf/L Wofg s'df/ yfkfn] eg] …lhla;nfO{ a'emfpg' kg]{ /sd a'emfpg' ;DjlGwt JolQmsf] lhDd]jf/L xf] .Ú /sd c;'nLsf nflu cfkm'n] x/;Dej k|of; ul//x]sf] yfkfsf] egfO{ 5 . /sd c;'nLsf nflu lhla;n] k6sk6s kqfrf/ u/]sf] jtfpFb} /fhZj zfvfsf z+s/ jf]u6Ln] eg] …km]/L Ps k6s kqfrf/ ug]{ s'/f ePsf] 5 .Ú /sd e'QmfgL gu/];Dd lt JolQmx?sf] kmd{÷sDkgL gljs/0f gx'g] jf]u6Ln] hfgsf/L lbP .
o;}aLr ejfgL lgdf{0f ;]jfsf k|f]k|fO{6/ jdjxfb'/ v8\sfn] lhNnf lasf; ;ldltn] cfkm'nfO{ e'QmfgL ug'{ kg]{ /sd &^ xhf/ ?k}ofF glbPsf] u'gf;f] u/]sf 5g . pgn] eg] …d}n] @)^% ;fndf lhla;sf]  PShfe]6/ cfkm\gf] ef8f nufP/ 8f]6L k'¥ofpFbf &^ xhf/ ?k}ofF vr{ ePsf] lyof] Tof] k};f d}n] kfPsf] 5}g t/ lhla;n] d]/f] gfddf !^ xhf/ b'O{ ;o () ?k}ofF ltg{ jfFsL b]vfPsf] 5 . cfkm\gf] sDkgL gljs/0f ug{ uPsf v8\sfn] afFsL /sd ltb}{ eg] …d}n] t lt/], cj cGo JolQmx?sf] gljs/0f /sd a'emfPkl5 dfq x'G5 ls klxn]g} x'G5, Tof] eg] x]g{ jfFsL 5 .Ú pgn] /sd c;'n eP lagf sDkgL÷ kmd{ gljs/0f eof] eg] Tof] lhla; n] u/]sf] e|i6frf/ a'lemg] jtfP .
sd /fhZj ;+sng x'g] o; lhNnfdf nfdf] ;dob]lvsf] pQm c;'n x'g jfFsL /sd c;'n eP s]xL /fxt x'g] b]lvG5 . lhla;n] /s c;'nLsf nflu lnPsf] c8fgn] kSs} klg kmfO{bf k'Ug] b]lvG5 t/ pQm c8fg slt ;do;Dd rNg ;Sg] xf] Tof] eg] x]g{ jfFsL 5 .

Ps ;o &@ 3/df 5}g zf}rfno
8f]6Lsf] Ps dfq gu/kflnsf lbkfon l;nu9L gu/kflnsfdf cem} Ps ;o &@ 3/w'/Ldf zf}rfno lgdf{0f ePsf 5}gg\ .
lbkfon l;nu9L gu/kflnsfsf] sfof{non] lbPsf] hfgsf/L cg';f/ gu/kflnsfleq s'n rf/ xhf/ ;ft ;o ^$ 3/kl/jf/sf] j;f]jf; /x]sf] 5 . lt kl/jf/x?dWo] xfn;Dd Ps ;o &@ kl/jf/n] zf}rfno lgdf{0f u/]sf 5}gg\ . !$ j8f /x]sf] pQm gu/kflnsfdf zf}rfno lgdf{0f x'g jfFsL ;j}eGbf !# g+= j8fdf /x]sf 5g . pQm j8fdf tLg ;o ;ft 3/w'/Ldf $& 3/w'/Ldf cem} zf}rfno jGg jfFsL /x]sf] gu/kflnsfn] lbPsf] tYofFsn] b]vfPsf] 5 .
gu/kflnsfn] ;f]djf/ cfof]hgf u/]sf] cfly{s @)&!÷)&@ sf] ;dLIff sfo{qmd ;fj{hlgs ul/Psf] tYofFs cg';f/ j8f g+= @ df dfq] ztk|lt;t zf}rfno lgdf{0f ePsf] b]lvPsf] 5 . pQm j8f dfq} xfn;Dd v'nf lb+zfd'Qm If]q 3f]if0ff ePsf] 5 . zf}rfno lgdf{0fsf nflu x/;Dej k|of; eO{/x]sf] gu/kflnsfsf ;fdflhs lasf; clws[t /d]z hf]zLn] hfgsf/L lbPsf 5g .
;dLIff sfo{qmddf ut cfly{s jif{df rf/ s/f]8 (( nfv #! xhf/ ^ ;o cf7 ?k}ofFsf] cfo Joo laj/0f k|:t't ul/Psf] lyof] . gu/kflnsfsf ;j} j8fx?df ;/;kmfO{ ;DjlGw r]tgf j9]sf], h]l;jL ;~rfng ePkl5 gu/sf] cfDbfgL a9]sf] / jfnd}qL :yfgLo zf;gjf/] hfgsf/Ln] ;/f]sf/jfnfx? jfnjflnsf k|lt ;sf/fTds ePsf] h:tf d'Vo pknJwLx? ut cfly{s jif{df ePsf]  gu/kflnsfn] ;dLIff sfo{qmddf  hfgsf/L u/fO{Psf] 5 .
gu/kflnsf jf6 @)&! ;fn a}zfv b]lv r}q;Dd tLg ;o (@ hgf a;fO{ ;/L uPsf / ^% hgf a;fO{ ;/L cfPsf pQm sfo{qmddf hfgsf/L u/fO{of] .

:yfgLo k|zf;g P]g @)@*
^ v= b+ufu|:t If]q 3f]lift ug{ ;Sg]
-!_ s'g} If]qdf h'n';, eL8 jf ;+ul7t ;d"xn] xftxltof/;d]t lnO{ jf glnO{ n'6lk6 ug]{, 3/ jf k;ndf cfuf] nufpg], ;fj{hlgs ;DklQ tf]8kmf]8 ug]{ h:tf lx+;fTds jf ljWj+;fTds sfo{ ug]{ l:ylt b]lvPdf / o;sf] /f]syfd ;fdfGo k|x/L sf/afxLåf/f x'g ;Sb}g eGg] nfu]df k|d'v lhNnf clwsf/Ln] pQm If]qnfO{ b+ufu|:t 3f]lift ug{ ;Sg]5 . o;/L b+ufu|:t If]q 3f]lift u/]kl5 ;f] If]qsf] zflGt ;'Joj:yf sfod ug{ k|d'v lhNnf clwsf/Ln] b]xfo adf]lhdsf] s'g} jf ;a} sf/afxL ug{ ;Sg]5 .
-s_ To:tf] If]qdf z+sf:kb JolQmx¿nfO{ kqmfp k'hL{ljgf kqmfp ug]{ / ;fj{hlgs ;'/Iff P]g, @)$^ adf]lhd gh/aGbdf /fVg],
-v_ To:tf] If]qdf n'6lk6 ug]{ tyf 3/ jf k;ndf cfuf] nufpg], ;fj{hlgs ;DklQ tf]8kmf]8 ug]{ jf cGo lsl;dsf lx+;fTds jf ljWj+;fTds sfo{ ug]{ JolQmnfO{ b]Vg] lalQs} uf]nL k|xf/ ug]{,
-u_ To:tf] If]qdf s'g} k|sf/sf] e]nf, h'n';, ;ef, a}7s jf k|bz{g jf kf]:6/, krf{ h:tf k|rf/ ;fdu|L 6fF:g jf n]Vg lgif]w ug]{,
-3_ To:tf] If]qdf cTofjZos j:t'x¿sf] cfk"lt{sf] Joj:yf ldnfpg], To:tf j:t'x¿sf] kl/jxg, ;~ro, laqmL–ljt/0fdf lgoGq0f ug]{,
-ª_ To:tf] If]qdf lzIf0f ;+:yf nufot cGo s'g} ;+:yf, dgf]/~hg s]G› / sfof{no aGb u/fpg],
-r_ To:tf] If]qdf cfjZos ;]jf ;~rfng P]g, @)!$ adf]lhd s'g} cfjZos ;]jfdf x8tfn ug{ lgif]w ug]{,
-5_ To:tf] If]qdf kfFrhgf jf ;f]eGbf a9L JolQm hDdf x'g lgif]w ug]{,
-h_ To:tf] If]qdf sˆo{' nufpg],
-em_ To:tf] If]qdf pk/f]Qm sfo{x¿sf nflu cfjZos b]v]df g]kfnL ;]gfsf] ;xof]u lng] .
-@_ b+ufu|:t If]qdf cj}w xftxltof/ Pj+ v/vhfgf /fv]sf] 5 eGg] z+sf nfu]df k|d'v lhNnf clwsf/Lsf] cfb]zn] To:tf] If]qdf /x]sf] h'g;'s} JolQmsf] 3/, k;n, sDkfpG8 jf uf]bfd cflbdf k"j{;"rgf glbO{sg} 36Ldf k|x/L ;xfos lg/LIfs;Ddsf bhf{sf k|x/L sd{rf/Ln] vfgtnf;L ug{ ;Sg]5 .
-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd b+ufu|:t If]q 3f]lift ubf{ k|d'v lhNnf clwsf/Ln] Psk6sdf a9Ldf Ps dlxgf;Ddsf] cjlwsf nflu dfq 3f]lift ug{ ;Sg]5 . pQm cjlw a9fpg'k/]df k|d'v lhNnf clwsf/Ln] g]kfn ;/sf/, u[x dGqfnosf] :jLs[lt lnO{ ;f] cjlwnfO{ yk tLg dlxgf;Dd a9fpg ;Sg]5 .
-$_ k|d'v lhNnf clwsf/Ln] b+ufu|:t If]q 3f]lift u/]sf] hfgsf/L If]qLo k|zf;s / u[x dGqfnonfO{ t'?Gt lbg'kg]{5 .
-%_ pkbkmf -!_ sf] v08 -ª_ jf -5_ pNn+3g ug]{ jf pkbkmf -@_ adf]lhd vfgtnf;L lnFbf afwf–lj/f]w ug]{ JolQmnfO{ k|d'v lhNnf clwsf/Ln] pko'Qm ;Dem]sf] ;+lIfKt sfo{ljlw ckgfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf tLg xhf/ ?k}ofF;Dd hl/jfgf jf b'j} ;hfo ug{ ;Sg]5 / pQm ;hfosf] cfb]z pk/ k'g/fj]bg cbfntdf k'g/fj]bg nfUg]5 .

