Tuesday, July 29, 2014

बिम्ब नेपाली साप्ताहिक, मिति २०७१ साल श्रावण १३ गते मंगलवार

/fli6«o ljB't ;d:ofsf] lg/fs/0fsf nflu ;/sf/L sfof{nox?n]g} ljB't vktsf] nflu ldtJolotf ug]{ sbdx? rfn' /fvL ;j{;fwf/0fx?nfO{ ;';"lrt u/fcf}+ .
g]kfn ;/sf/
;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno
;"rgf ljefu
d'Vo ;dfrf/
8f]6Lsf !@ ufla;x? Pdl;lkPddf c;kmn
;'b"/klZrdf~rn If]qsf ^( ufla; c;kmn
;+3Lo dfldnf tyf :yfgLo lasf; dGqfnon] ufla;x?sf] Go'gtd zt{ tyf sfo{;Dkfbg dfkg -Pdl;kLPd_ df 8f]6Lsf !@ ufla;x? c;kmn ePsf 5g . ;'b"/–klZrf~rn If]qsf ^( ufla; c;kmn ePsf 5g .
dGqfnon] ;fj{hlgs   u/]sf] cfly{s jif{ @)^(÷)&) d'NofFsg glthf cg';f/ o; If]qsf gf} lhNnfdf kg]{ hDdf tLg ;o *# ufla;x?dWo] !* k|lt;t cyf{t ^( ufla; c;kmn ePsf x'g . c;kmn ePsf ufla;x?df 8f]6Lsf s'n %) ufla;dWo] !@, aemfËdf $& dWo] rf/, afh'/fdf @& dWo] cf7 / s}nfnLdf $@ dWo] tLg ufla;x? /x]sf 5g . o:t} s~rgk'/df !( dWo] b'O{, 88]Nw'/fdf @) dWo] b'O{, a}t8Ldf ^@ dWo] !& / bfr'{nfdf $! dWo] !@ ufla; Pdl;lkPddf c;kmn ePsf 5g .
cfly{s jif{ @)^*÷)^( sf] glthf cg';f/ o; If]qsf %# ufla; Pdl;lkPddf km]n ePsf lyP . cfly{s jif{ @)^(÷)&) sf] d'NofFsgdf !^ ufla; a9L c;kmn ePsf  5g . cl3Nnf] jif{ ;j}eGbf j9L @! ufla; c5fddf c;kmn ePsf lyP eg] o; jif{ a}t8Ldf ;j}eGbf j9L !& ufla; c;kmn ePsf 5g .
c;kmn ePsf ufla;x? df afh'/fsf ljR5\of, jfO{, ;fKkf6f, ?lug, afFw', uf]qL, a'9Lu+uf / sf]N6L, c5fdsf /fdf/f]zg, kftfnsf]6, di6fj08fnL, d+un;]g, hfnkfb]jL, 3f]8f;]g, ef6fsfl6of, j/bfb]jL /  ljgfos ufla; /x]sf 5g . o;}u/L s}nfnLsf u]6f, >Lk'/ / k|tfkk'/, 8f]6Lsf bxsflnsf:yfg, 5ltjg, lthfnL, ;/:jtLgu/, krgfnL, skNn]sL, sflnsf:yfg, sfF8fdf08f}, 306]Zj/, jf;'b]jL, b'uf{df08f}+ / dxfb]j:yfg / aemfËsf ;'df{, e}/jgfy, x]dGtjf8f / l/n' ufla;x? c;kmn ePsf] ;"rLdf k/]sf 5g .
bfr'{nfsf wfk, bQ', 8fF8fsf]6, 5fk/L, ps', ;]/L, a|Dxb]j, nl6gfy, u'Nh/, wf}nfsf]6, eujtL / lxlsnf / a}t8Lsf lahok'/, tNnfb]xL, >Lsf]6, >L s]bf/, l;n+uf, l;uf;, ;sf/, kf6g, dNnfb]xL, sf]6Lnf, s}nkfn, x6}/fh, UjfNn]s, u'?vf]nf, 9'Ëf8, b]pn]s / jfz'lnË ufla;x? c;kmn ePsf 5g . o:t} 88]Nw'/fsf a]nfk'/ / cflntfn / s~rgk'/sf >Lk'/ / ;'8f ufla; c;kmn ufla;x?sf] ;"rLdf /x]sf 5g .
lo ufla;x?dWo] b'O{ jif{ c;kmn x'g] ufla;x?df aemfËsf] ;'df{, c5fdsf] lagfos, 8f]6Lsf] sfF8fdf08f}+ / a}t8Lsf] lahok'/ / kf6g ufla;x? /x]sf 5g .
;'b"/sf gf} lhNnfdWo] aemfËn] ;'qdf cfj4 cg'bfgdf !% k|lt;t a[l4 u/L /sd kfpg] 5 . o:t} s~rgk'/ /     88]Nw'/fn] ;'qdf cfj4 cg'bfgdf a[l4 !) k|lt;t u/L /sd kfpg] ePsf 5g . 8f]6Ln] yk cg'bfgdf !) k|lt;t s6f}tL u/L kfpg]5 . c5fd, a}t8L / s}nfnLn] yk cg'bfgdf !% k|lt;t s6f}tL u/L jfFsL /sd kfpg]5g eg] afh'/f / bfr{'nfn] @) k|lt;t /sd s6f}tL u/L kfpg] ePsf 5g . afh'/f / bfr'{nfn] Go'gtd zt{ k'/f u/]sf ePklg sfo{;Dkfbg dfkgdf cg'QL0f{ /x]sf 5g .
 o;}u/L ;'b"/df o; cl3;Dd sfod /x]sf ^ gu/kflnsfx?df a}t8Lsf] bz/yrGb gu/kflnsf c;kmn ePsf] 5 . pQm gu/kflnsfn] yk cg'bfg /sd kfpg] 5}g . s}nfnLsf l6sfk'/ / wgu9L gu/kflnsfn] ;'qdf cfj4 cg'bfgdf yk !) k|lt;t kfpg] ePsf 5g . s~rgk'/sf] ledbQ gu/kflnsf / 8f]6Lsf] lbkfon l;nu9L gu/kflnsfn] yk cg'bfgdf !) k|lt;t 36fP/ kfpg]5g . o:t} 88]Nw'/fsf] cd/u9L gu/kflnsfn] yk cg'bfgjf6 @) k|lt;t 36fP/ kfpg] ePsf] 5 .

;DkfbsLo
k"j{ ;ts{tf ckgfcf}+
aiff{tsf] ;'?jftL;+u} laleGg 7fpFx?jf6 jf9L klx/f]n] If]lt k'¥ofPsf] ;dfrf/ cfPsf 5g . ;'b"/klZrde/Ldf xfn;Dd ( hgfn] jf9L klx/f]s} sf/0f Hofg u'dfPsf] vj/ laleGg ;~rf/dfWodjf6 ;fj{hlgs ePsf 5g . ef}lts If]ltsf] laj/0f lgoldt ?kdf cfO{/x]sf] 5 . If]ltsf] laj/0f cfpg] qmd klg hf/L 5, If]lt x'g] qmd klg hf/L 5 . To:tf] gxf]; t/ k|f/lDes nIf0fx? x]bf{ lautsf jif{x? h:t} o; jif{ klg ef}lts Pj+ dfgjLo If]lt clws x'g] s'/fnfO{ gsfg{ ;lsFb}g .
jiff{tsf sf/0f x'g] k|fs[lts k|sf]kx? Go'g ug{sf nflu ;DjlGwt ;/f]sf/jfnfx?n] ;dod} ;r]t x'g' h?/L 5 . oBkL ;'b"/klZrdsf laleGg lhNnfx?n] lhNnf b}jL k|sf]k p2f/ ;ldltsf] a}7s /fv]/ 5nkmn u/]sf] ;dfrf/x? klg k|sf;g ePsf 5g t/ Tof]  5nkmnn] 7f]; of]hgf lgdf{0f ug{ ;Sof] of ;s]g eGg] s'/f dxTjk"0f{ x'G5 . To;}n] 7f]; of]hgf jgfpg'  h?/L 5 .
aiff{tsf qmddf x'g;Sg] If]ltsf] jf/]df ;d'bfodf k"j{ hfgsf/L u/fO{ To;jf6 jRg ;Sg] pkfox?sf] jf/]df klg laleGg dfWodjf6 r]tgf km}nfpg' cfjZos 5 . hf]lvdo'Qm o; cjwLdf jf6f] v'nfpg] d]l;gx?, la/fdL jf]Sg] PDj'n]G;x?, :jf:Yo ;+:yfdf :jf:YosdL{x?, :jo+;]jsx? / /fxt sf]if tyf /fxt ;fdu|Lx?sf] k"j{ tof/L ug'{ kg]{ x'G5 . tTsfnsf nflu lgdf{0f ug'{ kg]{ of]hgf o:tf] vfnsf] x'g'k5{ .
aiff{ts} ;dodf kfgL / cGo vfB kbfy{df ePsf] kmf]x/sf sf/0f aif]{gL emf8fkvfnf km}lng] / sof}+sf] Hofg hfg] laut jif{x? b]lvg} x'Fb} cfPsf] 5 . o; s'/fnfO{ dWo]gh/ /fVb} aiff{tsf] ;dodf kfgL pdfn]/ vfg, vfgfdf laz]if Wofg lbg / k"0f{ ;/;kmfO{ /xg ;Gb]z lbg' kg]{, :jf:Yo ;+:yfx?df emf8fkvfnf /f]syfdsf nflu cfjZos kg]{ cf}ifwL pks/0fx?sf] Joj:yf ug'{ kg]{ h:tf of]hgfx?sf] jf/]df klg ;f]Rg' kg]{ b]lvG5 .
o;sf nflu lhNnf:t/Lo / If]qLo :t/Lo a}7sx? cfof]hgf u/L ;/f]sf/jfnf lgsfox?;+u ;dGjo u/L of]hgf jgfpg' kg]{ b]lvG5 . of] bfloTj /fHosf] dfq} geP/ xfdL ;j} ;r]t  gful/sx?sf] ePsf sf/0f xfdLx?n] klg cf–cfkm\gf] 7fpFjf6 ;dod} ;f]Rg' kg]{ cfjZostf /x]sf] 5 . ;j}n] o; laifodf Wofg lbcf}+, dfgjLo tyf ef}lts If]ltnfO{ sd ug]{ k|of; u/f}+ . 
yk ;dfrf/
b[li6ljlxg x'g'df uj{ u5{g /ljg
ædnfO{ b[li6laxLg x'g'df uj{ 5, d obL ;xh} 9+uaf6 ;+;f/ b]Vg ;Sg] ePsf] eP   ef/tdf dhb'/L ug]{ af6f] b]Vy]F, tf; / dlb/f d]/f ;fyL aGYf] xf]nf, cfh of] ca:yfdf k'Ug] lyPg .Æ
8f]6Lsf] b'uf{df08f}+ ufla;–^ sf b[li6lalxg /lag las cfkm' b[li6lalxg ePs} sf/0f k9\g ;s]sf] jtfpF5g . pgL eG5g …s/Lj d]/} pd]/sf d]/f ufpFsf blnt kl/jf/sf ;fyLx?sf @÷$ ;Gtfg 5g, ef/t rf}sLbf/L / dhb'/L ub}{5g .Ú ;fyLx?n] sIff–% eGbf a9L s;}n] klg gk9]sf] t/ cfkm' b[li6lalxg eP/ klg cln a9L k9\g kfPsf]df pgL v'zL 5g . 
…olb d klg b[li6lalxg gePsf] eP ;fyLx? eGbf km/s x'g] lyPgÚ pgL yK5g …pxL blnt kl/jf/df hGd]sf] dfG5] x'F To;}n] b[li6lalxg x'g'df klg dnfO{ uj{ 5 .Æ . /lag lhNnfsf] Ps dfq b[li6laxLg laBfyL{n] cWoog ug]{ laBfno lv/;}g ufla;sf] zfh]Gb|]Zj/ pRr dfWoflds laBfnodf sIff !@ df cWoog ub}{ cfPsf 5g .
zfh]Gb|]Zj/ pdflasf b[li6laxLg laBfyL{x?dWo]sf /ljg pTs[i7 laBfyL{sf ?kdf kl/lrt 5g . blnt ;fd'bfo cem} w]/} k5f8L /x]sf]df lrGtf AoQm ub}{ pgn] eg] æd of] ;+;f/nfO{ b]Vg t ;lSbg t/ dxz'; ug{ ;S5' .Æ blnt ;fd'bfosf w]/} bfh'efO{x?n] ;+;f/nfO{ b]Vg ;s]sf] ePklg dxz'; ug{ g;s]sf] /lag jtfpF5g . …d b[li6lalxg eP/ laZj kl/j]z / ;~rf/sf glhs 5', pxfFx?;+u b[li6 ePklg clzIff, a]/f]huf/L / c1fgtfsf glhs x'g'xG5 .Ú
@)$( ;fn k'if !% ut] hlGdPsf /ljg u/LaL, cefasf lardf x'ls{Psf lyP . sIff !@ sf] k/LIff lbPsf pgnfO{ ca cuf8Lsf] af6f] s;/L to ug]{ eGg] af/] lrlGtt b]lvG5g . pgn] eg] æegf{ / dfl;s z'Ns gltg'{ ePklg lhNnf ;b/–d'sfddf a;]/ k9\g 3/sf] cfly{s cj:yfn] ;Dej 5}g, k9fO{ olxF /f]Sg' kg]{ h:tf] 5 .Æ
b[li6lalxg ePklg ax' k|ltefsf  wgL /lag lut n]Vg], tanf, dfbn, xfdf]{lgod ahfpg] nufotsf pgdf w]/} k|ltef 5g . /lag laut b'O{ dlxgfb]lv lhNnf ;b/d'sfd l;nu9Laf6 k|zf/0f x'g] ;fd'bflos /]l8of] lqa]0fL PkmPddf sfo{qmd k|:tf]tfsf] ?kdf sfd ub}{ cfPsf 5g .
cfFvf b]Vg]x?sf eGbf cfkm' s'g} k|ltef / Ifdtfdf klg sd g/x]sf] dxz'; ug]{ pgL of] ;+;f/nfO{ b]Vg g;Sg] t/ /fd|};+u lrg]sf] / a'em]sf] jtfpF5g . kqsfl/tf ug]{ wf]sf] /x]sf] atfpg] /lagn] eg] æxfdL h:tf xfd|f w]/} ;fyLx? kqsf/ ePsf 5g, d]/f] klg kqsf/ aGg] w]/} ?rLsf] laifo xf] .Æ  zfh]Gb|]Zj/ pdfladf !# hgf b[li6lalxg cWoog ug]{ u/]sf 5g .