o:tf] eg]sf lyP cgGtn]
Plss[t g]skf dfcf]jfbLsf o'jf g]tf tyf k"j{cy{dGqL jif{dfg k'g …cgGtÚ n] ;+ljwfg hf/L x'g lgbg] zlQn] @,# ;o dfG5] dfg]{ if8\oGq ul//x]sf] ;"rgf ! xKtf cl3 ;fj{hlgs u/]sf lyP .
l/kf]6{; Snjn] cfof]hgf u/]sf] sfo{qmddf cgGtn] …;+ljwfg lj/f]wL zlQmn] @, # ;o dfG5] dfg]{ of]hgf agfPsf] / Tof] ;"rgf cfkm';Dd cfPsf]Ú atfpFbf s]xL dflg;x?n] dfcf]jfbLsf k|r08b]lv ;a] txsf g]tfx?nfO{ dgf]/f]u nfu]sf] eGb} p8fPsf lyP .
cgGtn] va/8anL;Fu eg] …;/sf/ j]kjf{xf rln/x]sf] 5 ;+j]bglzn ;'rgfnfO{ glng] / cfjZos sbd grfNbf ulDe/ b'3{6gf eof] . cem}klg hgtfsf hfoh dfunfO{ oy]i6 ;Daf]wg ug]{ / if8\oGqsf/Lx?nfO{ 3';k}7 x'g glbg lhDd]jf/ g]tfx? nfUg'k5{ .Ú

lsg / s;/L 36\of] 6Lsfk'/ 36gf <

y¿x6 k|b]z dfu ub}{ zflGtk"0f{ cfGbf]ng x'g] elgPsf] l6sfk'/df & k|x/L / Ps afnssf] Hofg hfg] ul/ lx+;f el8\sof] . lsg / s;/L lx+;f e8lsof] eGg] 36gfsf af/]df hfGg  h'?/L 5 <
l6sfk'/ If]qnfO{ rf/ lbg cl3b]lv g} :yfgLo k|zf;gn] lgz]wf1f hf/L u/]sf] lyof] . laxfg !! ah]b]lv ;fFem % jh];Dd lgz]wf1f hf/L ePsfn] ;fj{hlgs :yndf ;ef ;Dd]ng ug{ /f]s nfu]sf] lyof] . k|zf;gn] nufPsf] lgif]wf1f tf]8\g] cfGbf]ngsf/Lx?n] 3f]if0ff g} ul/;s]sf lyP . lxhf] g} y?x6sf sfo{stf{n] lgif]wf1f tf]8\g] / ;/sf/L af]8{ lems]/ y¿x6 :jfoQ k|b]z n]lvPsf] af]8{        /fVg] sfo{qmd to ul/Psf] lyof] .
s}nfnLsf yf¿ ;d'bfon] y¿x6 k|b]zsf] dfu ub}{ lg/Gt/ k|bz{g hf/L /fv]sf  lyP . ;f]daf/ lgif]wf1f tf]8\g yf¿ ;d'bfosf dflg; a:tL–a:tLaf6 cfpg] elgPsf] lyof] . cfGbf]ngn] pu|?k lng] b]lvPkl5 cfO{tjf/dfq} cfGbf]ngsf/L / k|zf;g aLr ;dembf/L zflGtk"0f{ k|bz{g ug]{ ;dembf/L ePsf] lyof] .
;f]daf/ laxfg k|x/LnfO{ l6sfk'/ 3]/fp x'Fb}5 eGg] ;"rgf cfof]. o:tf] ;"rgf kl5 df]ltgu/, 6'/uf}nL, jgufpF, c:g]x/L / alb{ofaf6 cfpg] b'O{ gfsf bf}ntk'/ 3f6 / ;]Gs§Ldf k|x/L kl/rfng ul/of] . l6sfk'/ cfpg] ;a} gfsf Ans ul/of] .
l6sfk'/ k"j{–klZrd /fhdfu{df kg]{ nDsLaf6 !& lsnf]dL6/ blIf0fdf k5{ . yf¿x?sf] afx'No a;f]af; /x]sf] of] If]qdf s]xL bzs cl3b]lv klZrd kxf8af6 a;fO{ ;/]/ cfPsf kxf8L ;d'bfosf dflg; l6sfk'/df a:b} cfPsf 5g\ . l6sfk'/ jl/kl/sf] a:tLdf eg] yf?x?s} afx'Notf 5 . l6sfk'/sf] oxL hftLo ;+j]bgzLntfnfO{ Wofgdf /fVb} k|x/Ln] cfˆgf] ;lqmotf a9fPsf] lyof] . g]kfn k|x/Lsf ;]tL c~rn k|d'v nId0f Gof}kfg] tLg lbgb]lv l6sfk'/d} a;]sf lyP . l6sfk'/l:yt ;z:qsf] pu|tf/f u0fk|d'v P;kL nId0f l;+xn] eg], …l6sfk'/sf] rf/} lbzfaf6 3/]n' xftxltof/;lxt h'n'; cfpFb} u/]sf] ;"rgf kfPkl5 ;z:q / g]kfn k|x/Lsf] ;+o'Qm ;'/Iff b:tf kl/rfng uof}{+ .Ú
pgsf cg';f/ l6sfk'/ gu/kflnsfsf] k"j{ ;'s'Daf;L a:tL, pQ/tkm{ 6'/uf}nL, nDsL, klZrdtkm{ hf]zLk'/ dg'jf / blIf0ftkm{ gf/fo0fk'/, yfkfk'/af6 h'n'; cfPsf] lyof] . ;'¿df cfGbf]ngsf/Ln] k|x/L k|zf;gnfO{ Jofg/ af]Sg], zflGtk"j{ h'n';dfq lgsfNg] atfPsf lyP .
k|x/L / ;z:q k|x/Ln] oL rf/}lt/sf] gfsfdf Ps–Ps Knf6'g ;'/IffsdL{ kl/rfng u/]sf lyP . ;'/IffsdL{ kl/rfng ubf{ xb};Ddsf] ;+odtf ckgfpg cfb]z lyof] . gofF ;+ljwfg aGg] k|lqmof clGtddf /x]sfn] ubf{ klg u[x dGqfnosf] xb};Ddsf] nrstf / ;+odtf ckgfpg' eGg] ;Gb]z k|x/L / ;z:q k|wfg sfof{non] hf/L u/]sf lyP . s]lx lbgcl3 ;'v]{tdf t l;/xfdf w]/} an k|of]u u/]sf] eGb} ;'/IffsdL{sf] cfnf]rgf ePkl5 k|x/L dfly ;+od ckgfpg] yk bjfa lyof] .
kqsf/ /fjnsf cg';f/ l6sfk'/ jl/kl/ yf¿ sfo{stf{sf] Tolt afSnf] pkl:ylt lyPg t/ k|x/L eg] ;a} 7fpF afF8LPsf lyP . df]ltgu/af6 sl/a  !% xhf/ sfo{stf{ cfpFb} u/]sf] yfxf kfPkl5 P;P;kL Gof}kfg] Tot} uPsf lyP . pgsf] ;fydf ;z:q k|x/Lsf P;kL l;+x klg lyP .
P;kL l;+xsf cg';f/ b'j}hgfn] ldn]/ h'n';nfO{ lgz]lwt If]qdf k|j]z gug{ ;Demfpb} cl3 a9]sf lyP . k|x/Ln] cgfjZos uf]nL rnfpnf eGg] 8/ klg lyof] pgLx?nfO{ . cGbfhL @ ah]/ @% ldg6 lt/ dg'jfsf] ;lxb u]6 glhs} ;z:q k|x/L / g]kfn k|x/LnfO{ 3]/faGbLdf kf/]/ cfqmd0f ul/of] . To;} a]nf k|x/Ln] c>'Uof; k|xf/ u¥of] . xjfO{ kmfo/ u¥of]. l:ylt tgfjk"0f{ aGof] . P;P;kL Gof}kfg]n] …eL8nfO{ ;+odtf ckgfpgÚ cfJxfg ub}{ lyP .
…k|x/LnfO{ an k|of]u ug{ afWo gkfg{Ú P;P;kL Gof}kfg]n] cfkm} ;DemfPsf lyP . g]kfn k|x/Lsf P;P;kL / ;z:qsf P;kL klg eL8 lt//ljt/ ub}{ cufl8 a9\g] qmddf b'O{lt/ eP . h'n'; cl3 a9\b} df]ltgu/sf] kz'xf6 glhs cfOk'u]sf] lyof] . hxfF P;P;kL Gof}kfg] #)) k|x/Lsf] sdf08 ub}{ lyP . kz'xf6df cfGbf]ngsf/L / k|x/L w]/} glhs lyP . glhs} uP/ P;P;kL Gof}kfg]n] ;Demfpg vf]Hbf cfGbf]ngsf/Ln] pgnfO{ lgoGq0fdf lnP .
efUg] qmdd} cfGbf]ngsf–/Ln] hf] cl3 e]l6G5 To;}nfO{ k|xf/ u/]/ df/]sf] k|x/Lsf] bfaL 5 . k|x/L xjNbf/ /fd ljxf/L rf}w/LnfO{ n's]/ a;]sf] km]nf kf/]kl5 s'6lk6 ul/ cfGbf]nsf/Ln] lhpFb} hnfO{ lbP . pgnfO{ s;/L hnfP eg]/ rfFlx clxn];Dd olsg gePsf] k|x/Ln] atfPsf] 5 .