ækm'nkm'Nof] rd]nLÆ df e'jg bfxfn
æ;fO{sf hGtL ef]h, cfFz'n] eft ldlr vfPF
sfF hfpF s}sf vf]h, /f]Kof] km'n cs}{n] n}Uof]Æ
;'l/nf] :j/sf wgL e'jg bfxfn d~rdf lut ufpgsf nflu uPkl5 >f]tfx?sf] u8u8fx6 tfnL jH5 . cfkm\gf] :j/n] ;j}nfO{ dGqd'Uw jgfpg] bfxfnsf] lutL no / zJbx? klg sd dfld{s x'Fb}gg\ . pgn] æ?vf] lk/tLÆ gfds b]p8f lutL PNjd\df ufPsf dfyLsf x/km ;lxtsf] lutn] w]/}sf] dg 5f]of] . o; lutn] bfxfnnfO{ dfq} /fli6«o:t/sf] ufos eg]/ lrgfPg, ;'b"/klZrds} b]p8fsf] lasf; / k|rf/ u¥of] .
@)#& ;fndf 8f]6Lsf] bxsflnsf:yfg ufla;–$ df a'jf lzjk|;fb bfxfn / cfdf gGgLb]jL bfxfnsf] 3/df hlGdPsf bfxfnn] !( jif{sf] pd]/d} ;f+lults If]qdf kfO{nf 6]s] . j'jf lzjk|;fb /fhgLlt1 lyP t/ pgnfO{ /fhgLltk|lt Tolt rfF;f] ePg . pgL eG5g …d ;fg} pd]/b]lv k9\g] l;nl;nfdf a'jfjf6 6f9f j;]F, /fhgLlts s'/fx? a'jf;+u x'g kfPg .Ú cfkm'nfO{ /fhgLlt eGbf klg ;fF:s[lts If]qg} j9L dg k/]sf] pgsf] egfO{ 5 .
klxnf] k6s æsf6' l;dn8fnLÆ gfds PNjd\df pgn] cfkm\gf] :j/ lbP . no / zJb /fd|f] ePklg To;df emg /f}gstf pgsf] :j/n] yKof] . sf6' l;dn8fnLdf pgn] cfkm\gf] /rgfsf] lut ufPsf lyPgg\, pgn] :j/ dfq} lbPsf lyPF . sf7df08f}+sf] l/df /]sl8{Ëjf6 /]s8{ ul/Psf] pQm PNjd\sf] ;kmntf n] bfxfn yk p:tfxL jg] . pgn] Pskl5 csf]{ ub}{ ## lutL PNjd\ ahf/df lbPsf 5g .
æd]/fO{ hlt dflGg5f}+ ls ;DemG5f}+ ls dnfO{=====Æ jf]nsf] lut pgsf] cfkm\g} no, cfkm\g} zJb / cfkm\g} :j/sf] lut xf] . …o;} /x\of] lk/tLÚ eGg] PNjd\df ;dfj]z ePsf] of] lut pgnfO{ ;j}eGbf a9L dg k5{ .  ;j}eGbf a9L dnfO{ olx lut dg k5{, bfxfnn] eg] …wGo lk/tLÚ gfdsf] PNjd\ d]/f] ;j}eGbf pTs[i7 PNjd\ xf] . bfxfnn] s'g} Ps lut / Ps Pnjd\nfO{ p:s[i7 dfg]klg >f]tx? eg] bfxfnsf ;j} lut / PNjd\x?nfO{ dg k/fpF5g .
:j/ /fd|f] x'Fbf cfkm'n] cs}{n] tof/ u/]sf] zJb / nodf :j/ lbPsf] jtfpg] bfxfn laBfyL{ hLjgdf Ps o'jtL;+u u/]sf] k|]ddf wf]sf vfPkl5 æ?vf] k/tLÆ PNjd\sf] tof/Ldf nfu] . cfkm\g} hLjg;+u d]n vfg] o; lutn] pgsf] hLjgnfO{ gofF pbodfg snfsf/df kl/0ft  ul/lbof] . æ?vf] k/tLn] dnfO{ w]/} rrf{df Nofof]Æ bfxfn eG5g …o; PNjd\sf] cfnf]rgf / k|;+;f b'j} eof] .Ú of] PNjd\df d'4f ;d]t k/]sf] jtfpFb} pgn] eg] …k|zf;g sfof{nodf d}n] Tof] lut ;'gfpg' k/]sf] lyof] .Ú
æof] d]/f] lhGbuL cf]O{lnPsf] 8fnL eof], of] kfkL ;+;f/ 6]sfpg] cf]6fnL eof],
cj t of] ;+;f/ d]/f lgDtL vfnL eof]Æ
pgsf k|To]s lutL x/kmdf k|]d loaf]usf] lk8f emNsG5 . bfxfnn] laut nfdf] ;dob]lv yk PNjd\ lbg ;s]sf 5}gg\ . pgL eG5g æb]p8f uLtsf] jhf/ Tolt /fd|f] gePsf sf/0f d}n] yk PNjd\ lgsfNg ;s]g .Æ cj ækm'n km'Nof] rd]nLÆ eGg] nf]slutsf] PNjd\ lgsfNg] tof/Ldf nfu]sf] pgsf] egfO{ 5 .
xfn pgL 8f]6Lsf] ;fd'bflos /]l8of] lqj]0fL PkmPddf ægf}u]8LÆ gfds ;f+lults sfo{qmdsf ;~rfns 5g . lhNnfd} a;]/ nf]s b]p8fsf] ;+/If0f / k|rf/k|;f/ ug{] p2]Zon] cfkm' PkmPddf sfd ug{ nfu]sf] pgL jtfpF5g .
cToflws dlb/f ;]jg u/]sf sf/0f cfnf]rgf ;d]t v]Kb} cfPsf e'jgn] kl5Nnf] ;dodf dlb/f ;]jg ug{ 5f]8]sf] jtfP . ædlb/fsf sf/0f klg d w]/} cfnf]lrt ePFÆ pgn] cj cfkm' km]/L k'/fg} z}nLdf /fd|f] b]p8f ufos eP/ k|:t't x'g] ;d]t hfgsf/L lbP . e'jg bfxfnn] dlb/f 5f]8\g' kg]{ pgsf z'elrGtsx?sf] dfu 5 .

bGt lzlj/jf6 *@) nfeflGjt
;u/dfyf x]Ny kmfp08];g 8f]6Lsf] cfof]hgfdf lqla lzIf0f c:ktfn, ;dfh 8]06n s]o/ / sflGtafn c:ktfn sf7df08f+}sf] ;xof]udf  lhNnf c:ktfn 8f]6Ldf ;~rfng ePsf] lgz'Ns bGt lzlj/df cf7 ;o @) hgf bfFt la/fdLn] pkrf/ u/L ;]jf lnPsf 5g .
lzlj/df bfFt lemSg], bfFt eg]{ / cf}ifwL lat/0f ul/Psf] lyof] .  lzlj/df rf/ ;o %) hgfn] bfFt lemSg], tLg ;o hgfn] bfFt eg]{ / &) hgfn] ;fwf/0f pkrf/ u/fPsf] ;u/dfyf x]Ny kmfp08];gsf 8f]6L lhNnf ;+of]hs laZj k|fqmd >]i7n] hfgsf/L lbP .
lhNnf ;b/d'sfdsf] afndlGb/ k|fylds laBfnosf ;a} laBfyL{, zlxb :d[lt laBfno /fhk'/sf ^) hgf, z}n]Zj/L Ps]8]dLsf #* hgf laBfyL{x?n] ;]jf lnPsf x'g . lzlj/df lhNnfsf laleGg ufpFx? af6 pkrf/sf nfuL lhNnf c:ktfn 8f]6Ldf wF'O{rf] nfu]sf] lyof] .
;]jfu|fxLsf] rfk / cfaZostf cg';f/ lhNnf :jf:Yo sfof{no 8f]6Ln] cfaZos ;xof]u gu/]sf] ;]jfu|fxLn] u'gf;f] u/]sf] lyof] .

!% k|ltzt afnjflnsf c;'/lIft
;d'bfodf !% k|lt;t jfnjflnsfx? c;'/lIft /x]sf] Ps cWoogn] b]vfPsf] 5 .
jN8{ lehg O{G6/g]Zgn g]kfnn] lhNnfsf ;ft ufla;df u/]sf] ;a]{If0fdf !% k|ltzt afnjflnsf ;fd'bfodf c;'/lIft /x]sf] atfPsf] 5 . lu/Lrf}sf, 5kfnL, nfdLvfn, bxsfnLsf:yfg, dxfb]a:yfg, afFemsfsgL / sfnLsf:yfg ufla;sf tLg ;o ($ hgf afnjflnsfdfyL u/]sf] ;a]{If0fdf pQm tYo b]lvPsf] ;+:yfn] hfgsf/L lbPsf] 5 .
!% b]lv !* aif{ pd]/sf afnjflnsfnfO{ pQm cWoog ul/Psf] lyof] . ;fd'bfodf afnjflnsfx? ;fd'bfosf AolQm, laBfnodf lzIfs / 3/df ;d]t ;'/lIft g/x]sf] b]lvPsf] 5 .
afnjflnsfx?n] zf/Ll/s oftgf, n}lËs b'Ao{axf/ tyf of}g hGolx+;f v]Kg' kg]]{ ca:yf /x]sf] cWoogn] b]vfPsf] 5 . laBfnodf lzIfsn] 5fqfx?sf] ;Dj]bgzLn cË 5'g], oftgf lbg], ;fd'bfodf /x]sf] cfkmGt cyf{t 3/ kl/jf/sf ;b:on] w'd|kfg tyf dWokfg cf];f/ k;f/df k|of]u ug]{, jfnljjfx ug'{ kg]{ ;d:ofx? /x]sf] pQm cWoogjf6 kQf nfu]sf] 5 .

dlGb/sf] zf}rfno k|of]udf cfPg
eujfgnfO{ zf}rfno rfFlxb}g lsgls pgn] zf}r ug'{ kb}{g t/ eQmhgx?sf nflu zf}rfno rflxG5 . ltg} eQmhgx?nfO{ nlIft u/L lgdf{0f ug{ nfluPsf] ;'b"/klZrdsf] k|lz4 z}n]Zj/L dlGb/ kl/if/df nfvf}+sf] nfufgLdf cf7 jif{cl3 lgdf{0f ePsf] zf}rfno clxn];Dd k|of]udf cfPsf] 5}g .
@)^# ;fndf lgdf{0f ePsf] zf}rnfo cf7 ljlt;Sbf klg k|of]udf gcfPsf] xf] . zf}rfno k|of]udf gufpFbf z}n]Zj/L dlGb/sf] cfDbfgL a9fpg / ;fw' ;Gtsf] ;]jf ug]{ egL lgdf{0f ePsf] lutf k':tsfno wd{zfnfsf] j/Lk/L v'nf lbFzflk;fk ePsf] b]lvG5 . dlGb/ If]qdf cGo y'k|} kmf]x/ ePsf] ePklg ;ldltn] ;/;kmfO{df s'g} Wofg lbPsf] kfO{b}g . ;/sf/n] ;fj{hlgs If]qdf w'd|kfg ug{ gkfO{g] P]g NofPsf] ePklg z}n]Zj/L cf;kf;df cfem} klg r'/f]6sf 6'6fx? ;lhn} e]6\pg ;lsG5 . x'g t ;fd'bflos k|x/Lsf] sfof{no ;d]t /x]sf] z}n]Zj/L kl/if/df olt w]/} kmf]x/ x'Fbf klg lhDd]jf/ kIfn] rfF;f] glbg' nfhdbf]{ s'/f xf] .
k|To]s af¥x jif{sf] km/sdf nfUg] nIoxjg s'De d]nf cfpg ^ dlxgf afFsL /xFbf klg dlGb/sf] ljsf; lgdf{0f /  ;+/If0f ug]{ p2]Zosf ;fy :yfkgf ePsf] z}n]Zj/L If]q ljsf; ;ldltn] s'g} rfF;f] glbPsf] :yfgLox?n] cf/f]k nufPsf  5g\ . ;w} z}n]Zj/L dlGb/df ;/;kmfO{ ub}{ u/]sf b]lvg] snfsf/ wg jxfb'/ dNnn] ;ldltn] dlGb/sf] ;/;kmfO{df s'g} klg Wofg glbPsf], dlGb/df alQ gePsf], dlGb/df kfgLsf] cefj /x]sf] jtfP . ;ldltn] nIo xjg ;DkGg ug{  clxn] b]lv g} tof/Ldf nfUg' kg]{ xf], dlGb/df ;d:ofx? w]/} 5g\ . s'Ded]nf Joj:yfkg ug{ cK7]/f] ljifo xf] t/ s'g} rfF;f] g} lbPsf] 5}g .
…s]lx ;do;Dd t d}n] 3/}af6 eP klg jlQ jfn]sf] lyPF clxn] afNg aGw u/]sf] 5', sfd ubf{ ub}{ klg dg dbf]{  /x]5Ú  lbk' >]i7n] eg] . ljB'tsf] jSof}tf /sd ltg{ g;s]kl5 ljB't nfO{g sf6]sf] klg aiff}{ ljlt ;s]sf] 5 t/ nfO{g hf]8\gsf nfuL klg s;}n] rfF;f] lbPsf] 5}g . 
;ldltsf cWoIf gj/fh hf]zLn]  ePsf] ;|f]t;fwgsf] k|of]u ul//x]sf  jtfP . …dlGb/df kfgLsf] Joj:yf 5 t/ k'uL /x]sf] 5}gÚ cWoIf hf]zLn] eg] …dlGb/ kl/if/df lgdf{0f ePsf] zf}rfno ;+rfngsf nfuL xfdLn] k6sk6s :yfgLox?nfO{ ;xof]usf nfuL cfu|x u¥of}+, :yfgLo kqklqsfdf klg ;+rfngsf nfuL ;"rgf lgsfn]s} xf] t/ s;}n] klg rfF;f] lbPg .Ú ;ldlt dfq PSn}n] ;a} s'/f ug{ jtfpFb} hf]zLn] eg] …k'Ggf, wfdLufFp, pl8tf]nfsf dflg;x? lutfk':tsfno k5f8L cfP/ lbzflk;fa u/]sf] t xf]O{g xf]nf .Ú dlGb/ glhs /x]sf] /hthoGtL :dfl/sf /x]sf] If]qdf y|'lkPsf] kmf]x/ 6f9faf6 gcfPsf] jtfpFb} hf]zLn] cfkm}n] pQm :yfgdf kmf]x/ gug{ k6sk6s cfu|x u/]sf] jtfP . kmf]x/ ug]{x?n] ;/;kmfO{ klg ug{ hfGg' k5{, pgn] yk] …dlGb/sf] O{hfht ljgfg} kfgL 3/fo;L k|of]hgdf k|of]u ul/G5, ljsf; lgdf{0f ubf{ Joj:yfkg ul/g' kg]{ df6f] z}n]Zj/Lsf] hUufdf NofO{ kmflnG5 eg] xfdLn] t gu/ eGg] xf], dfGg]n] g} gdfg] kl5 tkfO{ xfdLn] s] ug{ ;S5f}+ <Ú
:d[lt lba;sf] ca;/df a[Iff/f]k0f
g]kfn lghfdtL sd{rf/L ;+u7g lhNnf sfo{ ;ldlt 8f]6Lsf] cfof]hgfdf dgf]h emk]Gb| :d[lt lba;sf] ca;/df lhNnf c:ktfndf egf{ ePsf la/fdLnfO{ kmnkm'n lat/0f tyf lhNnf :jf:Yo sfof{no 8f]6Lsf] kl/if/df a[Iff/f]k0f ul/Psf] 5 .
;f]djf/ b]lv ;'? ul/Psf] pQm a[Iff/f]kf0f cleofg sfo{qmd Ps xKtf ;Dd rNg] cfof]hsx?n] hfgsf/L lbPsf 5g . …gofF ;+lawfgdf ;'zf;g ;fdflhs ;'/Iff / >dsf] ;Ddfg, ;fdflhs clwsf/ ;lxtsf] 6«]8 o'lgPg xfd|f] cleofgÚ eGg] d'n gf/fsf ;fy ;'? ePsf] lba;sf ca;/df cfufdL >fj0f @) ut] aun]s ufla;sf] l/v8fdf lgz'Ns :jf:Yo lzla/ ;~rfng x'g] g]kfn lghfdlt sd{rf/L ;+u7g 8f]6Lsf cWoIf gj/fh >]i7n] hfgsf/L lbPsf lyP .
@)$^ ;fnsf] hgcfGbf]ngsf qmddf zlxb ag]sf lghfdlt sd{rf/L dgf]h hf]zL / emk]Gb| sfsL{sf] ;Demgfdf k|To]s aif{ ;+u7gn] zlxb :d[lt lba; dgfpFb} cfPsf] 5 .
sfo{qmdsf k|d'v cltly tyf g]skf Pdfn] 8f]6Lsf cWoIfn] rqm dNnn] sd{rf/L ;+u7gn] /rgfTds sfo{ ub}{ ;lxbx?nfO{ ;lDemg' k|z+;gLo sfd ePsf] atfP . sfo{qmdsf lalzi7 cltly tyf lgldQ k|d'v lhNnf clwsf/L cfgGb kf}8\onn] lba;sf ca;/df lgz'Ns :jf:Yo lzla/ ;~rfng ug'{ ;s/fTds ePsf] atfP . sfo{qmdsf lalzi7 cltly tyf lhNnf hg:jf:Yo sfof{no 8f]6Lsf al/i7 hg:jf:Yo k|zf;s dx]Gb|Wjh clwsf/Ln] a[Iff/f]k0f tyf :jf:Yo lzlj/sf] ;kmntfsf] z'esfdgf AoQm u/]sf lyP . 

;'g;fg aGof] lhla; sfof{no
cfly{s aif{ @)&)÷&! sf] cGtdf cyf{t c;f/df lhNnf lasf; ;ldlt 8f]6Ldf ;]jfu|fxLx?sf] d]nf x'Gyf] . sfof{no kl/;/df s'g} d]nf kj{ pT;j h:tf] nfUg] u/L le8, sfo{sIfdf ;d]t cfjt hfjtg} c;xh x'g] u/L 7]nd7]n xftdf laleGg kmfO{n, lg0f{o k'l:tsf lnPsf AolQmx?n] e/Le/fp b]lvg] lhla; >fj0f dlxgfsf] ;'?jftL;+u} ;'g;fg ag]sf] 5 .
lalxaf/ laDa ;fKtflxs sf k|ltlglw ToxfF k'Ubf lhla; l/Qf] h:t} b]lvPsf] lyof] . sfof{no kl/;/df sf]xL klg lyPg eg] ;f]wk'5 sIfleq s]xL ufla; ;lra / lhla;sf sd{rf/Lx? dfq} lyP ;]jfu|fxL z'Go eGbf klg x'GYof] .
c;f/ d;fGt e/g} laxfg} b]lv a]n'sf ca]/;Dd sfof{no kl/;/df b]lvg] ;]jfu|fxLx? clxn] eg] XjfQ} 36]sf 5g . lhla;åf/f ;~rfng ePsf of]hgfsf pkef]Qmf ;ldltsf kbflwsf/Lx?, ufla; ;lra, lhNnf lasf; ;ldlts}  sd{rf/Lsf] pkl:yltn] sfof{nodf d]nf h:t} x'GYof] .
lhla; 8f]6Ldf dfq} ;'g;fg b]lvPsf] 5}g /fli6«o afl0fHo a}Í l;nu9L klg ;'g;fg ePsf] 5 eGbf km/s kb}{g . c;f/df sfof{no kl/;/df ;]jfu|fxL c6\b}g lyP . a}Íleq k|a]z ug]{ u]6 b]lvg} nfO{gdf a:g' kg]{ ca:yf lyof] . Ps r]s ;f6\gsf nfuL @ lbg;Dd s'g{' kg]{ ca:yf  lyof] . xfn eg] yf]/} dfq ;]jfu|fxL cfpg] u/]sf] a}Ísf sd{rf/L ;'bg >]i7n] atfP .
laleGg of]hgfsf] ?k}ofF e'QmfgL lng] pkef]Qf ;ldltsf kbflwsf/L, lzIfs, u}/ ;/sf/L ;+:yfsf sd{rf/Lx?n] e'QmfgL lng] ;do Ps k/]sfn] sfdsf] r6f/f] k/]sf] a}ÍnfO{ clxn] eg] km';{bg} /x]sf] 5 .
:yfgLo lasf; clwsf/L lzs s'df/ sfsL{ klg c;f/sf] Ao:ttf ;lsPnuQ} 3/ labf a;]sf 5g . sfsL{ dfq} xf]O{g w]/} sfof{no k|d'vx? >fj0fdf ;]jfu|fxLsf] rfk sd x'g] ePsfn] labfdf a:g] u/]sf sd{rf/Lx? jtfp5g .