5f]6s/L ;dfrf/
;+of]hsdf kfj{tL
:yfgLo zflGt ;ldlt 8f]6Lsf] ;+of]hs kfj{tL rGb rog ePsL 5g . !) aif{;Dd rn]sf] ;z:q ;+3{ifkl5 ;a} lhNnfdf :yfgLo zflGt ;ldlt u7g ul/Psf] xf] .
rGb :yfgLo zflGt ;ldlt 8f]6Lsf] klxnf] dlxnf ;+of]hs x'g . :yfgLo zflGt ;ldltdf lhNnfdf lqmoflzn ;Dk"0f{ kf6L{sf k|ltlglw, åGå lkl8t, gful/s ;dfh, dlxnf, blnt, dfgjclwsf/jfbLsf tkm{af6 k|ltlglw ;xefuL 5g .
zflGt ;ldltdf $) k|lt;t eGbf a9L dlxnf ;xefuLtf /x]sf] 5 . ;f]daf/ a;]sf] ;ldltsf] a}7sn] rGbnfO{ ;+of]hs rog u/]sf] xf] . lgj{tdfg ;+of]hs s0f{ åfl/ofn] pgnfO{ kbef/ u|x0f u/]sf   lyP . rGbsf] ;+of]hssf] sfo{ cawL ^ dlxgf /xg] 5 . k|To]s ^ dlxgfdf ;+of]hs kl/a{tg x'Fb} cfPsf 5g . kbef/ u|x0f ub}{ rGbn] elgg\ æ8f]6L lhNnfsf åGå lkl8tsf kIfdf ;a};+u 5nkmn tyf kf/dz{ ub}{ sfd ug]{ 5' .Æ ;ldltdf gofF dlxnf ;b:o klg ylkPsL 5g . g]kfnL sf+u|]; kf6L{sf tkm{af6 ;ldltdf dfofF s'Fj/n] k|ltlglwTj ug]{ 5g . rGb zflGt ;ldltdf gful/s ;dfhsf] tkm{af6 k|ltlglwTj ub}{ cfPsL 5g .
:yfgLo zflGt ;ldltdf 8f]6Ldf lqmofl;n /fhgLlts bnsf k|ltlglwx?, åGålkl8tsf k|ltlglw, dfgjclwsf/sdL{ / gful/s ;dfhsf k|ltlglwx?sf] ;xeflutf /x]sf] 5 .

v]n ;dfrf/
ckmuflg:tfgdfyL ef/tsf] lht
n gofF klqsf
pkflw bfa]bf/ ef/tn] ;fkm o"–!( km'6an k|ltof]lutf cGt/ut cfOtaf/ ePsf] v]ndf ckmuflg:tfgnfO{ @–) n] x/fPsf] 5 . ef/tsf] lhtdf sdnlk|t l;+x / clg?4 yfkfn] Ps–Ps uf]n u/]sf lyP . b'j} 6f]nLn] ;d"x aLdf ;dfg # c+s hf]8]sf 5g\ . uf]n cGt/df ef/t zLif{ :yfgdf /Xof] .
v]nsf] ()cf}F ldg]6df ckmuflg:tfg bz v]nf8Ldf ;Lldt ePsf] lyof] . l8aS;aflx/ xftn] an lSno/ u/]kl5 ckmufgL uf]n/Ifs df]xdb ckm3fgLn] /ftf] sf8{ kfP . To;kl5 ckmuflg:tfgsf bz v]nf8Ln] k|lt:kwf{ u/] . v]nsf] !!cf}F ldg]6df ef/tn] !–) sf] cu|tf lnof] . sdnlk|tn] ef/tnfO{ klxnf] cu|tf lbnfPsf x'g\ . pgn] nf/f{dhefsf] ;l6s lk|mlssdf uf]n u/] . cu|tf uf]nkl5 ef/tn] ckmuflg:tfgnfO{ bafadf /fVof] . t/, ef/tn] dWofGt/kl5 dfq Ps uf]n ug{ ;Sof] . v]nsf] *%cf}F ldg]6df clg?4n] ef/tnfO{ @–) sf] l:yltdf k'¥ofP . clg?4n] d}bfgsf] dWo efuaf6 Psn k|bz{gdf uf]n u/]sf lyP . pgn] l8aS;df ckmufgL uf]n/Ifs df]xdblj?4 jfg e;]{h jfgsf] cj:yf ;d]t kf/ ub}{ ef/tsf nflu ljhoL uf]n u/] .
klxnf] xfkmdf ckmuflg:tfgn] a/fa/L cj;/ r'sfPsf] lyof] . v]nsf] !(cf}F ldg]6df nfGsL ;fVt/n] ef/tLo l8km]G8/nfO{ s6fP/ klg uf]n ug{ ;s]gg\ . v]nsf] @!cf}F ldg]6df ckmuflg:tfgsf vf]/fdLn] ef/tsf b'O{ l8km]G8/nfO{ s6fP/ k|xf/ u/]sf] an klxnf] af/glhss} aflxl/Psf] lyof] . klxnf] xfkmdf ckmuflg:tfgn] a/fa/L uf]n kmsf{pg] w]/} k|of; u{of] .
ef/tsf l8km]G8/n] ckmuflg:tfg sf ;a} k|of;nfO{ ljkmn kf/]sf lyP . ef/tsf k|lzIfs ;fob ;la/ kf;fn] ckmuflg:tfgL v]nf8L zf/Ll/s ¿kdf alnof] ePsf] atfPsf 5g\ .

a+unfb]znfO{ x/fpFb} g]kfn ;d"x ljh]tf aGof]
n rGb| wfdL÷ sf7df08f}+
          efb| ^
a+unfb]znfO{ k/flht ub}{ g]kfn klxnf] o"–!( ;fkm RoflDkog;Lk km'6andf ;d"x Psf] ljh]tf ag]sf] 5 .
;f]daf/ ePsf] v]ndf g]kfnn] a+unfb]znfO{ @–! uf]n cGt/n] k/flht u/]sf] xf] . lht;Fu} ^ c+s hf]8]sf] g]kfn ;d"x ljh]tf aGof] . o;cl3 g} ;]ldkmfOgn k'u]sf] a+unfb]z pkljh]tf ag]sf] 5 .
;ftbf]af6f]l:yt PGkmf sDKn]S;df ePsf] v]ndf a+unfb]zn] !! cf}+ ldg]6df /f]lxt ;/sf/sf] uf]naf6 cu|tf lnPsf] lyof] . t/, !* cf}+ ldg]6df cGhg lji6n] k]gfN6Ldfkm{t a/fa/L uf]n kmsf{P . To;cl3 ladn 3tL{ du/sf] k|xf/ a+unfb]zsf uf]n/Ifsn] d'l:snn] ar]sf lyP .
bf];|f] xfkmdf a+unfb]zn] v]ndf s]xL ;'wf/ NofPsf] lyof] . t/, ^$ cf}+ ldg]6df g]kfnsf ;'lgn ansf] k|xf/ s]xL aflx/ /Åof] . &$ cf}+ ldg]6df ljdn 3tL{ du/sf] k|xf/ a+unfb]zsf uf]n/Ifsn] d'l:snn] arfP .
v]n a/fa/Llt/ pGd'v ePsf] a]nf clGtddf g]kfnsf cGhg tfdfªn] uf]n ub}{ g]kfnnfO{ @–! sf] lht lbnfP .

rnlrq÷dgf]/~hg
o:tf] klg
kfFr lbg nf]Ug]:jf:gLaLrsf] ;DaGw
of] b'lgofF jf:tjdf ;+:s[lt / k/Dk/fsf] km'njf/L g} xf] . k[YjLsf] ljleGg 7fpFdf a:g] dflg;x?sf cf–cfˆgf k/Dk/f / ;+:s[lt 5g\ . clk|msfsf ljleGg b]zx?sf ;fy} blIf0f k"jL{ Pl;ofdf a:g] k/Dk/fut cflbjf;L ;d'bfosf dflg;x?sf k/Dk/f tyf /xg;xgnfO{ ;a}eGbf cgf}7f] dflgG5 . t/ clk|msf jf blIf0f k"jL{ Pl;ofdf dfq xf]Og xfd|} b]z tyf xfd|f] l5d]sL b]z ef/tsf ljleGg ;d'bfosf ;+:s[lt tyf k/Dk/f klg lgs} cgf}7f lsl;dsf /xg] u/]sf 5g\ .
o:tf] Pp6f cgf}7f] k/Dk/f 5 l5d]sL ef/tsf] lxdfrn /fHosf] Pp6f ufpFdf . lxdfrnsf] s'Nn' lhNnfl:yt lk0fL ufpFsf] Pp6f k/Dk/fsf] af/]df ;'Gg'eof] eg] tkfOF 5Ss kg{'x'G5 .
pQm ufpFdf jif{sf] % lbg >Ldfg >LdtL Ps cfk;df k|]dfnfk ub}{gg\ . k|]dfnfk dfq sxfF xf] / xFl;dhfs klg ub}{gg\ jif{sf] kfFr lbg .
pQm kfFr lbg dlxnfx?n] cfkm'n] nufPsf] n'uf km]g{ klg kfpFb}gg\ / kfFr lbg;Dd pmgaf6 ag]sf] ljz]if sk8f cf]9\b5g\ . lk0fL ufpFdf x/]s jif{ cui6 !& b]lv @! tf/]v;Dd cyf{t\ ebf} dlxgfsf] ;'?sf kfFr lbg of] cgf}7f] k/Dk/f kfngf ug]{ ul/G5 . Tof] kfFr lbg;Dd ufpFn]x?n] /S;L klg vfFb}gg\ .
of] k/Dk/f;Fu Pp6f kf}/fl0fs syf hf]l8Psf] 5 . syf cg';f/ nfx'cf 3f]8f b]jtf lk0fL ufpFdf k'Ubf ToxfF /fIf;sf] cft+s lyof] . ebf}F ;+qmflGtnfO{ ToxfF sfnf] dlxgf dflgG5 . pQm lbgdf 3f]8f b]jtf ufpFdf cfP/ /fIf;sf] gf; ug]{ ljZjf; ufpFn]x?df 5 . ;f]xL cj;/df ufpFn]x? tL b]jtfsf] gfddf ebf}sf] kfFr lbg ;dk{0f ub{5g\ / vfg]s'/f tyf of}g sfo{ ;d]t afg]{ u5{g\ .

/]vfn] elgg\
æb'O{ >Ldfg /fVg kfpg[' k5{Æ
cleg]qL /]vf yfkfn] dlxnfn] @ >Ldfg\ /fVg kfpg'kg]{ atfPsL 5g .
cgnfOgva/n] x/]s lbg k|:t't ub}{ cfPsf] …dgf]/~hg lel8of] ;dfrf/Ú df pgn] pQm s'/f atfPsL x'g . gofF aGg] ;+ljwfgdf dlxnfn] klg @ j6f >Ldfg\ /fVg kfpg'kg]{ Joj:yfsf] ;'emfj cfO/x]sf] ;dodf gflosf /]vf yfkfn] klg o;nfO{ 3'dfp/f] z}nLdf ;dy{g u/]sL l5g\ .
olt dfq xf]Og /]vf0n] ca cfkm"n] dlxnf / k'?if a/fa/ eGg] s'/f ;'Gg gk/f];\ eGb} d'v v'DRofOg\ .