5f]6s/L ;dfrf/
jflnsf j]kQf
aemfË lhNnfsf] dfn'd]nf uflj; h/f8LufFpsf Ps jflnsf ;f]djf/ ;]tL gbLdf 8'j]/ j]kQf ePsL l5g .
:yfgLo di6f k|fyflds ljBfno cfdju/df sIff–@ df k9\g] /df lai6 ;]tL gbLdf v;]/ a]kQf ePsL x'g . ;f]djf/ ljBfnojf6 3/ kms{g] qmddf dfn'd]nfsf] ;fkb'nf] eGg] cK7\of/f] af6f]jf6 v;]/ /df  a]kQf ePsL pgsf cfkmGtx?n] hfgsf/L lbPsf 5g .
:yfgLo dfg axfb'/ lji6sL ( jifL{of 5f]/L /dfsf] :yfgLo / k|x/Ln] vf]hL ul//x]sf] lhNnf k|x/L sfof{no aemfËsf k|x/L gfoa pk/LIfs lx/f axfb'/ kf08]n] jtfP . pgsf cg';f/ ;]tL gbLsf] kfgL wldnf] ePsfn] aflnsfsf] nfz kfO{Psf] 5}g . t/ lt jflnsfsf] d[To' eO{ ;s]sf] x'g ;Sg] k|gfp kf08]n] jtfP .

vfg]kfgL jufof]
8f]6Lsf] jf/kf6f ufla;–( df @)$( ;fndf lgdf{0f ePsf] vfg]kfgL of]hgf zlgjf/b]lvsf] cla/n jiff{;+u} :yfgLo vf]nfdf cfPsf] jf9Ln] jufPsf] 5
:yfgLo lxSdt lai6n] lbPsf] hfgsf/l cg';f/ dNnf];ft ufpFsf] eujtL lgDg dfWoflds laBfno / ufpFsf s/Lj &% 3/w'/Ln] k|of]u ub}{ cfPsf] pQmf of]hgfsf] d'xfgsf] O{G6]s vf]nfn] jufPsf 5g . 7fpF7fpFdf cfPsf] klx/f]sf   sf/0f kfO{k ;d]t jufPsf lai6n] 6]lnkmf]g dfkm{t laDa ;fKtflxsnfO{ hfgsf/L lbP .
cfof]hgfdf If]lt k'u]kl5 :yfgLox? kfgLsf] ;d:ofdf k/]sf 5g .

ko{6g ;dfrf/
dflnsf lty{ ofqf ;'?
;'b"/klZrdsf] afh'/f lhNnfdf kg]{ a8Ldflnsf ofqf cfO{taf/ b]lv 8f]6Lsf] l;nu9Ljf6 ;'? ePsf] 5 . k|fs[lts ?kd} ko{6sLo Pj+ wfld{s If]qsf ?kdf rrf{df /x]sf] j9LdflnsfnfO{ ko{6gsf] k|an ;Defjgf jf]s]sf] If]q / wfld{s P+j k|fs[lts ?kdf /d0fLo ;Defjgf jf]s]sf] :yfg xf] .
a8Ldflnsf hfgsf nfuL ltyf{n' ko{6sx? 8f]6L lhNnf ;b/d'sfd l;nu9L b]lv !# lbgsf] k}bn ofqf u/L dflnsf k'Ug] u5{g\ eg] uf8Lsf] ofqfåf/f hfg] ltyf{n'x? s/La kfFr lbgsf] ofqf ub{5g\ . dflnsf If]qdf hfgsf nfuL 8f]6Lsf] l5d]sL lhNnf afh'/f;Dd oftfotdf uO{ s/Lj rf/ lbg k}bn ofqf ug'{ kg]{ :yfgLoaf;Lx? atfpF5g\ .
a8L dflnsf dlGb/ hfgsf nfuL !# lbgsf] k}bn ofqf ug'{ kg]{ wfld{s dfGotf /x]sf] 5 . 8f]6Lsf] lbkfon If]qdf km'n]sf] wfgsf] kft -e'?/f]_, 8f]6L lhNnf ;b/d'sfd l;nu9L / o;sf] a/Lk/L  /x]sf !@ ufpFsf] k'hf ;fdfu|L c5fd lhNnfsf] cIftf -rfdn_ n] a8L dflnsfsf] k'hf ug'{ kg]{ wfld{s dfGotf /x]sf] 5 . a8Ldflnsf dlGb/ k'hf ug{sf nfuL g]kfn ;/sf/sf] tkm{jf6g} k'hf hfg] rng /lxcfPsf] 5 . ;f]xL cg';f/ lhNnf k|zf;g sfof{no 8f]6Laf6 ljz]if k'hf cf/fwgfsf ;fy lxhf] dflnsf /yofqf ;'? ePsf] xf] .
k[YjLgf/fo0f zfxn] g]kfn Plss/0f ug'{k"j{ g]kfndf /x]sf jfO{;] rf}lj;] /fHodWo]df 7'nf] / jlnof] dflgg] 8f]6L /fHo / h'Dnf /fHosf /fhfx?n] dflnsf dfO{sf] k'hf ug]{ ePsf] / k6sk6s lo b'a} /fHodf led;]g yfkf g]t[Tjdf cfPsf ;]gfx?n] h'Dnf / 8f]6L /fHonfO{ lhTg g;s]kl5 k[YjLgf/f0f zfxsf ;]gfn] dflnsf dfO{nfO{ k'hf u/f}nf eGg] afrf u/]kl5 dfq b'j} /fHo lht]sf]n] g]kfn Plss/0f ePkl5 klg To;}nfO{ lg/Gt/tf lbg] qmddf 8f]6L lhNnf ;b/d'sfd l;nu9L / h'Dnf lhNnf u/L b'O{ :yfgjf6 ;/sf/L k'hf ;/sf/L sd{rf/Lsf] g]t[Tjdf k7fpg] rnfg /lxcfPsf] dfGotf /x]sf] 5 .
8f]6Laf6 dflnsf eujtL hfFbf af; j;]sf] :yfgdf k'hf ug'{ kg]{ / ;f]xL :yfgdf af; j:g' kg]{ dfGotf cg';f/ klxnf] lbgsf] af; 8f]6L lhNnfsf] lv/;}g uflj;sf] km'nf}6, bf];|f] lbg sfF8fdf08f}+ uflj;sf] dflnsf dlGb/ hxfF clxn]klg led;]g yfkfn] cv08åLk afn]sf] dflnsf dfO{ dlGb/ /x]sf] 5 / dflnsf dlGb/sf] u'7L /x]sf] 5 ;f] If]qdf, t];|f] lbg c5fd lhNnfsf] dfs'{, rf}yf] lbg rf/wfd dWodf kg]{ a}hgfywfd c5fd, kfrf}F lbg c5fd lhNnfsf] e8f/LufFp, 5}6f}F lbg afh'/f lhNnfsf] hfAnf, ;ftfF} / cf7fF} lbg afh'/fsf] n'jf 8'u|f+ jf; j:g' kg]{ rng 5 .
gjf}F lbg vn]6'Kkf, bzfF} lbg vn]rfv, P3f/f}F lbg dflnsf dlGb/ glhs /x]sf] lqj]0fL / !@ / !# cf} lbg a8Ldflnsf dlGb/ If]q afh'/f k'Ug' kg]{ wfld{s dfGotf /x]sf] 5 . si6k"0f{ ofqf u/L dflnsf hfg] qmddf g]kfnsf] /fli6«o k+l5 8fFkm], b'O{ ;o @% eGbfj9L k|hfltsf rrfr'?ËL, rf/ ;o %) eGbf a9L k|hfltsf km'n, 7'nf7'nf ;of}+sf] ;+Vofdf xl/ofnL kf6gx?, :yfgLo 8f]6L c5fd / jfh'/fjf;L h+un vs{ agfO{ a:bfsf] emns, :yfgLo vfgfsf kl/sf/x?, 7'nf7'nf jg / kxf8 sf ;fy} ;'b"/–klZrdsf /x]sf lxdfnsf ;fy} l5d]sL d'n's rfO{gf -lrg_ sf] ;d]t s]lx efux?sf] canf]sg ug{ kfO{g] ;f] If]qdf k'u]sf eQmhgx? atfp5g\ .
k'0f{ wfld{s cf:yfsf ;fy a8Ldflnsf dfO{sf] bz{g ugf{n] dgn] lrtfPsf] a/bfg k|fKt x'g] wfld{s dfGotf /x]sf] 5 . dflnsf dlGb/sf] bz{g ug{ l5d]sL d'n's ef/t / g]kfnsf cGo lhNnfsf ko{6sx?sf] klg xhf/f}sf] ;+Vofdf dflnsf If]qdf k'u]sf x'G5g\ . dflnsf If]qdf x/]s jif{ k'hf x'bf %) xhf/ eGbf a9L wfld{s ko{6sx?sf] ;xeflutf /xg] u/]sf] jtfO{Psf] 5 .

rnlrq÷dgf]/~hg
/]vfn] x]k]sf lgb]{zsnfO{ 5lan] RofKb}
ælxDdtfjnLÆ lkmNdsf] ;'l6ª   ul//x]sf a]nf ljleGg cf/f]k nufpFb} ;'l6ª ;]6af6 /]vf yfkfn] lgsfn]sL lgb]{zs Zofd e§/fO{nfO{ 5lj cf]´fn] RofKg] lg0f{o u/]sf 5g\ .
/]vfg} d'Vo e"ldsfdf /x]sf] lkmNd æn+sfÆsf] l;Sj]n agfpg] lg0f{o lnFb} lgdf{tf 5lan] lgb]{zgsf] lhDdf Zofd e§/fO{nfO{ lbPsf 5g\ . ænHhfÆ lkmNdsf] l/lnh;+u} ltxf/kl5 km\nf]/df hfg]   tof/Lsf ;fy Zofd;+u æn+sf @Æ agfpg] laifodf 5lasf] ;xdlt ePsf] xf] .
æn+sfÆdf /]vfnfO{ lzif{ e"ldsf lbPsf Zofdn] l;Sj]ndf eg] pgsf] ;Defjgf g/x]sf] ;+s]t lbP . /]vfn] 5la / Zofdsf] rl/qdf cfFr cfpg] u/L cfkm\gf] cleJolQm lbPsf sf/0fn] klg l;Sj]ndf pgsf] ;Defjgf z"Go g} /x]sf] a'‰g ;lsG5 .
ÆZofd;+u klxn] g} Pp6f lkmNd ug]{ lg0f{o ePsf] lyof] . p;n] æn+sfÆsf] l;Sj]n agfpF eg]kl5 d}n] :jLsf/ u/]+Æ, 5lan] eg] . æn+sf @Æ df s:fn] clego ug]{ eGg] af/] s'g} 6'+uf] gnfu]sf] lgdf{tf cf]´fn] atfP .
æn+sfÆ h:t} l;Sj]n klg gf/L s]lGb|t x'g] 5lasf] egfO{ 5 . ænHhfÆ / æxjNbf/ ;'GtnLÆsf] l/lnh tof/Ldf /x]sf 5lan] æn+sf @ÆnfO{ )&@ ;fndf l/lnh ug]{ atfPsf 5g\ .

s'n 8«];df qmfO{d l/kf]6{/ gd|tf
lkmNd …;Daf]wgÚ sf] klxnf] k|];ld6df cleg]qL gd|tf >]i7sf] klx/gn] Wofg lvRof] . s'df/L xnsf] laxfgL k|];ld6df gd|tf …s'n s'nÚ eP/ k'u]sL lyOg\ . …;Daf]wgÚ sf] kf]:6/ clg gd|tfn] klxl/Psf] klx/g b'a} p:t}   lyof] .
klxnf] lkmNd …xf]:6]nÚ lgb]{zs   x]d/fh lj;L lgb]{lzt lkmNd …;Daf]wgÚ df gd|tf qmfOd l/kf]6{/sf] e"ldsfdf k|:t't ePsL l5g\ . lkmNddf klg gd|tf k|];ld6s} kf]zfFsdf k|:t't ePsL l5g /] . qmfOd l/kf]6{/sf] klx/g o:t} xf] < gd|tfsf] hjfkm 5, …l/kf]l6{ªdf lx8\bf ;xhtfsf] nflu o:tf] klx/g nufPsf] xf] . km]/L qmfOd l/kf]6{/ t s'b\g' kg]{ x'G5, ;lhnf] 8«]; nufpg'     k/]g <Ú
lgb]{zs x]d/fh lj;Ln] eg], …lx/f]OgnfO{ UNofd;{ klg t b]vfpg' kof]{ lg ÛÆ ;f}/e cfrfo{n] lkmNd …;Daf]wgÚ sf] 8«]; l8hfOg u/]sf 5g\ . ebf} ^ ut] gd|tf clelgt b'O{ lkmNd …;Daf]wgÚ / …tf08jÚ Ps;fy k|bz{gdf cfpFb}5g\ . lkmNd …;Daf]wgÚ df qmfOd l/kf]6{/ ag]sL gd|tf lkmNd …tf08jÚ df sn un{sf] e"ldsfdf l5g\ . b'j} lkmNdsf] k|rf/ k|;f/df gd|tfn] plQs} ;do lbg] atfPsL l5g\ .