n]v
s'6gLlts k|lqmofaf6 xn g eP kTy/ k|of]u ug'{ k5{
s]zjgfy of]uL
l5d]sL b]zx? lar ;fdfGotM ;fgf ltgf ljjfb, 5nkmn, jfs o'4 x'g] u/]sf ePklg olb s'g} sdhf]/, ;fgf] /fi6«df s'g} a]nf s]lx dxTjk"0f{ ljifo j:t'df l5d]sL 7'nf] zlQmzfnL d'n'sn] cfkm\gf] zlQmnfO{ hyfefjL ?kdf k|of]u ug{ vf]Hbf Ps cfk;sf] ;DaGwnfO{ wldnf] / lr;f] agfpF5 . h'g s'/fn] b'j} b]zsf] lxt ub{}g . l5d]sL /fi6«n] cfkm' zlQmzfnL ePsf] b]vfpg] p2]Zon] l;dfjtL{ If]qdf ;do ;dodf sdhf]/ d'n'ssf] e'ld cltqmd0f ug]{ jf ub}{ hfg], Ps kl5 csf]{ ljjfb hGdfpb} hfg], bzuhf If]qdf dfgf]dfgL 9+un] cfkm\gf] /fi6« cg's'n tyf l5d]sL /fi6«sf] k|lts'n ultljlw ug]{, bzuhf If]qdf lgdf{0f k'g{M lgdf{0f nufotsf lqmofsnfk ubf{ cGt/–fli6«o sfg'gsf] pnË3g ug]{, l5d]sL /fi6«;+u ;dGjosf] cfjZostf dxz'; gug]{, l5d]sL d'n'ssf] hldgnfO{ k|of]u u/L t];|f] d'n's;+u ;lGw Pj+ ;dembf/L ug]{, l;dfjtL{ If]qdf ;fdl/s b[li6sf]0fn] dxTjk"0f{ k|fs[lts >f]t ;fwg tyf vlgh kbfy{nfO{ Psnf]6L 9+un] cfkm\gf] eg]/ hj/h:tL cfkm\gf] /fli6«o :jfy{ cg's'n k|of]u ub}{ hfg] jf ug{ jfWo kfg]{ vfnsf lqmofsnfknfO{ xd]zf ;fdfGo ?kn] a'em\g' x'Fb}g / a'em\g ;lsb}g . o; k|sf/sf ljleGg lqmofsnfk / ultljlwx? g]kfnsf] l5d]sL 7'nf] /fi6«  ef/tn] ;do;dodf cfkm\gf] jf:tljs rl/q lj:tf/jfbL ?k b]vfpb} cfPsf] s'/f 3fd h:t} 5n{Ë 5 .
c+u|]hx?n] ef/tdf zf;g ubf{ b]lv g} g]kfndfyL cfFvf nufpb} cfPsf] lyof] . Tof] k/Dk/f / gLltnfO{ ef/tLo zf;s ju{x?n] c+u|]hx?sf] bf;Tjaf6 d'Qm eO{ ;s]kl5 klg sfod /fVb} g]kfndfyL cfkm\gf] k|ToIf k|efj / bjfj lbb} cfPsf] 5 . ltgLx?n] g]kfnsf] /fhgLltdf dfq k|efj hdfPsf] 5}g . cfly{s, ;fdflhs tyf hldgdf ;d]t cltqmd0f ub}{ cfPsf] 5 .
g]kfn /fi6«nfO{ ef/tLo ;+3sf] :jtGq O{sfO{sf ?kdf kl/0ft ug{ ljut nfdf] ;dob]lv of]hgfj4 ?kdf nflu k/]sf y'k}{ tYox? e]l6G5g . & gf]e]Da/ !(%) df Pshgf  ef/tLo g]tf aNeefO{ k6]nn] tTsflng ef/tLo k|d hjfx/nfn g]x?nfO{ k7fPsf] kqsf] bkmf ^ sf] x/kmdf o:tf] n]lvPsf] lyof] . …xfdLn] /fhgLlts tyf k|zf;lgs kfO{nfsf ?kdf xfd|f] pQ/L / pQ/k'jL{ k|mlG6o/x?nfO{ ;'b[[9 ug]{ sbd rfNg' k5{ . o;df g]kfn, e'6fg, l;lSsd, bflh{lnË / cf;fdsf] hftLo k|b]zsf ;Dk"0f{ l;dfgfx? ;+nUg /xg] 5g .Ú g]kfnsf] ;Gb{edf aNeefO{ k6]nsf] wf/0ff o:tf] /x]sf] lyof]  …ef/tsf] ;'/Iffsf lgldQ g]kfnsf] dxTj olt 5, hlt rLgsf] ;'/Iffsf lgldQ ltAAftsf] 5 . g]kfndf /f0ff zfxLsf] cdfg'l;s cTofrf/ 5, To;nfO{ /f]Sg ef/tLo ;]gf k7fP/ g]kfndf sAhf ul/lng' k5{ . sZdL/ tyf x}b/fjfb em} To;nfO{ klg ef/tLo ;+3sf] :jtGq ;b:o dflglng' k5{ .Ú -l;df ;+u|fd k[i6 !%!_
o;/L ef/tsf zf;sju{x?n] of]hgfj4 tl/sfaf6 g]kfnsf] :jflwgtf, ;fj{ef{}ldstf / cv08tfnfO{ d]6\g elu/y b':k|of;df nflu/x]sf 5g . ef/tsf TfTsflng k|d hjfx/nfn g]x?n] l;df ;"/Iffsf ;Gbe{df ;g !(%) df lbPsf] Ps cleJoQmLdf æef/t cfkm\gf] l;df ;'/Iff lxdfno;Dd ;lDEfmG5Æ -lxdfn eGgfn] g]kfnsf] pQ/ lt/sf] ;Dk"0f{ e'–efu_ eg]sf lyP . ef/tn] cfkm\gf] of]hgf ;kmn kfg{ sof}+ bfpk]r v]Nb} cfPsf] 5 . g]kfnsf tTsflng k|d dft[sf k|;fb sf]O{/fnfsf] sfo{sfndf g]kfn rLgsf] l;dfdf la; @))( h]i7 @& b]lv @)@^ ;Dd k6s k6s u/L !* j6f :yfgx?df ef/tLo ;}lgs r]s kf]i6x?sf] :yfkgf ul/Psf] lyof] . rLg;+u l;df hf]l8Psf !% lxdfnL lhNnfx?df ;z:q ;]gf t}gfy ul/Psf lyP . h'gs'/fsf] g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ tyf g]kfnL hgtfx?n] Jofks lj/f]w tyf ;+3if{ ubf{ klg nfdf] ;do;Dd c8\8f hdfP/ a;]sf] O{ltxf; xfd|f cuf8L 5 . la; @)@^ a}zfv & df TfTsflng k|d sL{ltgLlw lai6sf] sfo{sfndf d'l:sn, d'l:snn] r]s kf]i6 p7fO{ ef/t lkmtf{ k7fO{Psf] lyof] . t/ bfr'{nfsf] lnlDkofw'/f, sfnfkfgL If]qsf] #& xhf/ x]S6/eGbf a9L hldg ef/tn] ;g !(^@ b]lv sAhf hdfP/ a;]sf] 5 . g]kfnsf] @# j6f lhNnfsf] &! eGbf a9L 7fFpdf sl/a ^$ xhf/ x]S6/ hldg cltqmd0f u/]/ a;]sf] 5 . o; ljifodf hg:t/af6 k6sk6s lj/f]w tyf ;+3if{ x'g] u/]sf] ePklg :jo+ g]kfn ;/sf/ sfgdf t]n xfn]/ ;'t]sf] gf6s ub}{ cfPsf] 5 . o;/L sof}+ k6s ef/tn] g]kfnsf] cl:dtf;+u v]njf8 ub} cfPsf] 5 .
olx @)&@ h]i7 ! -d] !%, @)!%_ ef/tLo k|d g/]Gb| df]bLn] rLg e|d0fsf a]nf rLlgofF ;dsIfL;+u $! a'Fb] ;dembf/L u/L bfr'{nf lhNnfsf] Jof; uflj;—! df kg]{ lnk'n]s e~HhofFËnfO{ cfkm\gf] e'ld agfO{ rLg;+u Jofkfl/s ;dembf/L u/]sf] 5 . ;dembf/Lsf] @* cf+} jF'bfdf elgPsf] 5 . æl;df Jofkf/ b'j} b]zsf jfl;Gbfx?sf] ltyf{6g / cGo cfbfg k|bfgsf dfWodaf6 cfk;L ljZjf;nfO{ k|efjsf/L ?kdf k|j{4g ug{ ;lsg] s'/fdf b'O{ kIf ;xdt eP ;fy} l;dfnfO{ ;xsf/Ltf / ljlgdo k"nsf ?kdf lj:tf/ ub}{ ;DaGwnfO{ cem lj:tf/ ug]{ s'/fdf klg Ps dt eP, b'j} kIf Jofkf/ j:t'sf] ;'lr j9fpg jftf{ ug{ / gfy'nf, rfª\nf, lnk'n]s gfsf  lzjlsnfdf l;dfJofkf/ j9fpg klg /flh eP .Æ g]kfnsf] e'ldnfO{ k|of]u ug]{ t/ g]kfnnfO{ hgfsf/L klg lbg cfjZos g7fGg] / ;f] e"ldnfO{ cfkm\g} hldg 7fg]/ ul/Psf] ;dembf/L 3f]/ cfklQhgs / lgGbgLo 5 . ;f] ;dembf/Lsf] uDeL/ e;{gf ug'{ kb{5 . lnk'n]s e~Hofªsf] cltqmldt e"ld bfr'{nf Aof; uflj;sf] klZrdf]Q/ If]q !(^ ju{ ls=ld= -!^()) x]S6/_ e'efu 5 . sfnfkfgL lnlDkof w'/fsf] #&))) x]S6/ hldgdf ef/tLo ;z:q ;]gf ;g !(^@ b]lv nuftf/ ?kdf j:b} cfPsf 5g\ . sfnfkfgL g]kfnL e"ldg} xf] eGg] s'/f ljleGg tYosf cfwf/df b]vfpg ;lsG5 . sof}+ k'/fgf P]ltxfl;s tYo, gS;f, ;lGw / ;Demf}tfx?n] of] e'ld g]kfns} xf] eGg]  s'/f k|dfl0ft u/]sf] 5 . o;}nfO{ cfwf/ dfg]/ 5nkmn lglZrt ug'{ kb{5 . Oi6 O08Lof sDkgL / g]kfn ;/sf/ ljr ePsf] !*!^ sf] ;'uf}nL ;GwLdf klg o; If]qsf af/]df rrf{ ul/Psf] 5 . h:df lnDkLofw'/f glhsaf6 pb\ud ePsf] gbL jf:tljs sfnL gbL xf] / lnDkLof– w'/f g} sfnLsf] d'xfg xf] elg 7x¥ofPsf] 5 . olb gS;fsf] ;Gbe{df s'/f ug]{ xf] eg] sDtLdf !) j6f k'/fgf P]ltxfl;s gS;fx? ljleGg ;+:yfaf6 k|sfl;t 5g . O{=!*@), !*#$, !*#%, !*$! / !*$^ df ;d]t sfnfkfgL If]qdf aUg] gbL lnDkLofw'/faf6 pb\ud ePsf] gbLnfO{ g} sfnL gbL dfg]sf 5g \. t/ !*%^ sf] gS;f kl5 s]lx gfd kl/jt{g ul/ k|sflzt ul/Psf b]lvG5g\ . l8l:6«s cNdf]8f gfds gS;f O{=;= !*^%–^( / !*&!–&& o;} ul/ O{= !*&*–&( . !**! df k|sflzt gS;fx?df jf:tljs gbLsf] d'xfg ablnof] . -xfFs ;fKtflxs n]v_ h:df k'/fgf] sfnL gbLsf]  -lnlDkofw'/f pbud ePsf] gbL_ :yfgdf ef/t ;/sf/n] sfnfkfgLsf] blIf0fdf Pp6f sfnLsf] dlGb/ lgdf{0f u/L To;sf] ;fd'Gg] Pp6f kf]v/L vg]/ ToxL ;fgf] kf]v/Ldf hDdf ul/ au]sf] kfgL lnk'gbLdf ld;fP/ Tof] lt/lt/] kfgLnfO{ g} sfnL gbL xf] egL bfaL ub} cfO{/x]sf] 5 . -plx, k[i6 !*&_ o;/L ef/tn] Pp6f d'Vo gbLnfO{ n'sfP/ csf{] ldYof sfNklgs gbL lgdf{0f u/L csf]{ /fi6«sf] ;|f]tnfO{ cfkm\gf] agfpg] u'? of]hgf c';f/ ljZjnfO{ e|ldt kfb]}{ cfO{/fv]sf] 5 . olx h]i7 ! ut]sf lbg lnk'n]s e~hofFË hf] ;fdl/s b[lisf]0fn] clt dxTjsf] If]q xf] . g]kfnsf] To; If]qnfO{ ef/tn] g]kfn ;/sf/sf] cg'dlt lagf Psnf}6L 9+uaf6 rLg;+u ul/Psf] ;dembf/LnfO{ s'g} klg sf]0faf6 ;xL dfGg ;lsGg To;nfO{ cljnDa ;RofOg' kb{5 / o;nfO{ s'g} klg xfntdf cuf8L j9\g lbg' xF'b}g . ;f] lnk'n]ssf] ljifodf /fli6«o hgdf]rf{sf cWoIf lrq axfb'/ s]=l; nufotsf cGo g]tfx?n] klg ;+ljwfg;efleq pQm ;dembf/Lsf lj?4 cfjfh p7fPkl5 ;efd'v ;'jf;rGb| g]DjfËn] @ lbg leq ;/sf/n] hjfkm lbg' k5{ egL lgb]{zg lbbfF klg clxn];Dd ;/sf/n] of] ljifodf s'g} k|ltlqmof lbPsf] 5}g . g]kfn ;/sf/n] s'g} k|ltlqmof glbg'sf] k5fl8 s] s'/f n's]sf] 5 < of] Hofb} ulDe/ tyf /x:odo b]lvG5 . o;sf k5fl8 b'O{6f s'/fn] sfd u/]sf] b]lvG5 . Pp6f kf6L{ut, u'6ut / JolQmut :jfy{sf nfuL ef/tsf] u'nfdL, rfs8Lsf ;fy} 8/, qf;n] sfd u/]sf] 5 . eg] bf];|f] ls Ps kl5 csf]{ ub}{ g]kfnsf] ;+Dk"0f{ e'–efunfO{ ef/tdf ldnfpg ef/tLo /0fgLltnfO{ ;kmn kfg]{ p2]ZonfO{ k'/f ug]{ . xf]O{g eg] nfvf}+ hgtfsf] lj/f]wsf ;fy} ;+;bdf ;d]t s'/f p7\bf klg g]kfn ;/sf/n] cfkm\gf] cf}krfl/s wf/0ff clxn];Dd ;fa{hlgs ug{ g;Sg'sf] k5fl8sf] /x:on] :jod\ g]kfnL hgtfdf z+sf / lg/fzf k}bf ePsf] 5 . b]ze/L lnk'n]s;+u ;DalGwt ;dembf/Lsf lj?4df g]kfnL hgtfsf] lj/f]wsf afbh'4 klg ;/sf/ df}g b]lvPsf] 5 . ;f] ;dembf/Lsf ljifodf ef/tLo g]tfx?sf] k|ltlqmof vt/gfs tyf g]kfnsf] /fli6«tfsf ;Gbe{df ckdfghgs 5 . olx >fj0f # ut] g]kfn jf0fLjx;sf] Ps cGt/jftf{df ef/tLo hgtf kf6L{sf g]tf estl;+x  sf];Lxf/Ln] lnk'n]ssf] ;Gbe{df /fv]sf] cleJolQm Hofb} cfklQhgs 5 .  sf];Lxf/Lsf cg';f/ ljsf; lgdf{0f;+u ;DalGwt ljifo j:t'df /x]/ ef/t ;/sf/;+u of]hgf dfu ug'{;\ . lnk'n]ssf] !÷@ lsnf]ld6/ hldgn] g]kfnnfO{ s] km/s kg]{jfnf 5 < o:t} >fj0f !^ ut] jf0fL jx;sf] Ps cGt/jftf{df g]kfn dfldnfsf hfgsf/ dflgg] ef/tsf P;=l8= d'gLsf] egfO{ cg';f/ g]kfnsf k'j{ k//fi6«dGqL Clifs]z zfxn] lnk'n]s la|l6z ;/sf/nfO{ rGb| zd;]/sf] kfnfdf a'emfO{Psf] xf] egL d[To'j/0f ul/;s]sf Clifs]znfO{ ck|dfl0ft ldYof cf/f]k nufPsf 5g . h:df s'g} tYo / t's 5}g . To:fy{ g]kfn ;/sf/ / g]kfnL hgtfn] o; ;dembf/Lsf] b[9k"j{s lj/f]w ug{ cfjZos 5 .
l;dfIf]qdf x'g] o; k|sf/sf cfklQhgs ultljlwn] ljZjsf sof}+ l5d]sL /fi6«x?df y'k|} l;df o'4x? ePsf 5g\ . h:t} l;dfjtL{ If]qdf /x]sf] sf]bf]{kmf]g, cjO{, k]6«f]n pTkfbg If]qsf] :jfldTj ljjfbsf sf/0f @)!@ df ;'8fg / blIf0fL ;'8fgljr l;df o'4 eof] . ;]gsfsf] / bfof+of];' eGg] 6fk'sf] :jfldTjnfO{ lnP/ @)!@ df rLg / hfkfg lar emu8f eof] . tyf yfO{Nof08 / sDaf]l8ofsf] l;df If]qdf /x]sf] k|]x ljxf/ dlGb/sf] ljifonfO{ lnP/ @))* df o'4 eof] . ;g\ !(^@ df cS;fO{ / pQ/ k"jL{ k|mlG6o/ k|lx+; O{nfsfsf] ljjfbsf sf/0f rLg / ef/tljr l;df o'4 eof] . o:tf ;of}+ l;df o'4sf pbfx/0fx? 5g\ . -pxL, k[i7 $_
cfkm\gf] hldgsf] /fli6«o ;'/Iff, :jflwgtf / /fli6«o cv08tfdf kg]{ s'g} klg k|sf/sf cfGtl/s / jfx\o x:tIf]ksf lj?4 7'N7'nf o'4x? ePsf 5g . s'g} s'g} b]zsf l;df o'4x? jt{dfg cj:yfdf ;d]t hf/L /x]sf] b]lvG5 . sfZdL/ If]qsf] ljifonfO{ lnP/ !(^% df rn]sf] l;df o'4 ;do;dodf rNb} jt{dfg cj:yf;Dd  klg ;f] tgfj / ljjfb sfod} 5 . g]kfnn] cfkm\gf] l5d]sL /fi6« ef/tåf/f l;df If]qdf ul/Psf] cltqmd0f, g]kfnsf gful/sdfyL ul/Psf] b'Jojxf/ / cTofrf/ / g]kfnsf]  /fhgLltdf kf/]sf] k|ToIf k|efjnfO{ t'?Gt /f]Sgsf nflu hfgsf/L u/fpg' kb{5 . s'6gLlts tj/af6 of] ;d:of xn ug{ cljnDa kxn ug'{ kb{5 . g]kfnsf] cltqmldt hldgnfO{ lkmtf{ lngsf nflu hf]8bf/ kxn ul/g' kb{5 / ;f] ljjfbnfO{ ;do} 6'ª\Uofpg' kb{5 . o;sf nflu cGt/fli6«o cbfntsf] ;d]t ;xof]u lng ;lsG5 . hldg tyf l;dfjtL{ If]qsf k|fs[lts >f]t ;DalGw ljjfb cGt/fli6«o sfg'g adf]lhd lsgf/f nufpg' kb{5 . olt ubf{ klg cfkm\gf] lj:tf/jfbL rl/q g;RofPdf g]kfn  ;/sf/ Pj+ b]z eQm g]kfnL hgtfn] v/f] ?kdf To;sf] hjfkm kTy/n] lbg ;Sg' kb{5 . o; s'/fsf nflu g]kfnLx?sf] c6'6 Pstfsf] cfjZostf 5 .

df]km;n kqsfl/tf
…Ps ufpF, Ps kqsf/Ú sf] cjwf/0ff NofO{g' k5{ .
klaqf kl/of/
/]l8of] k|ltjf]w PkmPd, sf]xnk'/ jfFs]
tkfO+{sf] k'/f kl/rokfpF g <
— d]/f] gfd klaqf kl/of/, /]l8of] k|ltaf]w PkmPd !)@=$ d]ufxh{ sf]xnk'/ !! uf]nkfs{ afFs]df sfd u5'{ . 
tkfO{n] lsgkqsfl/tf k]zf /f]Hg' eof] <
— ;dfhn] dlxnfnfO{ x]g]{ b[li6sf]0f, lalaw k|sf/sf] lzIff k|0ffnL, ;dfhdfAofKthftLo 5'jf5't h:tf laifox?sf sf/0f d}n] kqsfl/tf ;'/ u/] .
slt ;do eof] o; k]zfdf nfu]sf] <
— d}n] of] k];f c+ufn]sf] @ aif{ hlt eof] .
s:tf] vfnsf] kqsfl/tf ug{ ?rfpg' x'G5 <
— ;fdflhs If]qdf kqsfl/tf ug{ ?rfpF5' .
kqsfl/tfdf t w]/} ;d:ofx? 5g eG5g lg, s:tf vfnsf ;d:ofx? kfpg' eof] <
— xf] kqsfl/tfdf ;d:of 5g\ . To:df klg xfdL dlxnfx?sf] nlfu eg] cem} w]/} ;d:ofx? 5g\ .
df]km;ndf sfd ug]{ kqsf/x?sf t of] eGbfklg a9L ;d:ofx? 5g eGg] ul/G5 lg Û
— df]km;n kqsfl/df w]/} ;:ofx? 5g\ . laifout ?kdf la1 kqsf/x?sf] sdL 5, cfly{s ;d:of 5 . oftfoftsf] c;'lawf 5 . eGgf ;fy tflndx? kfpb}gg\ ;a} sn]hx?df kqsfl/tf laifo k9fO x'Fb}g .
lo t eP ;j} kqsf/x?n] em]Ng' kl//x]sf ;d:ofx?, tkfO{ t dlxnf kqsf/ klg xf], dlxnf kqsf/ ePsf sf/0f yk ;d:of klg em]Ng' k/]sf] 5 ls <
— ;dfhdf y'k|} k|sf/sf 36gfx? 36\g] u5{g\ . t/ /ft la/ft h+un vf]nfgfnflt/ hfg dlxnf ePs} sf/0f ;d:of 5 .
df]km;n} ePklg afFs] h:tf] Jo:t Pj+ lasl;t lhNnfjf6 kqsfl/tf ub}{ x'g'x'G5, sdfO{ t /fd|} xf]nf lg kqsfl/tfdf <
— l7s} 5 . t/ h'g;'s} lasl;t lhNnf ePklg kqsf/x?n] ug]{ sdfO{ Pp6} xf] . kqsfl/tfdf k};f xf]Og gfddfq sdfOG5 .
df]km;n kqsfl/tfsf ;d:of ;dfwfgsf nflu g]kfn ;/sf/n] s:tf lsl;dsf sfo{qmdx? Nofpg' knf{ <
— ! ;a} eGbf klxn] t g]kfn ;/sf/n] kqsf/x?sf] nflu plrt kfl/>ldssf] Aoa:yf ug'{k5{ .
@  >dhLaL kqsf/ P]g nfu' ug'{k5{ .
g]kfn kqsf/ dxf;+3n] df]km;ndf sfd ug]{ kqsf/x?sf ;d:of ;dfwfgsf nfuL slQsf] e'ldsf v]n]sf] kfpg' ePsf] 5 <
— g]kfn kqsf/ dxf;+3 ;b/d'sfdd'vL 5 . ;x/df kqsf/x?sf] u'hf/f Pglhcf] / cfOPglhcf]sf] sfo{qmdåf/f x'g] u/]sf] 5 . slxn] sfFlx lasf; kqsfl/tfsf gfddf ul/g] tflndn] dfq kqsf/ dxf;+3sf] st{Ao k'/f x'Fb}g . 
;~rf/sdL{x?sf a}rfl/s ;+u7gx?n] df]km;n kqsf/sf ;d:of ;dfwfgsf nfuL s:tf] e'ldsf v]n]sf] kfpg'x'G5 <
— /fhgLlts bnx?n] ;~rf/ If]q / ;Grf/sdL{sf] lxtdf sfd ug{ elg vf]lnPsf k|]; rf}tf/L, k|]; o'lgog, qmflGtsf/L h:tf ;+u7gx?n] ;~rf/ hutnfO{ cfkm\gf] gLlh :jfy{ k'lt{sf] s]Gb| / ;~rf/sdL{nfO{ ef]6/sf ?kdf dfq k|of]u u/]sf] kfOG5 .
tkfOsf] ljrf/df kqsfl/tf s] xf] <
— hLjg, hut, ;flxTo, ;[li6 / /fHo;Qfsf] oyfy{ lrq0f cfd dflg;sf lardf k'¥ofpg] sfd xf] kqsfl/tf . d}n] cfkm'n] ul//x]sf] k]zfnfO{ o;/L a'em]/ sfd ul//x]sf] 5' .
g]kfnsf] kqsfl/tf If]q lbgk|ltlbg ab\gfldt x'Fb} uPsf] 5, kf7s ju{n] ;dfrf/sf] laZjf;gLotfk|lt k|Zg p7fpg yfn]sf 5g, o:tf] lsg eO{/x]sf] xf]nf <
— kqsf/x?n] s'g} klg laifoa:t'sf] ulxl/P/ cWoog÷cg';Gwfg gu/]/g} ;dfrf/ k|sf;g k|zf/0f ubf{ o:tf] ;d:of cfPsf] xf] .
o;df ;'wf/sf nflu s] ug{' k5{ h:tf] nfU5 <
— …Ps ufpF, Ps kqsf/, Ps j8f Ps kqsf/Ú sf] gLlt Nofpg'k5{ .
yf]/} k|;+u df]8f}+, gofF ;+lawfgsf] d:of}bfdf /fo ;'emfj ;+sng ug]{ sfo{ ePsf] 5, Ps ;~rf/sdL{sf x}l;otn] o; d:of}bfnfO{ tkfO{n] s;/L d'NofFsg ug'{ ePsf] 5 <
— of] d:of}bf ;Grf/sdL{sf] x}l;otn] x]bf{ k"jf{u|xL 9+un] NofOPsf] 5 . g]kfnsf] ;a} k|sf/sf cfGbf]ng / kl/jt{gnfO{ g]t[Tj u/]sf] / ;+:yfut u/]sf] ;~rf/ hutnfO{ sfo{If]q v'Drfpg] u/L h] h:tf k|fjwfgx? pNn]v ul/Psf 5g\ o:fn] k"0f{ k|];  :jtGqtfsf] Uof/]G6L ub}{g .
;+lawfg cfpnf h:tf] nfU5 tkfO{nfO{ <
— ;+lawfg t cfpF5 t/ b]zL÷lab]zL nufgLdf nlIft au{sf nflu y'k|} sfdx? eP t/ lt nlIft au{sf clwsf/x? ;Daf]wg ug]{ u/L rflxF gofF ;+lawfg cfpnf h:tf] 5}g .
;+lawfgdf ;~rf/ If]qsf nflu s:tf] k|fjwfg /fVg' knf{ <
— g]kfnsf] ;+lawfgdf k"0f{ k|]; :jtGqtfsf] Uof/]G6L, ;~rf/ If]qdf /fli6«o nufgLnfO{ k|f]T;fxg ug]{ cGt/fli6«o nufgL /f]Sg] , / ;~rf/sdL{nfO{ lgikIf ?kdf laifout kqsfl/tf k'/:sf/sf] Aoa:yful/ k|f]t;fxg ug]{ sfg'g agfpg ;s] ;~rf/ If]q / ;~rf/sdL{ b'a} cfkm\gf] k]zfk|lt OdfGfbf/ aGy] .
df]km;n kqsfl/tf If]qdf ;'wf/sf nflu tkfO{ g]kfn ;/sf/nfO{ s] ;'emfj lbg rfxfg'x'G5 <
— :yfgLo:t/df ePsf pBf]u wGbf snsf/vfgf Aofkfl/s s]Gb|x?n] la1fkg k|sf;g÷k|zf/0f ubf{ :yfgLo PkmPd /]l8of]÷kqklqsfdf clgafo{ ug'{kg]{, /fHon] x'nfs ;]jfsf gfddf ul//x]sf] vr{ /f]Sb} kqklqsf÷/]l8of]nfO{ pknAw u/fpg], nf]ssNof0fsf/L la1fkgdf /sd a9fpg' k5{  . To;}ul/ /fli6«o ldl8ofn] cfkm\gf] ldl8ofsf] ;+jfbftfx? /fVbf …Ps ufp Ps kqsf/ / gu/leq Ps j8f Ps kqsf/Ú cawf/0f cg'?k rNg' k5{ . kqsf/ / kqsfl/tf If]qsf] lasf;sf nflu k|To]s ufpdf, gu/df cg'udg s]Gb|xsf] Aoa:yfkg u/] /fd|f] x'G5 .
cGTodf eGg} kg]{ s'g} s'/f s]xL 5'6] h:tf] nfu]sf] 5 ls <
— ;~rf/ If]q kl5Nnf] r/0fdf gfkmfd'ns Aoj;fosf ?kdf lng yfn]sfn] gofF btf{ /f]Sb} k'/fgf /]l8of] PkmPd / kqklqsfsf] lasf;sf nflu ;r]t x'g ;s] /fd|f] x'Gf] lyof] .
;do / larf/sf nfuL wGoafb .
— tkfOn] klg cfkm\gf] nf]slk|o ldl8of dfkm{t d]/f larf/x? AoQm ug{ lbg' ePsf]df tkfOsf] xf]n o'lg6nfO{ w]/} w]/} wGojfb . tkfO{x?sf] ldl8ofsf] ;kmntf / ;d[l4sf] sfdgf Aotm ug{ rfxfG5' .