n]v
dw]z s]lGb|t bn / g}ltstf
/fh]z clx/fh
dw]z s]lGb|t bnx¿ cfGtl/s ljjfb / g]t[Tjdflysf] cljZjf;sf sf/0f Psrf]l6 k'gM ljefhgsf] ;+3f/df k'u]sf 5g\ . dw]zs]lGb|t ;a} bnx¿df g]t[Tj, ;Qf / k};fsf] ljjfb r/df]Tsif{df k'lu;s]sf] 5 . ;dfg'kflts ;ef;b\ rog k|lqmofdf kf6L{sf cWoIfn] u/]sf] Psn lg0f{o, dw]z / kf6L{df nufgLeGbf b|JonfO{ a9L k|fyldstfdf lbPsf]n] dw]zs]lGb|t bnleqsf] ljjfb clxn] 5tf5'Nn eO/x]sf] 5 . dw]zL bnsf cWoIfx¿n] ;dfg'kflts ;ef;b\ agfpg s/f]8f}+ s/f]8 lnPsf] ;dfrf/x¿ cfO/x]sf 5g\ . sltko dw]zs]lGb|t bndf k};f ljjfbsf sf/0f ufnLunf}h;d]t ePsf] ;dfrf/dfWodx¿df cfPsf] 5 . dw]zs]lGb|t bnx¿df ;dfg'kflts ;ef;b\ rog s'g cfwf/df / lsg u/]sf 5g\ eGg] s'/f kf6L{df k|i6 u/]sf 5}gg\ . h;sf] dw]zdf s'g} nufgL 5}g, h;n] dw]zLnfO{ ufnL ub}{ cfP ltgLx¿ lsg / s;/L dw]zL bnaf6} ;ef;b\ agfOP eGg] k|Zgx¿ 5Fb}5 . t/, kf6L{ g]t[TjnfO{ JolQmut ¿kdf k};f ga'emfPsf sf/0f of]Uo / dw]zjfbk|lt ;dlk{t o'jf g]tfx¿nfO{ df}sf lbOPg .
kmf]/d g]kfndf ;dfg'kflts ;ef;b\ rogdf k/]sf 8f= lzjhL ofbjn] kf6L{ cWoIfn] eg]hlt k};f glbPsf] sf/0f sf]iffWoIf /]0f' ofbjaLr ufnLunf}h ;d]t ePsf] ;dfrf/dfWodx¿df cfPs} xf] . o:t}, kmf]/d nf]stflGqsn] g}ltstfsf] xb g} kf/ ul/lbPsf 5g\ . kmf]/d nf]stflGqsn] ;dfg'kflts ;ef;b\ rog k|lqmofdf u}/hghfltnfO{ klg hghflt sf]6faf6 rog u/]sf 5g\ eg] hLjge/ dw]z / dw]zLnfO{ ufnL ug]{ dw]z lj/f]wL JolQmx¿nfO{ klg rog ug{ kl5 x6]gg\ . To:t}, ;b\efjgf kf6L{sf cWoIf cfkm" k|ToIftkm{ k/flht ePkl5 cfkm\gL >LdtLnfO{ ;dfg'kflts ;ef;b\ agfP eg] kmf]/d u0ftflGqs / ;+3Lo ;b\efjgf kf6L{sf cWoIfx¿n] klg cf–cfkm\gL >LdtLnfO{g} ;dfg'kfltsdf rog u/] . To:t}, tdnf]kf cWoIf dxGy 7fs'/n] cfkm\gf] 5f]/Lsf] ljjfxdf ;ef;b\ kb bfOhf] lbPsf] eGg] ;dfrf/x¿ klg gcfPsf] xf]Og .
;du|df eGg'kbf{ dw]zs]lGb|t bnx¿ d'2feGbf klg d'b|fs]lGb|t /fhgLlt ul//x]sf 5g\ . dw]zs]lGb|t bndf g}ltstf s;nfO{ elgG5 k6Ss} yfxf 5}g h:tf] nfU5 . ltgLx¿ g}ltstfljxLg /fhgLlt1 x'g\ eGg] cf/f]k nflu/x]sf] 5 . dw]zsf a'l4hLjLx¿n] dw]zL bnleq g}lts / ;}4flGts s'/fsf] Psbd} cefj /x]sf] atfpF5g\ . ltgLx¿n] k};f / kbsf nflu h:tf];'s} JolQmnfO{ klg kf6L{df pRr kb lbg] jf lgo'lQm ug]{ u/]sf 5g\ . ltgLx¿n] s'/f dw]zsf] d'2fsf] u5{g\ eg] sfd d'b|fsf nflu dfq ul//x]sf 5g\ . dw]zL bnaf6 dGqL ePsfx¿n] cfkm\gf] sfo{sfndf u/]sf u}/dw]zLsf] lgo'lQmsf sf/0f 5fglag x'g'k5{ .
;Qf, ;Qf / dfq ;Qfs} nflu vf]lnPsf dw]zs]lGb|t bnx¿ ;Qfs} nflu k6s–k6s ljeflht ePsf 5g\ . @)^$ ;fnsf] ;+ljwfg;efsf] lgjf{rgdf tLgj6f dw]zs]lGb|t bn cfPsf lyP t/, ;Qfsf] nfnrdf g]tflkR5] kf6L{ lgdf{0f ub}{ uP . dw]z cfGbf]ngsf] /fktfkaf6 /fli6«o /fhgLltdf PsfPs pbfPsf dw]zs]lGb|t bnsf g]tfx¿n] dw]zsf] d'2f ehfP/ dw]zL / dw]zjfbnfO{ abgfd ub}{ cfPsf 5g\ . dw]zs]lGb|t bnsf ;Rrf dw]zjfbL g]tf sfo{stf{x¿nfO{ ;d]t gh/cGbfh ub}{ ltgLx¿sf] of]ubfgnfO{ cf]em]ndf kfl/lbPsf 5g\ . bf];|f] txsf g]tfx¿n] g]t[Tjdfly 3f]/ cljZjf; /x]sf] 5 . g]t[Tjju{s} sf/0f dw]zjfb abgfd ePsf] / dw]z d'2f sdhf]/ ePsf]k|lt o'jf g]t[Tjx¿n] ljsNksf] vf]hL ub}{5g\ .
dw]zs]lGb|t bnx¿df cfGtl/s k|hftGq e]l6b}g . ;a} dw]zs]lGb|t bnx¿df Psn lg0f{o ug]{ / cWoIfn] h] eG5 ToxL+ x'g] kl/kfl6 /lxcfPsf] 5 . dw]zs]lGb|t bn kf6L{ xf] ls k|fOe]6 lnld6]8 sDkgL eGg] 5'6\ofpg uf¥xf] 5 . dw]zs]lGb|t bnsf g]t[Tjju{n] dw]zjfbnfO{ cf}Bf]lus /fhgLltdf kl/0ft ul/lbPsf 5g\ . dw]z d'2fnfO{ ;Qfdf k|j]z kfpg] ;fwgsf] ¿kdf k|of]u ub}{ cfPsf 5g\ . ltgLx¿n] d'2fsf] /fhgLlt ul//x]sf 5g\ ls d'b|fsf] eGg] k|Zg v8f ePsf] 5 . ;ef;b\ laqmL / b|Jo Joj:yfkgd} g]t[Tjju{ c:tJo:t 5g\ . dw]zL bnx¿df gLlt lgdf{0f ul/G5 t/ g]t[Tj lgdf{0f ul/b}g . dw]zs]lGb|t bnn] @)^$ b]lv @)&! ;Dd cfOk'Ubf dw]zsf nflu s]–s] u/] eGg] a'Fbfut ¿kdf k|i6\ofpg ;s]gg\ . dw]zsf] d'2fnfO{ gf/fdf dfq ;Lldt ul/lbPsf dw]zL g]t[Tjju{n] . dw]z cfGbf]ngsf pknAwLx¿ clxn];Dd ;+:yfut x'g g;Sg'df logLx¿ klg bf]ifL 5g\ . logLx¿n] dw]z cfGbf]ngnfO{ zf;sLo Joj:yfkg ug{ ;xof]uL e"ldsf lgjf{x u/]sf 5g\ . logLx¿n] 7"nf bnaf6 dw]z cfGbf]ngnfO{ lbzfxLg agfpgs} nflu cfPsf lyP eGg] cf/f]kx¿ nflu/x]sf] 5 . dw]z cfGbf]ngnfO{ lbzfxLg agfpg logLx¿ s]xL xb;Dd ;kmn klg ePsf 5g\ .
dw]zL g]t[Tjx¿ ljb]zL ;xof]u / ;DaGwsf] ljifodf slxNo} af]Nb}gg\ . 5fqj[lQ, ef}lts ljsf;, e|d0f, cj;/, ljsf;] of]hgfnufotsf ljifo logLx¿sf nflu slxNo} d'2f aGb}g . ltgLx¿sf] cfkm\gf 5f]/f5f]/L 5fqj[lQdf ljb]z k9\g uPkl5 ;a} dw]zLsf] nflu k'Uof] eg]/ 7fG5g\ . ljb]zL lgof]u jf ljb]zL ;xof]usf ljsf;] of]hgfx¿ g]kfndf cfpFbf Tof] dw]zdf klg hfg'k5{, dw]zdf klg ljb]zL nufgL x'g'k5{ eGg] tkm{ slxNo} Ps zAb af]n]sf] kfOPsf] 5}g . cfkm"n] sf7df8f}+df dxn agfO;s]kl5 dw]zL ;d:of ;dfwfg eof] eGg] dfgl;stfaf6 u|l;t 5g\ . b"tfjf;x¿n] ug]{ /+ue]bnfO{ ;dy{g lbP/ cfkm\gf] hflu/nfO{ lg/Gt/tf lbg] sltko g]tfsf sf/0f dw]zL ljBfyL{ / kqsf/x¿ lje]bdf k/]sf 5g\ .
dw]zs]lGb|t bnx¿n] cfkm\gf] sdL sdhf]/L n'sfpgsf nflu dw]zsf ;~rf/u[xx¿nfO{ slxNo} ;xof]u u/]gg\ . dw]zL ;~rf/u[x;Fu hlxn] klg b"/L agfP/ /fv] . dw]zL g]tfx¿n] cf–cfkm\g} lghL ;~rf/ ;+:yf vf]n]/ a;]sf 5g\ . ;/sf/L ;xof]u cfpFbf ltgLx¿n] cfkm\g} ;~rf/u[xdf lnP/ hfG5g\ . t/, t6:y eP/ /fi6« / dw]zsf] d'2f snd rnfpg] / cfjfh p7fpg] ;~rf/ u[xnfO{ c;xof]u ub}{5g\ . dw]zdf :jtGq / lgikIf ;+rf/ ;+:yfx¿sf] ljsf; x'g g;Sg'df tL ;~rf/ pBdL /fhgLltsx¿ bf]ifL 5g\ . ltgLx¿n] cfkm\g} ldl8of xfp;x¿ ;+rfng u/L lbge/ cfkm\g} af/]df u'0fufg ul//x]sf 5g\ . dw]zsf jf:tljs ;d:ofx¿nfO{ cf]em]ndf kfb}{ cfkm\gf s'sd{x¿nfO{ 9fSg] sfo{ u/]sf 5g\ . ls t tL g]tfx¿ /fhgLlt ug'{k¥of], xf]Og eg] /fhgLlt 5f]8]/ ;~rf/u[x g} rnfpg'k¥of] . ltgLx¿s} sf/0f dw]zL ;~rf/ u[xsf] ljsf; x'g g;s]sf] oyfy{nfO{ gsfg{ ;lsb}g . ljb]zL lgof]ux¿af6 ;+rf/sf zLif{sdf cfpg] k};fnfO{ kf6L{ jf cWoIfsf lghL ;+rf/dfWoddf nufgL ug]{  u/]sf] cf/f]k nfUb} cfPsf] 5 .
dw]zs]lGb|t bnx¿n] u/]sf] s'sd{x¿af6 hf]lugsf nflu clxn] Pp6f gofF gf6s ;'¿ u/]sf 5g\ . ;a} dw]zs]lGb|t bnx¿ ljefhgsf] ;+3f/ /xFbf ltgLx¿ PsLs/0fsf] gf6s d+rg ul//x]sf 5g\ . dw]zs]lGb|t bnx¿df bf];|f] txsf g]tfx¿ kf6L{df ljb|f]x ug]{ dgl:yltdf k'lu;s]sf 5g\ . PsLs/0fsf] gf6s ;'¿ u/]sf] 5 dlxgfeGbf a9L eO;s]sf] 5 . t/, PsLs/0f 6'+uf] nfUg] s'g} ;+s]t b]lvPsf] 5}g . a}7sx¿ a:5g\ t/, Tof] a}7saf6 s] lg0f{ox¿ ul/of] slxNo} ;fj{hlgs ul/b}g . ltgLx¿n] dw]zL hgtf / sfo{stf{nfO{ em'SofP/ km]l/ ;Qf ofqf ug{ if8\oGq /lr/x]sf 5g\ . ;Qfaf6 6f9f /xg} g;Sg] w't{ /fhgLlts v]nf8Lx¿ dw]znfO{ k'gM bzsf}+ k5fl8 kfg{ nfluk/]sf 5g\ . dw]zs]lGb|t bnx¿ km'6sf] ;+3f/af6 hf]lugsf nflu g} k'gM PsLs/0f ug{ nfu]sf 5g\ . dlGqkl/ifb\af6 dgf]gog ul/g] @^ df cfkm" kg{;Sg] cfsf+Iff k/flht dw]zs]lGb|t bnsf cWoIfx¿sf] /x]sf] 5 . @^ df kg]{ nf]edf klg PsLs/0f x'g nfu]sf] ;j{q rrf{ 5 . To:t}, ljutdf dGqL x'Fbf cfkm"n] e|i6frf/ u/L sdfPsf] cs"t ;DklQdf clVtof/ b'¿kof]u cg';Gwfg cfof]usf] cfFvf kl/;s]sf] 5 . clVtof/sf] sf/afxLaf6 hf]lugsf nflu klg PsLs/0f ug{ nfluPsf] x'g;S5 .
dw]zL ;ef;b\ / dGqLx¿sf] ;DklQ 5fglag x'g'k5{ . ;dfg'kflts ;ef;b\ rogdf p7fOPsf /sd ;fj{hlgs x'g'k5{ . olb cfly{s rnv]n 5}g eg] u}/dw]zL / Jofkf/Lsf] rog ul/g'kg]{ sf/0f ;fj{hlgs ug'{k5{ . dw]z /fhgLlts k|of]uzfnfdf kl/0ft      x'Fb}5 . g]t[Tjdfly cljZjf;, e|i6frf/sf] cf/f]k, /fHosf] bdg, ;fd'bflos lje]b / ljb]zL /+ue]bsf lg/Gt/tfsf sf/0f dw]z jiff}{+ k5fl8 kb}{ uPsf] 5 . ctM dw]zL /fhgLlts1x¿ d'2feGbf klg d'b|fs]lGb|t /fhgLlt ul//x]sf 5g\ . pgLx¿nfO{ d'2fnfO{ JolQmut nfesf nflu dfq k|of]u ug]{ u/]sf] kfOPsf] 5 . —dw]z bk{0f lkmr/ ;]jfjf6

df]km;n kqsfl/tf
gfd ePsf] bfd gePsf] k]zf xf] kqsfl/tf
;Demgf kf08] -;dfrf/ k|d'v_
;fd'bflos /]l8of] cd/u9L, 88]Nw'/f
tkfO+{sf] k'/f kl/ro kfpF g <
–d ;Demgf kf08]o . ljut $ jif{b]lv d /]l8of] cd/u9L 88]Nw'/fdf ;dfrf/ k|d'v / ;dfrf/ jflrsfsf] ?kdf sfo{/t 5' . d]/f] hGd :yn l;nu9L 8f]6L xf] . d]n} cfkmgf] P;Pnl; ;Ddsf] k9fO{ lbNk]Zj/ pdflj lbkfonaf6 k'/f u/]sf] x'F .
tkfO{n] lsg kqsfl/tf k]zf /f]Hg' eof] <
–d of] k]zfdf nfU5' / d}n] of] k]zf /f]Hg'k5{ eGg] d}n] s'g} dgl:ylt / ;f]r agfPsL xf]Og t/ d ;fg} b]lv /]l8of] ;'Gg] / slxn]sfFxL /]l8of] g]kfnsf] If]qLo k|;f/0f s]Gb| lbkfon dfkm{t d]/f lr7\7L k|;f/0fx? x'GYof] . em'sfj rfFxL lyof] t/ k]zf g} /f]h]/ of] If]qdf nfu]sf] xf]Og dfgf} s] s] ub}{ lyP kqsf/ algof] .
slt ;do eof] o; k]zfdf nfu]sf] <
–d]/f] cg'ej t Tolt k'/fgf] 5}g . d]/f] kqsfl/tfsf] klxnf] laGb' / dnfO{ kqsfl/tfdf cj;/ k|bfg ug]{ ;+rf/dfWod /]l8of] cd/u9L xf] . ha /]l8of] cd/u9Ln] cfkm\gf] k|;f/0f ;'? u¥of] . d]/f]]  kqsfl/tfsf] hGd klg Tolx lbg eof] . /]l8of] cd/u9Ln] klg cfkm\gf] k|;f/0fsf] $ jif{ k'/f oxL ;fpg @^ ut] ub}{ 5 eg] d]/f] o; kqsfl/tf k]zfdf nfu]sf] $ jif{ k'/f ToxL lbg k'Ub} 5 .
s:tf] vfnsf] kqsfl/tf ug{ ?rfpg' x'G5 <
–s'g} Ps ljifo ;Gbe{df dfq} kqsfl/tf ug]{ eGbf klg ;a}sf] rfF;f] ;a} If]qdf snd rnfpg'k5{ eGg] d]/f] dfGotf xf] . x/]s tx / tKsf;Dd kqsf/sf] snd k'Ug'kb{5 . ;a} If]q kqsf/sf nfuL plQs} dxTjk"0f{ / ;+j]bglzn x'G5g\ .
Ps kqsf/ eP/ cfO{kg]{ ;d:ofx? s] s] b]Vg' ePsf] 5 <
–kqsfl/tf k]zf eGg] lalQs} d]/f] ;f]rfOdf gfd ePsf] t/ bfd gePsf] k]zf eGg'kbf{ km/s gknf{ . d]xgt / kl/>d cg';f/sf] cfDbfgL klg o; k]zfdf x'Fb}g . o; If]qdf dfq} nfu]/ dfq} cGo s'g} pkfo gckgfpbf o; k]zfdf l6ls/xg ;Dej klg 5}g . / kqsfl/tf k]zfdf afFRg klg Tolt g} uf¥xf] 5 . c? k]zf k}zf sdfpg cFuflnG5 eg] of] k]zfdf sdfpg' eGbf klg k}zf vr]{/    kqsfl/tf ug'{ kg]{ cj:yf x'G5 . To;}n] c? ;d:of klg 5g\ t/ ;a} eGbf 7'nf] s'/f] kqsfl/tf df cfly{ssf] g} ;d:of g} x'G5 .
df]km;n kqsfl/tfsf ;d:of ;dfwfgsf nflu g]kfn ;/sf/n] s:tf lsl;dsf sfo{qmdx? Nofpg' knf{ <
–ug'{kg]{ s'/f t w]/} 5g\ t/ g]kfn ;/sf/n] ub}{g eGg] ;a}nfO{ yfxf ePs} ljifo xf] . xfn} lj1fkg gLlt s]xL km/flsnf] eP/ :yfgLo tx;Dd ;a} ;~rf/dfWoddf lj1fkg lbg] rng a9]sf] 5 . o;n] s]xL /fxt lbPsf] 5 . oBkL g]kfn ;/sf/sf] dftxtdf lgdf{0f ePsf] Go"gtd kfl/>lds lgwf{/0f ;ldltn] hlt cWoog k|ltj]bg a'emfPklg g]kfndf w]/} ;~rf/ ;+:yfx?df sfd u/]klg kfl/>lds gkfpg] kqsf/x?sf] ;+Vof w]/} 5 . o;nfO{ plrt cg'udg ul/ kfl/>lds lbg g;Sg] ;+rf/;+:yfx? vf/]h u/fpg' k5{ . h;n] cJojl:yt kqsfl/tf pGd'ngdf ;xof]u k'Ug]5 .
sfd ub}{ ubf{ dlxnf kqsf/nfO{ cfpg] ;d:of s] b]Vg' ePsf] 5 <
–jf:td} eGg] xf] eg] h'g;'s} If]q jf k]zfdf nfUg] dlxnfnfO{ klg ;Df:of 5 . t/ kqsfl/tf If]qdf eGg'kbf{ k'?if kqsf/sf] t'ngfdf dlxnf kqsf/nfO{ lgs} ;d:of 5 . h;df eGg'kbf{ kqsf/sf] st{Jo eg]sf] cfd gful/snfO{ ;'–;"lrt ug]{ xf] . pgLx?nfO{ x/]s If]q / ;dosf] tfhf hfgsf/L k|bfg u/fpg' xf] . t/ To; dfg]df klg dlxnfnfO{ ;d:of 5 . n s'g} 7fpdf s]xL b'3{6gf of ;d:of k¥of] To;sf] l/kf]l6{ª ug'{k¥of] /ftsf] ;do 5 eg] k'?if kqsf/nfO{ To:tf] cK7\of/f] kb}{g hlt ls dlxnf kqsf/nfO{ k5{ . ;dfhn] klg æn x]/ /ftL /ftL lx8\g]Æ eg]/ s'/f sf6\g Eofp5g\ eg] ;j{k|yd 3/af6 klg st} 6f9f l/kf]{l6ª ug'{ k¥of] of sfd s} sf/0f ca]/;Dd klg 3/ k'luPg eg] klg ToxfF ;d:of 5 . cfly{s, ;fdflhs, kfl/jfl/s, zf/Ll/s x/]s kIfaf6 dlxnfnfO{ ;d:of 5 . 
dlxnfx?n] kqsfl/tf ub}{ ubf{ 3/kl/jf/nfO{ lbg' kg]{ ;do / ;~rf/dfWodnfO{ lbg' kg]{ ;do Aoj:yfkg ug{ ufx«f] slQsf] 5 <
–;d:of gePsf] s'g} If]q / k]zf xF'b}g . Pp6f sfdsfhL dlxnf 5 eg] p;n] cfkm\gf] clkm;sf] sfd dfq} u/]/ x'Fb}g 3/, kl/jf/, afnaRrf, ;dfh ;a}nfO{ EofP/ cfkm\gf] clkm;sf] sfd klg Eofpg' kg]{ x'G5 . o:tf] cj:yfdfdf ;dosf] Joj:yfkg ug{ ufx|f] g} x'G5 . t/ w}/} xfd|f cu|h kqsf/ lbbLx? x'g'x'G5 . r'nf] rf}sf], afnaRrf :ofxf/ ;';f/ b]lv lnP/ ;a} sfd EofP/ clxn] /fd|f] kqsfl/tf  ul//xg' ePsf] 5 . of] pbfx/0Lfo / ;fx;L sfo{ g} xf] . k'?ifsf] bfFhf]df dlxnf af]em 5 . To} klg ;do ldnfP/ kqsfl/tf k]zfnfO{ cufn]sf g} 5g\ . t/ o;df ;do ldnfpgsf] nfuL h'g ;+rf/ dfWoddf dlxnf sfd ul5{g Tof] ;+rf/ dfWodsf] ;+rfns / kqsf/ dlxnfsf 3/ kl/jf/n] /fd|f]  tl/sfn] s'/f a'lemlbg' eof] eg] Tolt ;d:of x'Fb}g h:tf] nfU5 dnfO{ .