nf]s;]jfsf] tof/Lsf nflu pkof]uL
a:t'ut k|Zgx? M
!= pt/ cd]l/sf / blIf0f cd]l/sfnfO{ 5'6ofpg] gx/ s'g xf] <
— kgfdf gx/
@= ljZjsf] ;a}eGbf nfdf] kj{tdfnf s'g xf] <
— Pl08h
#= lzjflnu kj{t eGgfn] g]kfnsf] s'g kj{tdfnfnfO{ hgfpF5 <
— r'/] kj{tdfnf
$= ;u/dfyfsf] r'r'/f]sf] If]qkmn slt /xsf] 5 <
— & ju{ ld6/
*= sfldgL bx af/f lhNnfdf kb{5 eg] gu bx s'g lhNnfdf kb{5 <
— nlntk'/
(= ;a}eGbf Jo:t dxf;fu/ s'g xf] <
— P6nflG6s dxf;fu/
!)= s'g ;flxTosf/sf] ;flxlTos gfd nfx'/] xf] <
— ;"o{ljqmd 1jfnL
!!= kz'kltgfydf s'g ltyLdf a'4 d's'6 klxof{pg] rng 5 <
— sflt{s z'Sn ci6dL
!@= r]kfª hfltn] af]Ng] efiffnfO{ s] elgG5 <
— vfDrL
!#= cGt/fli6«o pkef]Qmf clwsf/ lbj; k|To]s aif{ s'g lbg dgfOG5 <
— dfr{ !%
!$= g]kfndf ag bzs slxn] dgfO{g] ePsf] 5 <
— lj=;+ @)&! b]lv @)*)
!%= xfn ljZjs} ;a}eGbf xf]rf JolQm sf] x'g\ <
— rG›axfb'/ 8fFuL
!^= g]kfndf lta| ultsf] afo/n]; OG6/g]6 ;]jfsf] ;'?jft slxn]b]lv ePsf] xf] <
— lj=;+ @)^( sflt{s @&
!&= g]kfnsf] ;a}eGbf 7"nf] /fli6"o lgs'~h s'g xf] <
— z]–kmf]S;'G8f] /fli6«o lgs'~h
!*= g]kfndf sltj6f lzsf/ cf/If /x]sf 5g\ <
— Ps  -9f]/kf6g lzsf/ cf/If_
!(= ljZj ;Dkbf ;"rLdf k/]sf g]kfnsf ;Dkbf sltj6f 5g\ <
— bz
@)= hfkfgsf] lx/f]l;df / gfuf;fsLdf cd]l/sfn] slxn] c0f'ad v;fn]sf] lyof] <
— lx/f]l;dfdf ^ cu:6 !($% / # lbgkl5  ( cu:6sf lbg gfuf;fsLdf
@!=afpGg kf]v/L lqkGg tfnsf] lhNnf eg]/ s'g lhNnfnfO{ lrlgG5 <
— ?s'd
@@= g]kfndf :yflkt bf];|f] pBf]u s'g xf] <
— /3'klt h'6 ldn
@#= :ju{sf] b/af/ gfds s[ltsf n]vs sf] x'g\ <
— z'qm/fh zf:qL
@$= h}ljs ljljwtfsf lx;fan] g]kfn ljZjdf slt cf}+ :yfgdf kb{5 <
— @% cf}+
@%= ;u/dfyfsf] cfwf/ lzlj/ sfnfkTy/df g]kfnsf] dlGqkl/ifbsf] a}7s slxn] ;DkGg ePsf] lyof] <
— lj=;+ @)^^ d+l;/ !( ut]
@^= ld; g]kfn @)!% sf] pkfwL sf7df8f}+ Go'/f]8ls Oefgf dfgGw/n] lht]sL 5g\ . o:t} k|ltof]lutfsf] km:6 /g/ck lbJotf a}B eOg\ eg] ;]s]08 /g/ck d]wf sf]O/fnf eOg\ . lx8g 6]«h/n] cfof]hgf u/]sf] of] @) cf}+ ;+:s/0f xf] . cl3Nnf] ;+:s/0fsf] pkfwL w/fgsL ;'ljg lnDa'n] lht]ls lyOg .
@@= ljZje/ ;~rflnt lh/f] xË/ Rofn]Gh cleofgnfO{ cfTd;ft ub}{ g]kfnn] slxn];Dddf ef]sdf/L cGTo ug]{ k|lta4tf hgfPsf] 5 <
— ;g\ @)@%
@#= ;j{;fwf/0f ;]jfu|fxLnfO{ ;/n / ;xh 9u+af6 clwstd ;]jf k|bfg ug]{ pB]Zon] ;/sf/L sfof{nox?df af¥x 306] ;]jf slxn]b]lv ;~rfng ul/of] <
— lj=;+ @)&! k'; !
@$= kfls:tfgsf] k];fj/l:yt ;]gf4f/f ;~rflnt ljBfnodf s§/kGyL d'l:nd ;d"x tflnjfg4f/f !$* hgf eGbf a9L sf] Hofg hfg] u/L ljeT; 36gf slxn] 36fO{of] <
— ;g\ @)!$ l8;]Da/ !^
;|f]t ;+sns M /fd lai6