snf÷;flxTo÷;[hgf
;Demg} ;Demgf  
cfxf Û z}zjsf] dL7f] ha cfpF5 ;Demgf
d lj;]{/ :jo+nfO{ x/fpF5' ctLtdf Û
;fFRr} wf]sf] g wGbfsf] jo Tof], /Do tL knf 
;DemFb}df To;} bË, ca?4 x'g] unf . 
laxfg} k"j{df Gofgf ;"o{b]j pbfpFbf
slnnf dl;gf uf]8f psfnf] wfpFy] ;bf .
/D3fnL jg Tof] afSnf]] l5rf]n]/ ;w+}e/
k'luGYof] aNn Tof] Kof/f] ljBf dlGb/sf] j/ . 
a}zfvL lklk/f ;fgf aHby] d[b' cf]7df
bf]x/L uLtsf] efsf ;'lgGYof] k/ uf]7df .
uf]/]6f dl;gf h'6\bf bfF}t/L h'6\by] ToxfF
gq cIf/ 9'Ëfdf, ;"rgf 5f]8\by] ToxfF .  
hËnL hLj b]lvGy] uf]/]6fdf obfsbf
emD6]gg\ ltgn], xfdL slQ t;{ÌYof}F cxf Û
g s'g} 5nsf] zÍf, g lrGtf, g s'g} 8/
;a} ldq, ;a} ;fyL, cNnf/] jo ;'Gb/ . 
k}nf] 306L t af6}df aHbYof] slxn] sxLF+
cflQGYof] dg bf}8GYof], st} cfk}Fm 5'l6G5 e}Fm .
bRs]sf kb la:tf/} sIffdf k:by] s7} Û
u'¿sf] dl;gf] xKsL u'~hG5 sfgdf ce}m Û 
la:tf/};Fu k]n]]5 ;+;f/L rqmn] oxfF
kl/jt{g la:tf/} cfP5 clxn] ddf .
u¥xËf] af]em ;+;f/L, ;'tf{, ;Íf]r, /f]if 5,
cfgGbL If0fsf] dL7f] ;Demgf dfq z]if 5 .
k|ef e§/fO{ cfrfo{
;l/t ;+udjf6

uhn
/utn] l;pFbf] e/]gL laZjf; x'Fb}g /x]5
gf/Lsf] dgdf dfofF vf; x'Fb}g /x]5
dfofFn] x}g bofn] cfkm\Gt 7fgL 5
;xof]u ub}{df eujfg bf; x'Fb}g /x]5
nfvf}F u/]F laGtL lgi7'/Lsf] ;fd'
t/ kYy/ sbfkL skf; x'Fb}g /x]5
dfofFdf cfFwL x'/L e'sDk uogL
u/Lasf] rf]vf] dfofF lagf; x'Fb}g /x]5
jf:tlas yfxf kfpFbf lg/Gt/ e'Nb} uO{
nufgL lagf dfofFsf] lasf; x'Fb}g /x]5
5q af]x/f  æ3fonÆ
nfgfs]bf/]Zj/–$ ;'gf8f 8f]6L

uhn
uf;, af; skf; k'/f x'g] /ftsf] vf]lhdf 5'
lanfl;tfsf] s'/} gu/ eftsf] vf]lhdf 5'
u/LaL cfkm};+u 5 lsGg' kb}{g dnfO{
dfG5] eGb} kQfpg] k|eftsf] vf]lhdf 5'
p7] b]lv g;'t'Gh]n kl;gf aufpFb} 5'
;+3{if ub}{ ;kmntfsf] vftsf] vf]lhdf 5'
hLjgdf OR5f rfxfgf w]/} x'Fbf /x]5g
;'Vv b'Mvdf ;fy lbg] xftsf] vf]lhdf 5'
– c1fg

æd'QmsÆ
    s'lNr lx8 d]/f] 5fltdfyL, of] t ltd|f] jf6f] xf]
of] z/L/ s]xL xf]O{g, Ps y'k|f] df6f] xf]
cfFvfsf] tnlt/ ufnfdf nfdf] w;f]{, 3fp xf]O{g
Tof] t ;'ls;s]sf] cfFz'sf] 6f6f] xf] .
8NnL

nf]s;]jf cfof]usf] tof/Lsf nflu pkof]uL
 != 6fO{6flgs gfds kfgL hxfh cfGb| dxf;fu/df slxn] 8'a]sf] lyof] <
—;g !(!@ clk|n !%
@= cfO{l;;L laZjsk lqms]6 @)!! sf] clGtd v]ndf Dofg ckm b Dofr x'g] v]nf8L sf] x'g <                                 —dx]Gb| l;+ wf]gL
#= g]kfnsf] ;a}eGbf klxnf] /fli6«o lgs'~h s'g xf] < —lrtjg /fli6«o lgs'~h
$= lxdfnkf/Lsf lhNnf eg]/ s'g lhNnfnfO{ lrlgG5 < —d':tfª / dgfª
%= ;xgzLnf ;'lznf s:sf] s[lt xf] <                 —ledlgwL ltjf/L
^= ufpF lasf; ;ldltsf] ah]6 s:n] kfl/t u5{ <      —ufpF kl/ifb\
&= bf];|f] laZj o'4 slt aif{;Dd rn]sf] lyof] <               —^ aif{
*= kl5Nnf] ks6 Dofu;];] k'/:sf/ kfpg] JolQm sf] x'g <       —dxfaL/ k'g
(= x}hf s'g lhaf0f'sf sf/0fn] x'G5 <                     —lela|of] sf]n]/f
!) eQmk'/sf clGtd dNn /fhf sf] x'g <                —/0flht dNn
!!= ;+o'Qm /fi6«;+3sf] :yfkgf slxn] ePsf] lyof] <    —;g !($% cS6f]j/ @$
!@=  laZjsf] sfG5f] /fi6« s'g xf] <                      —blIf0fL ;'8fg
!#=  r08LgfFr g]kfnsf] s'g hfltdf k|rlnt 5 <              —/fO{ hflt
!$= g]kfndf bf];|f] a9L pTkfbg x'g] cGg jfnL s'g xf] <             —ds}
!%=  ;+;f/sf] ;a} eGbf ;fgf] dxfb]z s'g xf] <                   —ci6«]lnof
!^=  g]kfnsf] Ps} gfdn] b'O{ lt/ aUg] gbL s'g xf] <              —/fKtL
!&= cflzofgsf] e'kl/a]li7t /fi6« s'g xf] <                     —nfcf];
!*= dWo d:of{ª\bL hnlaB't cfof]hgf s'g /fi6«sf] ;xof]udf ag]sf] xf] <
—hd{gL
!(= @)^& ;fnsf] pQd zflGt k'/:sf/ s:fnfO{ k|bfg ul/Psf] lyof] <
—emds l3ld/]
@)=  k[YaL lba; slxn] dgfO{G5 <                          —clk|n @@
@& 56 kj{ s'g ;d'bfo;+u ;DalGwt 5 <    —d}lynL -lbPsf hflt dWo_
@@ = g]kfndf klxnf] hgu0fgf lng] ;+:yf s'g xf] <          —;]G;; uf]Zj/f
@#= /fhf la/]Gb|n] ;'wfl/Psf] k~rfot / ax'bndWo] s'g pko'Qm elg hgdt ;+u|xsf] 3f]if0ff slxn] u/]sf lyP <                         —@)#^ h]7 !)
@$= hnjfo' ;DaGwL u|\ofh'o6 ;Dd]ng slxn] ;DkGg eof] <
—@)^& sflQ{s b]lv d+l;/
@%=  b}n]v s] sf] nfuL k|l;4 5 <                          —;fj/ -5fnf_
laZjsk km'6jn @)!$ laz]if M
!= laZjsk km'6jn @)!$ sf] @) cf}+ ;+:s/0f sxfF ePsf] lyof] <
—a|flhn -;g @)!$ h'g !@ b]lv h'nfO{ !# ;Dd_
@= @) cf}+ ;+:s/0f laZjsk km'6jn @)!$ sf] lah]tf /fi6« s'g xf] <
— hd{gL -kmfO{gndf hd{gLn] ch]{lG6gfnfO{ !÷) uf]nn] k/flht u/]sf] lyof]_
#= ;g @)!$ sf] laZjsk km'6jn v]ndf lkmkmf pTs[i6 v]nf8L s:fnfO{ 3f]lift ul/Psf] lyof] <
—lnof]gn d];L -ch]{lG6gfsf sKtfg d];Ln] v]n cjwLe/ hDdf $ uf]n u/]sf tyf pTs[i6 v]n k|bz{g u/L uf]N8]g jn k|fKt u/]sf lyP_
$= ;g @)!$ sf] laZjsk km'6jndf pTs[i6 uf]n /Ifs s:fnfO{ 3f]if0ff ul/of] <
—DofG;'cn g]p/ -hd{gLsf uf]n /Ifs g]p/n] uf]N8]g Unf]j k|fKt u/]sf lyP ._
%= @)!$ sf] laZjsk km'6jndf uf]N8]g a'6 s:fn] k|fKt u/]sf lyP <
— /f]l8«Uj]h h]D; -sf]nlDjofsf lo v]nf8Ln] v]n cjwLe/ ;j}eGbf j9L ^ uf]n u/]sf lyP ._
^= ;g @)!$ sf] laZjsk km'6jndf s;nfO{ lkmkmf km]o/ v]nf8Lsf] pkfwL k|bfg ul/Psf] lyof] <
—sf]nlDjofsf] km'6jn l6dnfO{ .
&= ;g @)!$ sf] @) cf}+ ;+:s/0f laZjsk km'6jndf slt b]z ;xeflu ePsf lyP <                                                         —#@ b]z 
*= @)!$ sf] laZjsk km'6jn v]n;Dd ;j}eGbf a9L uf]n ug]{ v]nf8L sf] x'g <
— ld/f]:nfe Snf]h -;g @)!$ sf] @) cf}+ ;+:s/0fdf b'O{ uf]n / o; cuf8Lsf !$ uf]n u/L hDdf !^ uf]n u/]sf Snf]hn] a|flhnsf /f]gfN8f]sf] !% uf]nsf] lslt{dfgL tf]8L gofF lslt{dfg sfod u/]sf 5g .
>f]t ;+sns M /fd lji6