/Ë gDj/
>[ª\vnf !
Ps xKtfkl5=============
a]n'sfsf] % ah]sf] lyof], klqsfsf] sfof{nodf a;]/ ;dfrf/ agfpFb} lyP . ;dfrf/ k7fpg l9nf eO{/x]sf] lyof] xtf/ xtf/df Nofk6kdf cf}+nf s'FbfpFb} lyPF . 6]a'ndf /x]sf] df]jfO{nsf] 306L aHof] . df]jfO{n p7fPF, plx k'/fgf] gDa/ /x]5 . l/l;e u/]F .
x]nf]
xnf] eGg} k5{  <
clg s] eGg' t <
gfd eg g <
yfxf g} 5}g <
clxn];Dd kQf nufpg ;s]sf 5}gf}+ <
5}g, kQf nufpg} k5{ eGg] 5 / <
kqsf/ xf]O{g < clg s;/L cfpF5g uf]Ko ;dfrf/x? aflx/ <
;|f]tn] hfgsf/L lbG5, cfkm} ;kgf x'Fb}g xfdLnfO{ <
p;f] eP ;|f]tsf] e/df rNb} 5, ;|f]t vf]h]/ xf]O{g, ;|f]tn] tkfO{nfO{ vf]H5 clg n]Vg' x'G5 x} Û
tkfO{sf] gfd kQf nufP/ d]/f] ;dfrf/ aGb}g .
;dfrf/ ag]5 eg] <
ag]5 eg] n]vf}nf <
n]Vg ;Sg' ePg eg] <
5f]8f}nf Û
5f]8]sf sf/0f kqsfl/tf 5f]8\g' k¥of] eg] <
tkfO{ d;+u s'/f ug'{ nfu]sf] sL cfof]usf] k/LIff lng <
tkfO{sf nfuL of] cfof]usf] k/LIff eGbf klg dxTjk'0f{ 5 . -em:sfO{_
dnfO{ ;dfrf/ k7fpg l9nf x'Fb}5 . s] xf] s'/f eGg] eP eGg' xf]; xf]O{g eg] d]/f] lbdfu grf6f}+ ldq . d}n] cln rs}{ :j/df eg]F .
lbdfu rf6] h:tf] nfUof] <
clg s] < -h+lub} af]n]F_
xf]O{g xf]nf d tkfO{sf] glhs} 5}g, ePklg lbdfu 6fpsf] leq kf] x'G5 ==========
;'Gb}g o:tf asDkm';|] s'/f kmf]g /fVg'xf]; .
d]/f] kmf]gsf] lsg lrGtf < xh'nfO{ lsGg' k¥of] elGbgF Sof .
kmf]g sf6\g' eg]sf] -;fnf slt x}/fg u/]sf] xf]nf dgdg} ;f]r]F_
TolQ s'/f klg d}n] ul/ lbg' k5{ < s:tf] km':s]6 /}5, kmf]g t ltd|} xftdf 5 .
d]/f] dfjfO{n t d]/} xftdf 5 ltd|f] eg]sf] <
d]/f] t d/} xftdf 5 . -p:n] t'?Gt} hjfkm kmsf{O_
xf] To;}n] kmf]g sf6 eg]sf] Sof < -sl:t k6d'v{ /}5_
kmf]g sf6\g] eP lsg uy]{F <
cfh sf6]Fkl5 kf] csf]{ lbg kmf]g x'G5 . n kmf]g /fv gfg' -kmsfpFb} eg]_
ukm ug{ dg 5}g eg] ltd|f] xftdf ePsf] df]jfO{ndf /ftf] a6g xf]nf Tolx lyr clg kmf]g sfl6G5 . kmf]g ug]{ klg d}F sf6\g] klg d}F dhf cfPg . xfxfxfxf -k|lzIfs h;/L l;sfpFb} p lvSsf 5f]8]/ xfF:g yfnL_
l8:6j{ gu/f}F x} ;fyL .
lsg kmf]g u/]sf] eG5' eGb} lyO{ ;'Gg} dg nfu]g .
kmf]g /fv]F .

;flxTo÷;[hgf
uhn
cfxf Û cfxf Û cfxf Û cfxf Û slt /fd|f] km'n
sfF8faLr} km'nL xfF:g] u'nfkjsf] km'n
;+3if{ xf] hLjg of] ;+3if{d} km'N5
;+3if{d} l;h{gfsf] km'Ng] u5{ km'n
cfxf Û cfxf Û =============
cfFwLj]/L t'iff/sf] cf3ftn] klg
;[li6;f/ sxfF xf5{ afFr]s} 5 km'n
cfxf Û cfxf Û =============
dfG5] rf]nf km'n h:t} af; 5g{ ;s]
sxfF 8U5 ;Tj xfd|f] dg} ag] km'n
cfxf Û cfxf Û =============
Ps} k'vf{ Ps} /StL dfG5] Ps} hft
PsTjsf] efj kUn] dfG5] jG5 km'n
cfxf Û cfxf Û =============
tLy{/fh hf]zL

o'jf k|lt
/ftf] tftf] /ut e/L ;jdf, o'jf zlQm pbfpm
cfdfsf] C0f ltg{ o'u o'u lhcf}+ elQmefj j9fpm
ltdL hGDof} o; w/tLdf w'nf] df6f] ;+xfnL
efO{ efO{df k|]d ub}{ xft]dfnf] ul/ k|]defj c+ufnL
/ftf] /ut z/L/el/sf] v]/ hfg gb]pm
b]zsf] dfof jf]sL ;x[bon] dg dg ;w}+ oxL lrGtg np
ltdL hfu] b]z p8\5 3/ 3/ ;jdf gofF Hof]lt jN5
d/e'ldsf] hUuf klg pj{/ alg v]tdf wfg kmN5
ltdL xfF;] b]z xf:5 lqe'jg e/Ldf k|]dsf] Hof]lt 55{
s:t} lakb\ kl/ cfPklg b]z ;w}+ laZjdf cl3 a9\5
ltdL 5f}+ b]z /Ifs clt 5 alnof] xf/ hfGb} ghfGg] k
zq'nfO{ ldq 7fGg] lqe'jge/Ldf ldqtf sfod /fVg] .
uf]laGbk|;fb >]i7 -cWoIf_
h]i7 gful/s d~r l;nu9L, 8f]6L

uhn
lhGbuL t kxf8 xf] t/fO{ eG5f} ltdL,
cfˆg} dgsf] dfofn'nfO{ k/fO{ eG5f} ltdL .
sd{xf/f b'lvofsf] hLjg o:t} x'G5 ,
b'O{ lbg st} uPF eg] x/fO{ eG5f} ltdL .
cxdafbL aGg x'Gg 5f]8Lb]p x6 eGbf,
b'lgofFsf] ;fd' tn em/fO{ eG5f} ltdL .
ug}{ k5{ ;xdlt le8Gt ug]{ lsg ,
;Demf}tfdf c8fg 5f]8\bf 8/fO{ eG5f} ltdL .
s]xL lrgf] 5f]8\b} xfdL /dfP/ afFRg' k5{,
elg d}n] ;Dempbf s/fO{ eG5f} ltdL .
k|ltIff ;fg'
;'Vv8 s}nfnL

uhn
x]bf{ x]b}{ sf7df08f}+sf] w/x/f /x]g .
b'vL ul/asf] a:g] 3/ 6x/f /x]g ..
lxhf];Dd snsn alu/x]sf] vf]nf .
e'sDk;+u} stf x/fof] kx/f /x]g ..
o:tf] laklQ kf/L eujfg sxfF x/fof} .
ltdL afx]s c? sf]O ;xf/f /x]g ..
8/ qf; b]sfP/ e'sDk cfof] cfh .
afnfkgdf v]Ng] uf]7sf] nx/f /x]g ..
otf eTs]sf] ptf km'6]sf] 3/ dfq} b]V5' .
;f/f phf8 kf/L nUof] x/fe/f /x]g ..