;"rgf÷;Gb]z÷la1fkg
jN8{ lehg cGt/fli6«o g]kfn 8f]6L, ;dfg kx'Fr lasf; s]Gb| -l;8_ g]kfn, lhNnf jfn sNof0f ;ldlt / laDa g]kfnL ;fKtflxsåf/f hf/L
afn ;+/If0f ;Gb]z
afnof}gb'Jo{jxf/ /f]Sg xfdL s] ug{ ;S5f}F <
cleefjs jf lzIfssf ¿kdf
¨;fgf afnaflnsfnfO{ pgLx¿sf] pd]/ ;'xfpFbf]] z/L/sf c¿ cª\uh:t} ljz]if cª\usf] hfgsf/L lbg] / arfj6sf] hfgsf/L lbg] jf cfˆgf] z/L/dfyL cfˆgf] dfq clwsf/ x'G5 eGg] s'/f l;sfpg] -afnaflnsflj?4 x'g] of}gb'Jo{jxf/af/] hfgsf/L lbg]_ .
¨ s;}n] cfˆgf] z/L/df 5f]Psf] dg gk/]df lj/f]w ug'{k5{ eg]/ l;sfpg] .
¨ cfˆgf afnaflnsf sxfF 5g\, sf];Fu 5g\ / s] ub}{ 5g\ eGg] s'/fsf] x]Ssf /fVg] -;fgf afnaflnsfdfly lgu/fgL /fVg]_ Pjd\ pgLx¿sf] ;'/Iff;DaGwL lhDd]jf/L lng] .
¨ ljBfno sIffdf afnaflnsfnfO{ cfTdljZjf;, cfTd;Ddfg a9fpg / bx|f] x'g k|f]T;fxg ug]{ . afnaflnsfnfO{ cfˆgf] larf/, efjgf / dgdf nfu]sf s'/fx¿ JoQm ug{ xf};nf lbg] . olb afnaflnsfn] of}gb'Jo{jxf/ ePsf] atfPdf pgLx¿sf] d2t ug]{ .
¨ afnaflnsfnfO{ hfgsf/Ld"ns kqklqsf jf cGo ;fdu|L k9\g lbg] . afnaflnsfsf] hLjgdf rfF;f] /fVg] / pgLx¿sf] s'/f Wofg lbP/ ;'Gg] .
¨ cfjZos ;xof]u kfpg] 7fpF kQf nufO{ of}gb'Jo{jxf/af6 kLl8t ePsf afnaflnsfnfO{ ToxfF k7fpg d2t ug]{ cflb .
;d'bfodf ;r]t gful/ssf ¿kdf
¨ ;DalGwt lgsfo / k|x/LnfO{ o; ;d:of;Fu n8\g d2t ug]{
¨ of}gb'Jo{jxf/df kfl/Psf afnaflnsf;Fu gd|tfk"j{s s'/f ug]{
¨ xf8gftfdf of}gb'Jo{jxf/ ePdf kL8s tyf of}gb'Jo{jxf/ ePsf afnaflnsfnfO{ ljz]if ;xfotf lngsf nflu k|f]T;fxg ug]{ .
afnaflnsf :jo+
¨ cfˆgf] z/L/nfO{ cgfjZos ¿kdf ;s];Dd s;}nfO{ 5'g glbg]
¨ olb s;}n] 5'g vf]h]df cfkm"nfO{ dg gk/]sf] k|ltlqmof lbg], gfOF jf x'Gg eGg]
¨ s;}n] hah{:tL u/]df efUg], lrRofP/ c¿sf] ;xof]u dfUg], cfTd/Iffsf pkfo ckgfpg]
¨ olb 36gf eO;Sof] eg] n'sfP/ g/fVg] / s'g} glhssf] lhDd]jf/ JolQmnfO{ eGg]
¨ ;s];Dd PSn} ga:g], k|x/LnfO{ va/ ug]{ / ljleGg x]NknfO{g, ;DalGwt u}/;/sf/L ;+:yfx¿, dfgjclwsf/sdL{sf] ;xof]u lng]
afnof}g b'Jo{jxf/df x'g] ;hfo
d'n'sL P]gsf] hah{:tL s/0fL dxnsf] ! g+= cg';f/ s;}n] s'g} dlxnfnfO{ lghsf] d~h'/L glnO{ s/0fL u/]df jf ;f]x| jif{eGbf sd pd]/sL aflnsfnfO{ lghsf] d~h'/L lnO{ jf glnO{ s/0fL u/]df lghn] hah{:tL s/0fL u/]sf] 7x5{ . o;}u/L ;f]xL dxnsf] # g+= cg';f/ hah{:tL s/0fL ug]{nfO{ b]xfoadf]lhd s}b ;hfo x'g]5M
¨ bz jif{eGbf d'lgsL aflnsf eP bzb]lv kGw| jif{;Dd, bz jif{ jf ;f]eGbf a9L / rf}w jif{eGbf sd pd]/sL aflnsf eP cf7b]lv afx| jif{;Dd, rf}w jif{ jf ;f]eGbf a9L / ;f]x| jif{eGbf sd pd]/sL aflnsf eP ^ jif{b]lv bz jif{;Dd, ;f]x| jif{ jf ;f]eGbf a9L / aL; jif{eGbf sd pd]/sL dlxnf eP kfFr jif{b]lv cf7 jif{;Dd, aL; jif{ jf ;f]eGbf a9L pd]/sL dlxnf eP kfFrb]lv ;ft jif{;Dd ;hfo x'g] Joj:yf ul/Psf] 5 .

g]kfn /]8qm; ;f];fO6L, lhNnf zfvf 8f]6Lsf]
sd{rf/L cfjZostf ;DaGwL ;"rgf
k|yd k6s ;"rgf k|sfl;t ePsf] ldlt M @)&! >fj0f !# ut] d+unjf/
          g]kfn /]8qm; ;f];fO6L / o'lg;]km g]kfnsf] ;fem]bf/Ldf 8f]6L lhNnf nufot b]zsf !% j6f lhNnfx?df ;/;kmfO{sf] cfwf/e't s'/fx?sf] Joj:yfkg / k|of]usf] nflu ;d'bfosf] Ifdtf ljsf; ug]{ p2]Zon] olx h'nfO{ @)!$ b]lv !* dlxgf;Ddsf] nflu ;dtf, lbuf]kgf tyf pTyfglzntfsf] ;'lglZrttf ;lxt vfg]kfgL, ;/;kmfO{ tyf :jR5tf -WASH_ sfo{qmd ;~rfng x'Fb} 5 . pQm  sfo{qmdn] g]kfn ;/sf/sf] k"0f{ ;/;kmfO{ cleofgnfO{ ;xof]u k'¥ofpg] nIo lnPsf] / 8f]6L lhNnfdf o; sfo{qmdn] % j6f -ufFh/L, u}/fufFp, lv/;}g, b'uf{df08f+} / e'ld/fhdf08f}+_ uf=lj=;=x?nfO{ sfo{If]qsf] ?kdf 5gf}6 u/]sf]n] pQm sfo{qmdsf nflu o; lhNnf zfvfnfO{ lgDgfg';f/ sd{rf/Lx?sf] cfjZostf k/]sf]n]] of] ;"rgf k|sfl;t ldltn] !% lbg leq of]Uotf k'u]sf O{R5's g]kfnL gful/sx?af6 b/vf:t cfJxfg ul/G5 .
!= kb M lkmN8 ;'k/efO{h/           ;+Vof M ! hgf
of]Uotf M
¨ dfGotf k|fKt z}lIfs ;+:yfaf6 k|lj0ftf k|df0f kq tx pQL{0f,
¨ vfg]kfgL ;/;kmfO{ tyf ;fdflhs ljsf;sf If]qdf sfo{cg'ej ePsf],
¨ vfg]kfgL, ;/;kmfO{ tyf ;fdflhs kl/rfng ;DjGwdf k|lzIf0f lnPsf],
¨ ;dGjo / ;xhLs/0f ;DaGwL ;Lk ePsf] .
pd]/ M !* jif{ k"/f eO{ #% jif{ ggf3]sf]
@= kb M ;fdflhs kl/rfns                    ;+Vof M % hgf
of]Uotf M
¨ P;=Pn=;L pQL{0f,
¨ vfg]kfgL ;/;kmfO{ tyf ;fdflhs ljsf;sf If]qdf cg'ej k|fKt,
¨ vfg]kfgL, ;/;kmfO{ tyf ;fdflhs kl/rfng ;DjGwdf k|lzIf0f lnPsf
¨ k|efjsf/L ;~rf/ tyf ;dGjo / ;xhLs/0f ;DaGwL ;Lk ePsf] .
¨ ;DjlGwt uf=lj=;=sf] :yfoL jfl;Gbf ePsf] x'g' kg]{,
cfj]bg ;fy a'emfpg' kg]{ cfjZos sfuhtx? M
¨ z}lIfs of]Uotfsf] k|df0f kqsf k|ltlnkLx? .  ¨ g]kfnL gful/stfsf] k|df0f kqsf] k|ltlnkL .
¨ JolQmut ljj/0f Bio Data.      ¨ cg'ejsf] k|df0f kqsf] k|ltlnkL
¨ ;DjlGwt tflndx?sf k|df0f kqsf] k|ltlnkL .
;]jf ;'ljwf M sfo{qmdsf] lgod cg';f/ x'g]5 .
k/LIffsf] lsl;d M
5f]6f] ;"rL k|sf;g M @)&! >fj0f @( ut]
lnlvt tyf k|of]ufTds k/LIff M @)&! >fj0f #) ut] ljxfg !! jh], -lnlvt kl/Iffdf ;xeflu x'g] ;"rLdf k/]sf lkmN8 ;'k/efO{h/ kbsf pDd]bjf/x?n] ?= #)).– / ;fdflhs kl/rfns kbsf pDd]bjf/x?n] ?= @)).– btf{ z"Ns a'emfpg' kg]{ 5 ._
cGt{jftf{ M @)&! ciff9 #! ut] ljxfg !! jh] b]lv
Gf]f6 M /]8qm;sf] lgsfox?df :jo+;]js jf sd{rf/L /lx sfo{cg'ej k|fKt u/]sfnfO{ k|fyldstf lbO{g] 5 . ;fy} dlxnf, blnt, hghftL nfO{ ;d]t u|xfotf lbOg]5 .
l/t gk'lu cfPsf] lgj]bgx? btf{ x'g] 5}g .
kbk'tL{ ;ldtL
g]kfn /]8qm; ;f];fO6L, lhNnf zfvf 8f]6L


sd{rf/L cfjZostf ;DaGwL ;"rgf
;dfg kx'Fr ljsf; s]Gb| g]kfn -l;8 g]kfn_ 8f]6L / o'gfO{6]8 ld;g 6' g]kfn 8f]6Lsf] ;+o'Qm ;fem]bf/Ldf 8f]6L lhNnfsf & uf=lj=;=x?df ;~rfng eO{/x]sf kl/of]hgfx?sf nflu tklzndf pNn]lvt sd{rf/L cfjZos ePsf]n] tklznsf] of]Uotf k'u]sf g]kfnL gful/sx?af6 ;"rgf k|sflzt ldltn] & lbgleq b/vf:t cfJxfg ul/G5 .              
cg'ejL tyf blnt, dlxnfx?nfO{ laif]z k|fyldstf lbOg] 5 .
k|yd k6s ;"rgf k|sfl;t ldlt M @)&!÷)$÷!! ut],  lj1fkg g+= ))!÷)&!÷)&@    
sfo{qmd cjlw M sfo{qmdsf] ;Demf}tf cg';f/   
;Dks{ ldlt M @)&!÷)$÷!* ut] !! ah] b]lv % ah] ;Dd
k/LIffsf] lsl;d M lnlvt, k|of]ufTds / cGt/jftf{, 
lgo'lQm lnP/ sfd ug'{kg]{ ldlt M !* >fj0f @)&! kl5
kb M sfo{qmd ;+of]hs,    ;+Vof M ! hgf
sfo{If]q M lhNnfaf6 aUn]s, lv/;]g, ;fgfufFp, sfF8fdf08f+}, krgfnL, d'8]ufFp / d'8e/f x]g{]
cfjZos of]Uotf tyf cg'ej
¨ dfGotfk|fKt lzIf0f ;+:yfaf6 :gfts tx pQL0f{ u/L sDtLdf @ jif{sf] cg'ej ePsf] .
¨ kl/of]hgf Jo:yfkg -of]hgf, ah]6, sfof{Gjog, cg'udg tyf d'NofÍg_ ;Lk ePsf] .
¨ tflnd tyf uf]i7L ;xhLs/0f ug{ ;Sg] tyf tflnd kf7\qmd lgdf{0f ug{ ;Sg] .
¨ ;d'bfodf /lx sfd ug{ OR5's tyf ;d'bfo kl/rfng / ;dGjo ug{ ;Sg] .
¨ dfgj;|f]t kl/rfng ug{ ;Sg] tyf Gf]t[Tj Ifdtf ePsf]
¨ sDo'6/ ;DaGwL l;k ePsf] (MS- Word, Excel & PowerPoint,email-internet) .
¨ g]kfnL tyf c+u|]hLdf k|ltj]bg n]Vg ;Sg] .
k]z ug'{ kg]{ sfuhftx? M
¨ x:t lnlvt lgj]bg  ! k|lt
¨ JolQmut laj/0f -jfof]8f6f_ ! k|lt .
¨ z}lIfs of]Uotfsf] k|df0fkqsf] k|ltlnkLx? .
¨ k|fKt tflndx?sf] k|df0fkqsf] k|ltlnkLx? .
¨ gful/stfsf] k|ltlnkL .
¨ sfo{ cg'ej v'Ng] k|df0fsf k|ltlnkLx? .
;]jf ;'lawf M ;]jf ;'ljwf ;Demf}tfdf pNn]v ul/P adf]lhd x'g]5 .
b/vf:t k]z ug]{ :yfg M ;+:yfsf] ;Dks{ sfof{no l;nu9L—@, 8f]6L -s[i0ffno 6f]n_
;Dks{ kmf]g      M  )($-$!!)!!, -sfo{ ljj/0f a'‰g nufot hfgsf/L cfjZos k/]df_
u|fÅotf           M ;DjlGwt laifodf pRr of]Uotf tyf cg'ej ePsf pDd]bjf/x?nfO{ u|fÅotf lbO{g]5 .
gf]6     M Dofb gf3L cfPsf lgj]bg pk/ s'g} sf/jfxL x'g] 5}g .
b/vf:t b:t'/   M ? #%).–
kbk'lt{ ;DjGwL ;Dk'0f{ clwsf/ ;+:yfdf lglxt x'g]5
kbk'lt{ ;ldlt
l;8 g]kfn 8f]6L

No comments:

Post a Comment